Η ιστορία των κρυπτονομισμάτων ήταν πάντοτε ενδιαφέρουσα αλλά η κατάρρευση του 2022 θυμίζει αρχαία ελληνική τραγωδία. Το ντόμινο πτωχεύσεων οδήγησε σε απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων εν μία νυκτί και οι επενδυτές οι οποίοι κάποτε είχαν επιλέξει την αγορά των crypto για να «ξεφύγουν» από τον mainstream χρηματοοικονομικό τομέα που προκάλεσε την παγκόσμια κρίση του 2008, τώρα πια φαίνεται πως μετανιώνουν την επιλογή τους.
Πολλοί εξ αυτών καλούν τις ρυθμιστικές αρχές για επιβολή νέων, αυστηρότερων μέτρων. Άλλοι κατηγορούν τους μεσάζοντες των κρυπτονομισμάτων πως οδήγησαν έναν πολλά υποσχόμενο τομέα στην κατάρρευση και τονίζουν την ανάγκη επιτάχυνσης της μετάβασης στις πλατφόρμες DeFi (decentralized finance).
Οι τιμές των κρυπτονομισμάτων
Μετά από το υψηλό του Νοεμβρίου του 2021, η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς των κρυπτονομισμάτων μειώθηκε κατά 73% σε μόλις 12 μήνες, σύμφωνα με ανάλυση της CoinGecko. Αν και η πτώση αυτή είναι μικρότερη από την αντίστοιχη του 88% το 2018, η αξία κεφαλαιοποίησης η οποία εξανεμίστηκε ήταν πολύ μεγαλύτερη, ξεπερνώντας τα $2 τρισεκατομμύρια. Αν και οι κρίσεις του τομέα των crypto στο παρελθόν οφείλονταν στη μεταβλητότητα της ίδιας της αγοράς, η τρέχουσα κρίση προκλήθηκε από εξωγενείς παράγοντες όπως η αύξηση των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών για την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Αυτό, με τη σειρά του, περιόρισε το ενδιαφέρον των επενδυτών σε περιουσιακά στοιχεία με αυξημένο βαθμό κινδύνου όπως τα κρυπτονομίσματα.
Επιπροσθέτως, η κατάρρευση αυτή διέλυσε το αφήγημα ορισμένων πως τα κρυπτονομίσματα αποτελούν «ασφαλές καταφύγιο» όπως ο χρυσός σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας. Παράλληλα, προκάλεσε οικονομικό σοκ για πολλά συνταξιοδοτικά ταμεία και κρατικά ταμεία επενδύσεων όπως και για εκατομμύρια μικροεπενδυτών οι οποίοι είχαν στραφεί στα κρυπτονομίσματα τα τελευταία χρόνια.
Όπως όλα δείχνουν, οι βάσεις της ραγδαίας ανάπτυξης των τιμών των tokens αποδείχθηκαν σαθρές αφού πολλοί επενδυτές βασίστηκαν στο δανεισμό για τη χρηματοδότηση των επενδύσεών τους, χρησιμοποιώντας τα crypto ως εγγύηση.
Η κρίση
Η πρώτη κρίση αφορούσε το stablecoin terraUSD το οποίο, μαζί με το «αδελφό» του κρυπτονόμισμα Luna, έγιναν δημοφιλή λόγω της πλατφόρμας DeFi Anchor, η οποία προσέφερε αποδόσεις 20% για επενδύσεις σε terraUSD. Οι απότομες αναλήψεις κεφαλαίων από την Anchor οδήγησαν σε σπιράλ κατάρρευσης το οποίο έσβησε $60 δισ. από την αξία των terraUSD και Luna, ενώ οι εταιρείες οι οποίες είχαν ποντάρει στο stablecoin όπως η Three Arrows Capital (3AC) οδηγήθηκαν σε πτώχευση, συμπαρασύροντας εταιρείες όπως τη Voyager Digital.
H δεύτερη μεγάλη κρίση ξεκίνησε στις αρχές Νοεμβρίου, με την κατάρρευση της αυτοκρατορίας των κρυπτονομισμάτων του «έκπτωτου αγγέλου» του κλάδου Σαμ Μπάνκμαν-Φριντ και της FTX. Μέσα σε λίγες ημέρες, ο «SBF» έχασε το 94% της προσωπικής του περιουσίας ύψους $15,6 δισ.
Οι επιπτώσεις
Οι επικριτές του οικοσυστήματος Terra υποστηρίζουν πως η κατάρρευση ήταν αναπόφευκτη αφού οι υποσχόμενες αποδόσεις δεν ήταν βιώσιμες. Πολλοί εξ αυτών χαρακτήρισαν το Terra και άλλες προσπάθειες DeFi ως νέα «Ponzi schemes» (σ.σ. επενδυτικές απάτες τύπου «πυραμίδας») . Η πτώχευση της FTX απέδειξε πως ακόμα και οι φαινομενικά σταθερές και επιτυχημένες εταιρείες του τομέα έχουν πολλές φορές σαθρές βάσεις, ενώ ανέδειξε και τον κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης μεταξύ των εταιρειών του κλάδου.
Οι αναλυτές τονίζουν, πια, πως η αγορά των κρυπτονομισμάτων ενδέχεται να «παγώσει» για αρκετό καιρό. Πολλοί εξ αυτών ελπίζουν πως η εφαρμογή αυστηρότερων ελέγχων ενδέχεται να τονώσει το ενδιαφέρον στον κλάδο στο εγγύς μέλλον. Παρ’ όλα αυτά, η κατάρρευση της FTX έχει «φρενάρει» την εφαρμογή των τρόπων εποπτείας που υποστήριζε ο ίδιος ο Μπάνκμαν-Φριντ σε πρόσφατη κατάθεσή του ενώπιων του αμερικανικού Κογκρέσου.
Τέλος, οι αναλυτές υποστηρίζουν πως η αυστηροποίηση των κανόνων του τομέα των κρυπτονομισμάτων μπορεί, μεν, να βοηθήσει στη βελτίωση της σταθερότητας και της φερεγγυότητάς του, αλλά κανείς δε γνωρίζει το πόσο ο κλάδος αυτός μπορεί να λειτουργήσει εύρυθμα υπό τέτοιες συνθήκες.
