Η Γενική Διεύθυνση Βιομηχανικών Υποδομών και Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος, ως αρμόδια αρχή Εποπτείας και Ελέγχου για τις πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών, και σε εφαρμογή του σχετικού ενωσιακού και εθνικού νομοθετικού πλαισίου (Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1148 –κ.υ.α.αριθμ. 19013/22.02.2022, ΦΕΚ Β΄ 905), ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς και το καταναλωτικό κοινό για τους περιορισμούς στη διάθεση στην αγορά και τηχρήση συγκεκριμένων χημικών ουσιών, προκειμένου να αποφευχθεί η παράνομη χρησιμοποίησή τους για εγκληματικούς σκοπούς.
Πολλές χημικές ουσίες σε καθημερινή βάσηχρησιμοποιούνται σε ευρύ φάσμα βιομηχανικών διαδικασιών, σε επαγγελματικές δραστηριότητες καθώς επίσης και στον καταναλωτικό τομέα. Ωστόσο, ορισμένες χημικές ουσίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά για την παράνομη κατασκευή αυτοσχέδιων εκρηκτικών και εκρηκτικών μηχανισμών για εγκληματικούς σκοπούς, ιδίως για σκοπούς τρομοκρατίας.
Για το λόγο αυτό ήδη από το έτος 2014 έχουν θεσπιστεί κανόνες, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με την κυκλοφορία στην αγορά και τη χρήση προδρόμων ουσιών εκρηκτικών υλών δυνάμει του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 98/2013, πλην όμως, η διαρκώς εξελισσόμενη απειλή της τρομοκρατίας οδήγησε στην έκδοση του νεότερου Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1148 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την εμπορία και τη χρήση των πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών, με εφαρμογή από την 1η Φεβρουαρίου 2021.
Στόχος του Κανονισμού (EE) 2019/1148 είναι ο περιορισμός της πρόσβασης μελών του ευρέος κοινού στις χημικές ουσίες, που χαρακτηρίζονται ως πρόδρομες και περιλαμβάνονται στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ του Κανονισμού και η διασφάλιση της ενδεδειγμένης ενημέρωσης και αναφοράς ύποπτων συναλλαγών σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού.
Στη χώρα μας, σε εφαρμογή του εν λόγω Κανονισμού, εκδόθηκε με μέριμνα της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας/Διεύθυνση Ασφάλειας και Συμμόρφωσης Βιομηχανικών Προϊόντων η αριθμ. 19013/22.02.2022, ΦΕΚ Β΄ 905, Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Ειδικότερα:
Η απαγόρευση αφορά τις ουσίες Νιτρικό οξύ, Υπεροξείδιο του υδρογόνου, Θειικό οξύ, Νιτρομεθάνιο, Νιτρικό Αμμώνιο, Χλωρικό καιΥπερχλωρικό Κάλιο και Νάτριοαντίστοιχα (Βλέπε Πίνακα 1).
Πίνακας 1 Κατάλογος ουσιών των οποίων απαγορεύεται η διάθεση ή εισαγωγή, η κατοχή ή η χρήση από μέλη του ευρέος κοινού υπό καθαρή μορφή ή σε μείγματα ή σε ουσίες που τις περιέχουν, εκτός εάν η συγκέντρωσή τους είναι ίση ή μικρότερη με τις ακόλουθες τιμές ορίου και για τις οποίες οι ύποπτες συναλλαγές και οι σημαντικές εξαφανίσεις και κλοπές πρέπει να αναφέρονται εντός 24 ωρών.
ΟΥΣΙΑ |
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ |
ΝΟΜΙΜΗ ΧΡΗΣΗ |
Νιτρικό οξύ |
3% κ.β. |
Καθαριστικά μέσα, επεξεργασία μετάλλων |
Υπεροξείδιο του υδρογόνου |
12% κ.β. |
Λευκαντικά και καθαριστικά μέσα, εντομοκτόνα |
Θειικό οξύ |
15% κ.β. |
Στεγνό καθάρισμα, οξύ για μπαταρίες αυτοκινήτου |
Νιτρομεθάνιο |
16% κ.β. |
Καύσιμο |
Νιτρικό αμμώνιο |
Άζωτο 16% κ.β. σε σχέση με το νιτρικό αμμώνιο |
Λιπάσματα |
Χλωρικό και υπερχλωρικό νάτριο και κάλιο |
40% κ.β. |
Πυροτεχνήματα |
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Στη χώρα μας δεν χορηγούνται άδειες σε μέλη του ευρέος κοινού για την απόκτηση, εισαγωγή, κατοχή καιχρήση προδρόμων ουσιών εκρηκτικών υλών.
Στο Παράρτημα ΙΙ περιλαμβάνονται οι ουσίες Εξαμίνη, Ακετόνη, Νιτρικό Κάλιο, Νιτρικό Νάτριο και Νιτρικό Ασβέστιο, Νιτρικό Άλας Ασβεστίου-Αμμωνίου, Σκόνη Μαγνησίου και αργιλίου και Εξαένυδρο νιτρικό μαγνήσιο.
Περισσότερες πληροφορίες με την εφαρμογή του σχετικού ενωσιακού πλαισίου είναι διαθέσιμες στον σύνδεσμο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: https://ec.europa.eu/home-affairs/policies/internal-security/counter-terrorism-and-radicalisation/protection/explosives-precursors_en, ενώ ειδικά οι κατευθυντήριες συστάσεις για την εφαρμογή του Κανονισμού είναι διαθέσιμες στον σύνδεσμο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX%3A52020XC0624%2801%29.