«Κάτι σχεδόν γαλήνιο ακούγεται/ Αναδύεται από το έδαφος του Αγίου Ανδρέα/ Πάνω στο έδαφος, αρχίζει να είναι περίεργα/ Κάτω από αυτό, αρχίζει να αναστατώνεται κάτι/ Καλύτερα να σηκωθείς/ Και τρέξε προς την πόρτα/ Δεν υπάρχει χρόνος για σκέψη/ Η ζωή σου διακυβεύεται/ Όλοι κάνουν το California Shake», έλεγε το τραγούδι της Μάργκο Γκούριαν «California Shake» το 1968 με ρυθμούς φολκ-ποπ περιγράφοντας τις δονήσεις από την πολιτισμική ανάταξη που βίωσε η Καλιφόρνια τη δεκαετία του 1960, η οποία βρέθηκε στο επίκεντρο του κινήματος της αντικουλτούρας.
Από μία πιο πεζή οπτική, όμως, το τραγούδι θα μπορούσε απλώς να αποτυπώνει την έντονη σεισμική δραστηριότητα η οποία παρατηρείται στη μεγαλύτερη σε πληθυσμό πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, τη στιγμή που αρκεί μία απλή αναζήτηση σε μηχανή αναζήτησης με τους όρους «Καλιφόρνια» και «σεισμοί» στα αγγλικά για να εμφανιστούν 335.000.000 αποτελέσματα.
Οι σεισμοί αποτελούν πολύ συχνό φαινόμενο στην περιοχή και όπως προκύπτει από το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο (USGS) αναμένεται να απασχολήσουν τους κατοίκους της για -τουλάχιστον- τα επόμενα 100 χρόνια.
Σύμφωνα με το ανανεωμένο Εθνικό Μοντέλο Σεισμικής Επικινδυνότητας (NSHM) του USGS σχεδόν το 75% των ΗΠΑ θα μπορούσε να υποστεί καταστροφικούς σεισμούς τον επόμενο αιώνα με την Καλιφόρνια να έχει ελαφρώς μεγαλύτερη πιθανότητα να πληγεί από εντονότερη σεισμική δραστηριότητα συγκριτικά με το παρελθόν.
Το NSHM επιτρέπει στους ειδικούς να προσδιορίσουν ποιες περιοχές είναι πιο ευάλωτες στους σεισμούς, προσεγγίζοντας το πιθανό μέγεθός τους προκειμένου να αναπτύξουν κατάλληλα μέτρα προστασίας. Βέβαια, το μοντέλο είναι προγνωστικό με τον οργανισμό να τονίζει ότι κανείς δε μπορεί να προβλέψει τους σεισμούς. Ωστόσο, επισημαίνουν πως μελετώντας παλαιότερα ρήγματα και δονήσεις, μπορεί να εκτιμηθεί καλύτερα η μελλοντική εκδήλωση σεισμών και η έντασή τους.
Σύμφωνα με το San Francisco Chronicle, σε σύγκριση με το προηγούμενο μοντέλο -το 2018- περιοχές στην Καλιφόρνια είχαν περίπου 10% ή λιγότερο αύξηση στις πιθανότητες για καταστροφικό σεισμό.
Ο γεωφυσικός του USGS και ερευνητής Κέβιν Μίλνερ τόνισε ότι βάσει των νέων δεδομένων υπάρχει 3% μεγαλύτερη πιθανότητα, σε σχέση με τις μετρήσεις του 2018, εκδήλωσης σεισμού 7,0 Ρίχτερ στην περιοχή του κόλπου και 80% μεγαλύτερη σε όλη την πολιτεία.
«Η Καλιφόρνια έχει σεισμούς. Το ξέραμε ήδη. Αλλά αυτό που θέλουμε να μάθουμε είναι πώς μπορούμε να σχεδιάσουμε καλύτερα κτίρια και γέφυρες και να αναπτύξουμε κοινότητες ανθεκτικές που μπορούν να ανακάμψουν γρήγορα από τους σεισμούς» είπε ο Πίτερσεν.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Πυραμίδα Transamerica που εικονίζεται στην κεντρική φωτογραφία του κειμένου -το ψηλότερο κτίριο του Σαν Φρανσίσκο από 1972 μέχρι το 2017 όταν το ξεπέρασε ο πύργος Salesforce Tower- συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 39 κτίρια της περιοχής που σύμφωνα με το USGS είναι ευάλωτο σε πιθανό μεγάλο σεισμό, εξαιτίας λανθασμένης τεχνικής συγκόλλησης.
