Δυσκολότερη γίνεται κάθε χρόνο η «εξίσωση» της εύρεσης προσιτής φοιτητικής στέγης για τους νεοεισαχθέντες στις πανεπιστημιακές σχολές της χώρας, όχι μόνο στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, αλλά και στην περιφέρεια, καθώς και εκεί, πολύ συχνά, οι επιλογές είναι λιγοστές και πιο ακριβές απ’ ό,τι ίσως θα περίμενε κανείς. Με βάση τα τελευταία στοιχεία που ανακοίνωσε πριν από λίγες εβδομάδες η Spitogatos.gr, η μέση ζητούμενη τιμή για στούντιο και γκαρσονιέρες των 20-30 τ.μ. κοντά στα μεγάλα πανεπιστήμια της Αθήνας κυμαίνεται μεταξύ 400 ευρώ (π.χ. Κυψέλη) και 500 ευρώ (Νέος Κόσμος).
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, ένα ακόμα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι σε σχέση με πέρυσι, οι ζητούμενες τιμές ενοικίασης φοιτητικής στέγης, δηλαδή διαμερίσματα κάτω των 65 τ.μ., έχουν αυξηθεί κατά 5,2% στην Αττική, αλλά και κατά 7,4% στην υπόλοιπη χώρα. Για παράδειγμα, στη Θεσσαλονίκη, η φετινή αύξηση των ενοικίων προσεγγίζει το 11%, καθώς στον Δήμο Θεσσαλονίκης η μέση τιμή αναζήτησης φοιτητικής κατοικίας ανέρχεται στα 414 ευρώ, ενώ στα προάστια της Θεσσαλονίκης η αντίστοιχη τιμή είναι 356 ευρώ. Στην υπόλοιπη χώρα, στην Πάτρα, η μέση τιμή διαμορφώνεται σε 380 ευρώ, ή 9,1 ευρώ/τ.μ., έχοντας αυξηθεί 6,4% σε σχέση με πέρυσι. Στα Χανιά, η αύξηση αγγίζει το 15,6% σε 11,3 ευρώ/τ.μ. και 600 ευρώ, ενώ στην Κέρκυρα, η αύξηση διαμορφώνεται σε 9,2%, ή 500 ευρώ και 12,5 ευρώ/τ.μ. Στον Βόλο, οι τιμές είναι σχετικά σταθερές σε σχέση με πέρυσι (1,6%), στα 8,7 ευρώ/τ.μ. ή 400 ευρώ, ενώ στο Ηράκλειο της Κρήτης η τιμή είναι επίσης σταθερή από το 2024 στα 400 ευρώ και στα 10 ευρώ/τ.μ. Στα Ιωάννινα, η φετινή αύξηση αγγίζει το 9,2% σε 9,1 ευρώ/τ.μ. και τα 370 ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου να υπάρξουν οι απαιτούμενες διευκολύνσεις, μία επιλογή είναι το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα που έχει θεσπιστεί από το υπ. Παιδείας από το 2019. Τότε ξεκίνησε με τη διανομή ποσού 1.000 ευρώ ανά ακαδημαϊκό έτος, ενώ από την περίοδο 2021-2022, το σχετικό ποσό που διανέμεται ανά φοιτητή αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ, ή 2.000 ευρώ σε περίπτωση συγκατοίκησης. Ωστόσο, με δεδομένες τις συνεχείς αυξήσεις των τιμών των ενοικίων, από το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024 και για όλα τα ΑΕΙ, πλην εκείνων που εδρεύουν στην Περιφέρεια Αττικής και στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, το επίδομα έχει πλέον αυξηθεί σε 2.000 ευρώ ανά φοιτητή και 2.500 ευρώ σε περίπτωση που αυτός συγκατοικεί. Επομένως, δύο φοιτητές που φοιτούν σε πανεπιστήμιο της περιφέρειας και συγκατοικούν, μπορούν να λάβουν συνολικά 5.000 ευρώ, ποσό που καλύπτει σε μεγάλο βαθμός τις στεγαστικές τους ανάγκες. Από την άλλη πλευρά, αυτό φαίνεται πως έχει λειτουργήσει προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης του ρυθμού ανόδου των τιμών των ενοικίων στις πόλεις της περιφέρειας. Τα ποσά που διανέμονται πάντως είναι σημαντικά. Το 2019-2020 οι φοιτητές έλαβαν 51 εκατ. ευρώ, ενώ πέρυσι το σχετικό ποσό έφτασε τα 81,68 εκατ. ευρώ.
Οπως αναφέρει το υπ. Παιδείας, από το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025 «η μίσθωση θα πρέπει να αφορά ακίνητο που βρίσκεται σε οποιονδήποτε δήμο εντός της ίδιας περιφερειακής ενότητας στα διοικητικά όρια της οποίας εδρεύει το τμήμα ΑΕΙ του φοιτητή, σε πόλη άλλη της κύριας κατοικίας του. Ειδικότερα, για την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης θεωρείται ως μία πόλη, συμπεριλαμβανομένων και των πόλεων ή περιοχών του που απέχουν από το κέντρο της Θεσσαλονίκης λιγότερο από είκοσι (20) χιλιόμετρα. Ως μία πόλη θεωρείται επίσης και ο νομός Αττικής, πλην των νησιωτικών περιοχών του καθώς και των πόλεων ή περιοχών που απέχουν περισσότερο από σαράντα (40) χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας. Στις περιπτώσεις αυτές η μίσθωση θα πρέπει να αφορά ακίνητο εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης ή της “πόλης” της Αθήνας αντίστοιχα».
Εν τω μεταξύ, σε πρόσφατη παρέμβασή της για το ζήτημα της φοιτητικής στέγης, η ΠΟΜΙΔΑ πρότεινε στο υπ. Παιδείας να προωθήσει τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για τη στέγαση φοιτητών σε ιδιωτικές κατοικίες, είτε απευθείας στον δικτυακό τόπο του κάθε πανεπιστημίου, είτε κεντρικά μέσω του Gov.gr. Στην πλατφόρμα αυτή, τόσο οι ιδιοκτήτες κατοικιών, όσο και οι ενδιαφερόμενοι μεσίτες κάθε πόλης θα μπορούν να δηλώνουν εγκαίρως σε ετήσια βάση τις διαθέσιμες κατοικίες κατά την έναρξη της πανεπιστημιακής περιόδου, ώστε με τη σειρά τους οι ενδιαφερόμενες οικογένειες να διευκολύνονται στην αναζήτησή τους. Η ΠΟΜΙΔΑ προσδοκά ότι με τον τρόπο αυτό θα υπάρξει και μεγαλύτερος ανταγωνισμός, που ενδεχομένως να οδηγήσει και σε χαμηλότερες τιμές ενοικίασης.
