Η κλιματική αλλαγή μας δείχνει τα δόντια της, με τα καυτά καλοκαίρια στην Ευρώπη να είναι πλέον μια πραγματικότητα που πολλοί τουρίστες συνειδητοποιούν. Το ενδιαφέρον για την επίσκεψη σε πιο ζεστές μεσογειακές χώρες μειώθηκε το 2023 εν μέσω καυσώνων ρεκόρ και πυρκαγιών, με τους πιο εύκρατους προορισμούς να γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς, λένε οι ειδικοί.
Οι πρόσφατοι θάνατοι και εξαφανίσεις λόγω καύσωνα στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου του Βρετανού Μάικλ Μόσλι, έχουν τη δυνατότητα να τροφοδοτήσουν περαιτέρω αυτή τη στροφή προς το βορρά, καθώς τα περιστατικά ακραίας ζέστης επηρεάζουν τις αποφάσεις για διακοπές.
Ο βαθμός στον οποίο η ταξιδιωτική βιομηχανία και οι τουρίστες μπορούν να προσαρμοστούν στην αυξανόμενη παλίρροια των κλιματικών επιπτώσεων γίνεται όλο και μεγαλύτερο ζήτημα για τις χώρες της νότιας Ευρώπης, πολλές από τις οποίες βασίζονται στον τουρισμό για να ενισχύσουν τις οικονομίες τους.
Οι πρόσφατες υψηλές θερμοκρασίες έφεραν την κλιματική κρίση στο επίκεντρο της προσοχής ορισμένων Ευρωπαίων παραθεριστών.
«Πριν από πέντε χρόνια, εγώ και οι φίλοι μου δεν θα μιλούσαμε καν γι’ αυτό (την κλιματική αλλαγή), ενώ τώρα είναι μια συζήτηση που γίνεται περισσότερο».
Οι θερμοκρασίες στην Ελλάδα προβλέπεται να κυμανθούν τις επόμενες δύο εβδομάδες, μερικούς βαθμούς πάνω από τον μέσο όρο του καλοκαιριού, σύμφωνα με τους μετεωρολόγους του CNN, εκτός από μία με δύο ημέρες που προβλέπεται βροχή, η οποία θα κρατήσει τη θερμοκρασία σε χαμηλά επίπεδα.
Πώς επηρεάζει την επιλογή προορισμού η κλιματική αλλαγή
Η επιρροή της κλιματικής αλλαγής στο πού κάνουν διακοπές οι τουρίστες θα έχει σοβαρές επιπτώσεις για ορισμένες χώρες που εξαρτώνται από τα έσοδα από τους ταξιδιώτες.
Στην Ιταλία, όπου πρόσφατα εκδόθηκαν προειδοποιήσεις για καύσωνα επιπέδου τρία -η υψηλότερη προειδοποίηση- για τις πόλεις Ρώμη, Περούτζια και Παλέρμο, ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 10% της οικονομίας της χώρας, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ενώ μία στις οκτώ θέσεις εργασίας συνδέεται με τον κλάδο.
Μετά το καλοκαιρινό κύμα καύσωνα στην Ευρώπη το 2023, που είδε χιλιάδες ανθρώπους να φεύγουν από τις πυρκαγιές στο ελληνικό νησί της Ρόδου, αυξήθηκε κατά 7% η έκφραση ανησυχιών για την κλιματική αλλαγή μεταξύ των Ευρωπαίων ταξιδιωτών, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδίων (ETC), μια μη κερδοσκοπική ένωση που είναι υπεύθυνη για την προώθηση της Ευρώπης ως ταξιδιωτικού προορισμού.
«Οι ταξιδιώτες είναι όλο και περισσότερο ενήμεροι για τα ακραία καιρικά φαινόμενα και τον πιθανό αντίκτυπό τους στις διακοπές τους», δήλωσε στο CNN ο Εντουάρντο Σανταντέρ, διευθύνων σύμβουλος της ETC, προσθέτοντας ότι στο μέλλον αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει περισσότερους ταξιδιώτες να επισκέπτονται τη νότια Ευρώπη την άνοιξη και αργά το φθινόπωρο αντί για τους πιο ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες.
Προς το παρόν, ο Santander δήλωσε ότι οι ανησυχίες των τουριστών για την κλιματική αλλαγή τείνουν να είναι σχετικά βραχύβιες. «Οι ταξιδιώτες ανησυχούν μετά το καλοκαίρι, αλλά τείνουν να ξεχνούν αυτά τα γεγονότα όταν κλείνουν τις επόμενες διακοπές τους την άνοιξη», είπε.
Η ακραία ζέστη είναι μία από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής που επηρεάζει τα τουριστικά hot spots σε όλη την Ευρώπη. Υπάρχουν όμως και άλλες.