Σύμφωνα με το νέο μοντέλο, σε 37 πολιτείες τα τελευταία 200 χρόνια έχουν καταγραφεί σεισμοί μεγέθους μεγαλύτερου των 5 Ρίχτερ.
Όπως ανέφερε ο Πίτερσεν στο νέο μοντέλο περιλαμβάνονται περισσότερα ρήγματα και στοιχεία που επιτρέπουν την πιο λεπτομερή εικόνα των πιθανών σεισμών.
Συγκριμένα για την Καλιφόρνια έχει βελτιωθεί η εικόνα αφού τώρα οι επιστήμονες μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τι είδους σεισμοί μπορεί να προκύψουν στα ρήγματα της περιοχής.
«Προσπαθούμε να προσομοιώσουμε τι είδους ρωγμές θα δούμε σύμφωνα με τη γεωμετρία των ρηγμάτων, τους ρυθμούς ολίσθησης και τη συνέχεια των ρηγμάτων», είπε ο Πίτερσεν.
Τα αμμώδη εδάφη και υλικό με άργιλο ενδέχεται να εντείνουν τις δονήσεις, όπως συνέβη στον σεισμό της Λόμα Πριέτα τον Οκτώβριο του 1989 μεγέθους 6,9 της κλίμακας Ρίχτερ με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 63 άνθρωποι και να τραυματιστούν 3.757.
Το ρήγμα του Αγίου Ανδρέα που εκτείνεται στη Λόμα Πιέτρα ήταν ανενεργό από τον σεισμό του 1906 στο Σαν Φρανσίσκο έως ότου σημειώθηκαν δύο μέτριοι προσεισμοί τον Ιούνιο του 1988 και ξανά τον Αύγουστο του 1989.
Ο σεισμός προκάλεσε σοβαρές ζημιές σε περιοχές του κόλπου, κυρίως στο ασταθές έδαφος σε σημεία του Σαν Φρανσίσκο και στο Όκλαντ. Στη Σάντα Κρουζ, κοντά στο επίκεντρο, 40 κτίρια κατέρρευσαν, σκοτώνοντας έξι ανθρώπους. Ο σεισμός προκάλεσε περίπου 6 δισ. δολάρια σε υλικές ζημιές, καθιστώντας την μια από τις πιο κοστοβόρες φυσικές καταστροφές στην ιστορία των ΗΠΑ εκείνη την εποχή.
Σχετικά με την αστάθεια του εδάφους ο Πίτερσεν δήλωσε ότι αυτή παρατηρείται στην περιοχή της μαρίνας με κίνδυνο να ενισχυθούν οι δονήσεις, συμπληρώνοντας πως «καθώς προσπαθούμε να καταλάβουμε περισσότερα για τη Γη, αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα να μάθουμε και ότι πρέπει να συνεχίσουμε να μελετάμε».
Όπως αναφέρει το LiveScience οι επιστήμονες αναζητούσαν εδώ και δεκαετίες μοντέλα σύμφωνα με τα οποία θα μπορούσαν να προβλέψουν μεγάλους σεισμούς, αλλά χωρίς έναν ακριβή χάρη του φλοιού της Γης αυτές οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες. Τώρα, οι γεωφυσικοί συγκεντρώνουν στοιχεία αναφορικά με τις περιοχές και τα μεγέθη παλαιότερων σεισμών για να σχεδιάσουν χάρτες επικινδυνότητας που θα υποδεικνύουν σε ποιες περιοχές θα μπορούσαν να εκδηλωθούν πιο ισχυρές και συχνές δονήσεις.
«Το νέο μοντέλο σεισμικής επικινδυνότητας αποτελεί επίτευγμα-σταθμό για την ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας, κατέληξε ο Πίτερσεν.
