Η λειψυδρία επηρεάζει το 20% της Ευρωπαϊκής Ενωσης και σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού της κάθε χρόνο, σύμφωνα με τη μεγαλύτερη μέχρι τώρα έρευνα για την κατάσταση των υδάτων της που εκπόνησε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος. Ακόμη, η κατάσταση για τα δύο τρίτα των νερών της ΕΕ χαρακτηρίζεται «κακή».
Ο οργανισμός κρούει τον κώδωνα του κινδύνου υπογραμμίζοντας ότι εξαιτίας της επιδείνωσης της κατάστασης κλάδοι όπως η κλωστοϋφαντουργία και η γεωργία τίθενται σε κίνδυνο και ότι αυξάνονται οι ανυπολόγιστες ζημιές εξαιτίας των ακραίων καιρικών συνθηκών.
Η Ευρώπη υφίσταται την άνοδο της θερμοκρασίας ως άμεση επίπτωση της κλιματικής αλλαγής ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη περιοχή στον κόσμο, εν μέρει λόγω της εγγύτητάς της με την Αρκτική, όπου το λιώσιμο των πάγων ξεσκεπάζει το σκοτεινό υπέδαφος που απορροφά τη θερμότητα, ενισχύοντας τη θέρμανση. Ετσι, έχει αντιμετωπίσει πιο ακραία καιρικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων συχνότερων και θανατηφόρων πλημμυρών, αλλά και έντονης ξηρασίας. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος εφιστά, επίσης, την προσοχή στην υπερβολική ρύπανση στα ύδατα της ΕΕ, που και αυτή προκαλείται κυρίως από τη βιομηχανία και τη γεωργία.
Σχεδόν τα δύο τρίτα των επιφανειακών υδάτων της Ευρώπης, όπως οι λίμνες και τα ποτάμια, δεν είναι σε καλή οικολογική κατάσταση, σημειώνει ο οργανισμός, με χώρες όπως η Σουηδία, η Γερμανία και η Πολωνία να συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των χειρότερα πληγεισών περιοχών.
«Παρατηρούμε ήδη πιο ακραίες ξηρασίες και αναμένουμε ότι αυτό θα επιδεινωθεί στο μέλλον», δήλωσε η Christiansen, επικεφαλής της ομάδας γλυκών υδάτων και περιβάλλοντος του οργανισμού, επισημαίνοντας ότι η ευρωπαϊκή πολιτική υδάτων δεν έχει προετοιμάσει επαρκώς τις χώρες και τους καταναλωτές.
Η πρόεδρος της Κομισιόν ανακοίνωσε μια «πρωτοβουλία ανθεκτικότητας στο νερό» τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, αλλά στη συνέχεια την ανέβαλε εν μέσω διαμαρτυριών από τους αγρότες για την πιθανή διοικητική επιβάρυνση. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποσχέθηκε έκτοτε μια Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ανθεκτικότητας στο Νερό, όταν έκανε τις ανακοινώσεις για τη νέα θητείας της στην προεδρία της Κομισιόν, με στόχο, όπως είπε «να διασφαλιστεί η σωστή διαχείριση των πηγών και η αντιμετώπιση της σπανιότητας».
Η γεωργία είναι μακράν ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού στην ΕΕ, χρησιμοποιώντας το 59% της προσφοράς, έναντι 13% που αναλογεί στα νοικοκυριά και στις υπηρεσίες.
Μέρος της μεσογειακής καλοκαιρινής τελετουργίας
Υδατική καταπόνηση εμφανίζεται όταν η άντληση νερού υπερβαίνει το επίπεδο του διαθέσιμου νερού. Σύμφωνα με τον Δείκτη Εκμετάλλευσης Νερών, η Μάλτα και η Κύπρος είναι οι χώρες με τη μεγαλύτερη καταπόνηση στην ΕΕ.
Ο οργανισμός της ΕΕ που εκπόνησε την έρευνα προσθέτει ότι σε ορισμένες περιοχές της Νότιας Ευρώπης «παρά την ήδη υψηλή χρήση νερού», η κατανάλωση νερού για άρδευση συνέχισε να αυξάνεται, αυξανόμενη κατά 8% από το 2010.
Η αυξανόμενη καταπόνηση του νερού είναι επίσης πιθανό να οδηγήσει σε αυξημένο κόστος για την αντιμετώπιση πυρκαγιών, ξηρασιών και πλημμυρών. Οι ξηρασίες και οι πυρκαγιές σε ολόκληρη την ΕΕ το 2022 οδήγησαν σε ζημιές αξίας 40 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τον οργανισμό της ΕΕ, ενώ το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Κομισιόν έχει προειδοποιήσει ότι οι άμεσες ζημιές από τις πλημμύρες είναι πιθανό να εξαπλασιαστούν έως το 2100.
