Πόσο ασφαλείς είναι οι γέφυρες στην Ελλάδα και κάθε πόσο ελέγχονται; Κανείς δεν γνωρίζει με εξαίρεση εκείνες που χτίστηκαν τα τελευταία χρόνια στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόμους.
Σύμφωνα με ειδικούς, οι γέφυρες που χτίστηκαν από το ’50 έως το ΄80 στο παλιό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο είναι αφημένες στην τύχη τους.
«Δυνητικά η κατάσταση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εκρηκτική» είπε στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», ο ομότιμος Καθηγητής στο ΕΜΠ, Θεοδόσης Τάσιος.
«Ενδέχεται από εδώ και πέρα να δούμε πολλά τέτοια φαινόμενα από προβλήματα αστοχίας λόγω γήρανσης των έργων» συμπλήρωσε ο ίδιος.
Και το πρόβλημα επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι σήμερα δεν υπάρχει κανένας «φάκελος για τον ασθενή». Η κατάσταση αναμένεται να αλλάξει, ύστερα από περίπου ενάμιση χρόνο, όταν θα έχει ολοκληρωθεί από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και το Εθνικό Μητρώο Υποδομών.
Μόνο τότε θα ξέρουμε, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες, ποιος είναι υπεύθυνος για το έργο/ γέφυρα, πότε συντηρήθηκε και να έχουμε όλες τις άλλες απαραίτητες πληροφορίες που απαιτούνται.
Ποιες υπόκεινται σε έλεγχο και ποιες όχι
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι γέφυρες που χτίστηκαν τα τελευταία χρόνια στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόμους είναι οι μόνες που υπόκεινται σε συστηματικούς ελέγχους. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί, όπως επισημαίνει ο δρ πολιτικός μηχανικός/ πρόεδρος της ΓΕΦΥΡΑ ΑΕ και διευθύνων σύμβουλος της Ολυμπία Οδός ΑΕ, Π. Παπανικόλας, ότι για τις παλιές γέφυρες που υπάρχουν κατά μήκος των αυτοκινητοδρόμων έχει γίνει καταγραφή ενώ προχωρούν και οι συντηρήσεις.
Για τις υπόλοιπες γέφυρες, οι ευθύνες γίνονται συνήθως μπαλάκι μεταξύ της Περιφέρειας και των Δήμων. Το ζήτημα θέτει «κομψά» ο δρ πολιτικός μηχανικός Τηλέμαχος Παναγιωτάκης λέγοντας πως ενώ η διεύθυνση οδικών έργων του υπουργείου Υποδομών έχει συντάξει σχετικό εγχειρίδιο, στο πλαίσιο της επιθεώρησης και συντήρηση γεφυρών, αντίστοιχα και οι παραχωρησιούχοι, εντούτοις η όλη διαδικασία εφαρμόζεται πιλοτικά από το Δημόσιο.
Σύμφωνα με τον κ. Παπανικόλα, «οι γέφυρες στην Ελλάδα ηλικιακά βρίσκονται στα… γεράματά τους και δεν έχει γίνει κανένα συστηματικό τσεκάπ ή λίφτινγκ».
«Τα συνήθη προβλήματα που συναντώνται στα παλιά γεφύρια του ’60, μεταξύ άλλων, είναι: κακής ποιότητας σκυρόδεμα με μικρή ποσότητα τσιμέντου. Μικρή ή ανύπαρκτη επικάλυψη σκυροδέματος με συνέπεια τη διάβρωση του σιδηροπλισμού και την αστοχία του φέροντος οργανισμού. Επιπλέον έλλειψη μόνωσης μεταξύ της πλάκας του σκυροδέματος και του ασφαλτικού τάπητα αλλά και κακή τοποθέτηση αρμών και εφεδράνων» τόνισε.
Ο ίδιος Ιταλός μηχανικός σε Γένοβα και Σέρβια
Στα όρια αντοχής λειτουργούσε μέχρι πριν από λίγες ημέρες η γέφυρα Σερβίων στην Κοζάνη καθώς εργασίες επισκευής σοβαρών ρωγμών αποκάλυψαν τελικά πολύ πιο μεγάλο πρόβλημα, που ανάγκασαν τις Αρχές να απαγορεύσουν από το περασμένο Σάββατο την κυκλοφορία σε φορτηγά άνω των 3,5 τόνων,
Στις αρχές Μαρτίου άρχισαν οι εξειδικευμένες εργασίες, με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της αντοχής της γέφυρας σε δύο αρθρώσεις της όπου εντοπίστηκαν σημαντικές ζημιές. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη γέφυρα της χώρας, μήκους 1.372 μέτρων, η οποία δόθηκε στην κυκλοφορία το 1974 και διασχίζει την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Είναι η γέφυρα που ενώνει την Δυτική Μακεδονία με την Θεσσαλία, πράγμα που σημαίνει πως έχει έντονο κυκλοφοριακό φόρτο.
Είναι ενδεικτικό ότι η τελευταία επιθεώρηση της γέφυρας έγινε το 1995 μετά τον σεισμό του Μαΐου, όμως, όπως τονίζει ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Κασαπίδης, δεν έγινε καμία επιδιόρθωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τη γέφυρα σχεδίασε ο Ιταλός μηχανικός Ρικάρντο Μοράντι, ο οποίος είχε μελετήσει και σχεδιάσει τη γέφυρα της Γένοβας, στην οποία δεν είχαν γίνει οι απαραίτητες εργασίες συντήρησης για τουλάχιστον 25 χρόνια, με αποτέλεσμα στις 14 Αυγούστου 2018 ένα μεγάλο τμήμα της, μήκους 1,2 χλμ. να καταρρεύσει μετά τις καταρρακτώδεις βροχές και να οδηγήσει στον θάνατο 43 ανθρώπους.
«Δεν σας κρύβω πως όταν ανέλαβα το 2019 και έμαθα ότι η γέφυρα κατασκευάστηκε από τον Ιταλό μηχανικό που είχε κατασκευάσει και τη γέφυρα της Γένοβας ανησύχησα. Τα σχέδια μελέτης του ήταν χαμένα για 25 χρόνια. Ύστερα από μεγάλη προσπάθεια τα βρήκαμε στην Ιταλία, τον Ιούλιο του 2022 έφτασαν στα χέρια μας και έτσι οι καθηγητές που ασχολούνται με τους ελέγχους μπόρεσαν να προσεγγίσουν πιο προσεκτικά το θέμα» τόνισε ο κ. Κασαπίδης.