Οι θερμότερες συνθήκες που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή ωθούν τους πληθυσμούς των κουνουπιών που μεταδίδουν ασθένειες σε νέες περιοχές της Ευρώπης, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).
Ο Κλαρκ, ο τουρίστας που διαμένει αυτή τη στιγμή στη Σκύρο, δήλωσε ότι ο αριθμός των κουνουπιών ήταν πολύ υψηλός κατά τη διάρκεια του καύσωνα στις αρχές Ιουνίου.
«Ήμασταν απολύτως γεμάτοι με τσιμπήματα. Δεν υπήρχε αέρας και παρόλο που ψεκαστήκαμε, πάλι έβρισκαν τρόπο», δήλωσε ο Clark στο CNN. «Ήταν σίγουρα οι χαμηλοί άνεμοι και οι υψηλές θερμοκρασίες που το προκαλούσαν».
Ένα βασικό είδος κουνουπιού που μπορεί να μεταδώσει τους ιούς του δάγκειου πυρετού, του chikungunya και του Zika, που ονομάζεται Aedes albopictus, έχει πλέον εγκατασταθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, σύμφωνα με το ECDC.
Ο Αντρεα Αμον, διευθυντής του ECDC, δήλωσε ότι τα ταξίδια μπορούν να συμβάλουν στην επέκταση της εμβέλειας του είδους. «Τα αυξημένα διεθνή ταξίδια από χώρες που ενδημούν στον δάγκειο πυρετό θα αυξήσουν επίσης τον κίνδυνο εισαγόμενων κρουσμάτων», ανέφερε σε ανακοίνωσή της.
Πέρυσι, το ECDC κατέγραψε 130 τοπικά αποκτηθέντα κρούσματα δάγκειου πυρετού στην Ευρώπη, έναντι 71 κρουσμάτων το 2022.
Μέχρι στιγμής δεν έχουν αναφερθεί τοπικά αποκτηθέντα κρούσματα δάγκειου πυρετού στην Ευρώπη φέτος το καλοκαίρι, δήλωσε το ECDC στο CNN, αλλά με βάση τις προηγούμενες τάσεις του καλοκαιριού αναμένουν ότι τα πρώτα κρούσματα θα αναφερθούν τις επόμενες εβδομάδες.
Προσαρμογή στη «νέα κανονικότητα»
Οι θερμοκρασίες-ρεκόρ που σημειώθηκαν το περασμένο καλοκαίρι σε ολόκληρο τον κόσμο οφείλονται σε ένα μείγμα κλιματικής αλλαγής που προκαλείται από τον άνθρωπο και στην επιστροφή του φυσικού φαινομένου Ελ Νίνιο, το οποίο επιφέρει υψηλότερες παγκόσμιες θερμοκρασίες.
Αυτός ο συνδυασμός ανέβασε τις θερμοκρασίες σε επίπεδα ρεκόρ σε τμήματα της Ευρώπης, της ηπείρου του πλανήτη που θερμαίνεται ταχύτερα.
Αλλά ακόμη και καθώς ο αντίκτυπος του Ελ Νίνιο μειώνεται, οι ειδικοί λένε ότι η μακροπρόθεσμη τάση της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα συνεχιστεί. «Η κλιματική αλλαγή γέρνει τις πιθανότητες υπέρ των πιο ακραίων φαινομένων που συμβαίνουν πιο συχνά και στη συνέχεια γίνονται πιο σοβαρά», δήλωσε στο CNN η Ρεμπέκα Κάρτερ, διευθύντρια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και ανθεκτικότητας στο Ινστιτούτο Παγκόσμιων Πόρων.
Η ίδια πρόσθεσε ότι ο μεγάλος αριθμός τουριστών σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης θέτει τις ήδη πιεσμένες τοπικές αρχές υπό πίεση, καθώς παλεύουν με την ανάγκη να κρατήσουν τους κατοίκους ασφαλείς από την υψηλή ζέστη αλλά και να προστατεύσουν τους επισκέπτες.
Η Κάρτερ δήλωσε ότι η ταξιδιωτική βιομηχανία πρέπει να εξετάσει την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. «Είναι κάτι που δεν νομίζω ότι η ταξιδιωτική βιομηχανία σκέφτεται όσο θα έπρεπε», είπε, προσθέτοντας ότι οι κανόνες κρατήσεων θα μπορούσαν να γίνουν πιο ευέλικτοι για τις πτήσεις και τα ξενοδοχεία, για παράδειγμα.
«Όταν οι άνθρωποι προγραμματίζουν αυτά τα ταξίδια, είναι εβδομάδες ή μήνες πριν και δεν μπορείς να προβλέψεις πότε ένα συγκεκριμένο μέρος θα έχει ακραία ζέστη».
