Στην κορυφή τους, οι διάφορες παραδοσιακές (και μάλλον ξεπερασμένες) κλίμακες που έχουμε για τις ναρκωτικές ουσίες τοποθετούν συνήθως την ηρωίνη. Φαίνεται όμως ότι στις ΗΠΑ υπάρχει ένα ακόμα ισχυρότερο ναρκωτικό που μάλιστα έρχεται σταδιακά και στην Ευρώπη. Πρόκειται για το fentanyl.
Το fentanyl είναι ένα συνθετικό οπιοειδές που θεωρείται ως και 50 φορές πιο ισχυρό από την ηρωίνη και τουλάχιστον 100 φορές πιο ισχυρό από τη μορφίνη. Αυτά τα στοιχεία έρχονται από το CDC, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, όπου τα τελευταία χρόνια το συγκεκριμένο ναρκωτικό έχει ιδιαίτερη διάδοση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στις ΗΠΑ θεωρείται πλέον, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία που δίνει το CDC, ο βασικότερος παράγοντας θανατηφόρων ή μη περιστατικών υπερβολικής δόσης, πάνω από οποιαδήποτε άλλη ουσία.
Γιατί είναι τόσο επικίνδυνο το Fentanyl;
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί ότι υπάρχουν δύο είδη fentanyl: α) η φαρμακευτική φαιντανύλη που χορηγείται από γιατρούς, με ειδική συνταγογράφηση, για να καταπολεμήσει τους πολύ δυνατούς πόνους ιδίως μετά από χειρουργεία και β) η παράνομα κατασκευαζόμενη φαιντανύλη. Προφανώς αυτή που προκαλεί τα περισσότερα περιστατικά overdose είναι η δεύτερη.
Το fentanyl συνήθως προστίθεται σε άλλες ναρκωτικές ουσίες κάνοντάς τις φτηνότερες, πολύ πιο ισχυρές, πολύ πιο εθιστικές και φυσικά πολύ πιο επικίνδυνες. Οι χρήστες ακόμα και πολύ μικρών δόσεων fentanyl είναι πιθανόν να χάσουν τις αισθήσεις τους, να σταματήσουν να αναπνέουν πέφτοντας σε κώμα που μπορεί να αποβεί μοιραίο μέσα σε λίγα λεπτά.
Τέλος, φαίνεται ότι πρόκειται για ένα τόσο ισχυρό ναρκωτικό που το παραμικρό λάθος στη δοσολογία μπορεί να έχει τραγικές επιπτώσεις. Ακόμα και επί χρόνια και έμπειροι χρήστες ναρκωτικών ουσιών μπορούν να κάνουν τέτοια λάθη στη δοσολογία με αποτέλεσμα να οδηγούνται στον θάνατο.
Επομένως, δεν είναι τυχαίο ότι από το 2015, όταν κυριάρχησε στις ΗΠΑ το συγκεκριμένο ναρκωτικό, εντοπίζεται μία τεράστια αύξηση στους θανάτους από υπερβολική δόση. Το 2022 καταγράφηκαν (επίσημα) 107.888 θάνατοι από υπερβολική δόση εκ των οποίων οι 73.798 συνδέονταν με το fentanyl ή με άλλη παρόμοια ναρκωτική ουσία.
Θα έρθει και στην Ευρώπη;
Υπολογίζεται ότι το ⅓ των θανάτων Αμερικανών από 25 ως 34 ετών οφείλεται στη χρήση fentanyl με τα νούμερα να γίνονται όλο και χειρότερα. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα γίνονται οι πρώτες εμφανίσεις της χρήσης φαιντανύλης και στην Ευρώπη χωρίς βέβαια σε καμία περίπτωση να υπάρχει το πρόβλημα που εντοπίζεται στη Βόρεια Αμερική.
Φαίνεται ότι στην Ευρώπη το 2021 καταγράφηκαν 140 θάνατοι συνδεόμενοι με τη χρήση fentanyl, πολλοί εκ των οποίων βέβαια σχετίζονταν με τη φαρμακευτική χρήση της ουσίας. Πάντως, τα δεδομένα δείχνουν ότι έχουμε τουλάχιστον 74 νέα οπιοειδή που εντοπίστηκαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη μεταξύ του 2009 και του 2022.
Ο κίνδυνος να έρθει το συγκεκριμένο ναρκωτικό είναι μεγάλος καθώς, όπως τονίζει η Europol, «τα ίδια μεξικανικά cartel που έχουν γεμίσει την αγορά των ΗΠΑ με fentanyl έχουν διασυνδέσεις με ευρωπαϊκές εγκληματικές οργανώσεις». Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι οι συγκεκριμένες οργανώσεις να αρχίσουν και αυτές να πωλούν fentanyl στη δική μας περιοχή είτε εισάγοντάς την είτε προχωρώντας οι ίδιες σε παραγωγή της.
