Ο επικεφαλής της Novo Nordisk, Λαρς Φρούεργκααρντ Γιόργκενσεν, της εταιρείας που παρασκευάζει τα δύο φάρμακα, κλήθηκε την Τρίτη (24/9) να απαντήσει στα απλά, αλλά επίμονα, ερωτήματα των γερουσιαστών, με πρώτο τον ανεξάρτητο Μπέρνι Σάντερς.
Ωστόσο, οι απαντήσεις του ήταν στην καλύτερη περίπτωση γενικές και ασαφείς.
Το Ozempic είναι ένα από τα πλέον γνωστά φάρμακα για όσους πάσχουν από διαβήτη τύπου 2. Τα τελευταία χρόνια ήλθε στο προσκήνιο μια ιδιότητα «χρήσιμη» για ένα εντελώς διαφορετικό κοινό: προκαλεί απώλεια βάρους που φαίνεται να φτάνει ως και 10% σε λίγους μήνες. Οι παρενέργειες δεν λείπουν (ναυτίες, φούσκωμα και διαταραχές στο στομάχι), αλλά πολλοί τις παραβλέπουν μπροστά στο αποτέλεσμα.
Στις ΗΠΑ πρακτικά το ίδιο φάρμακο, με την ίδια δραστική ουσία, τη σεμαγλουτίδη, κυκλοφορεί ως Ozempic για τους διαβητικούς και ως Wegovy για την απώλεια βάρους.
Και τα δύο είναι ακριβά σκευάσματα. Το κόστος ανά μήνα για τη θεραπεία με Ozempic είναι 969 δολάρια το μήνα ενώ το Wegovy κοστίζει 1.349 δολάρια τον μήνα. Στη Βρετανία το ίδιο σκεύασμα, το Ozempic, κοστίζει μόλις 92 δολάρια και στη Γερμανία 59 δολάρια.
Ο Σάντερς σε επιστολή του στον Γιόργκενσεν μετέφερε τη θέση επιστημόνων του Πανεπιστημίου Γέιλ που τονίζουν ότι και τα δύο φάρμακα θα μπορούσαν να παρασκευαστούν με λιγότερο από 5 ευρώ τον μήνα.
Αυτή ακριβώς η απόκλιση -δύο φάρμακα με την ίδια ουσία σε διαφορετικές τιμές αλλά και η τεράστια διαφορά με την Ευρώπη- απασχόλησε τον γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς.
Ο γερουσιαστής ήταν ευθύς στην επιστολή του: «Αν η Novo Nordisk δεν τερματίσει την απληστία της και δεν μειώσει σημαντικά την τιμή αυτών των σκευασμάτων, πρέπει να κάνουμε ο,τιδήποτε μπορούμε για να την τερματίσουμε εμείς».
Η υψηλή τιμή και των δύο φαρμάκων είναι «μια ηθική αποτυχία» είπε κατά την ακρόαση ο Σάντερς, που πρόσθεσε ότι η δανέζικη εταιρεία, η Novo Nordisk, συμπεριφέρεται στις ΗΠΑ σαν να είναι «μηχανή που κόβει χρήμα» (cash cow) υπερχρεώνοντας τα σκευάσματά της.
«Οι ασθενείς που ζουν με διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία δεν μπορούν να περιμένουν άλλα 50 χρόνια», είπε αναφερόμενος στο χρονικό διάστημα που χρειάστηκε η εταιρεία του για να επεκτείνει την παραγωγή για να φτάσει σε αυτό το σημείο. Για αυτόν τον λόγο η εταιρεία του έχει δεσμεύσει πάνω από 30 δισ. δολάρια για την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας.
Πρόσθεσε ότι η Novo Nordisk εστιάζει στην υγεία «και όχι από τις καθημερινές διακυμάνσεις των μετοχών», αλλά και ότι «καμία εταιρεία δεν μπορεί να λύσει μόνη της τα τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα του αμερικανικού συστήματος υγείας».
Ωστόσο, ο Σάντερς επέμεινε σε αυτή την τεράστια διαφορά στις τιμές με την Ευρώπη, ρωτώντας τον Γιόργκενσεν πού οφείλεται. Ο επικεφαλής της Novo Nordisk απέφυγε να απαντήσει ευθέως, επισημαίνοντας ότι πολλοί στις ΗΠΑ καταβάλλουν μόλις 25 δολάρια τον μήνα για τα φάρμακα. Το έμμεσο κόστος είναι μεγαλύτερο για τους Αμερικανούς από τους Ευρωπαίους επισήμανε ο γερουσιαστής.
Ένας άλλος γερουσιαστής ρώτησε τον Γιόργκενσεν αν η Novo Nordisk επικεντρώνεται λιγότερο στην παρασκευή ινσουλίνης και περισσότερο στην σεμαγλουτίδη για το φάρμακα αδυνατίσματος. Είμαστε από τις λίγες εταιρείες που κάνουν έρευνες πάνω στην ινσουλίνη, απάντησε ο Γιόργκενσεν, αν και αναγνώρισε ότι η τιμή της έχει μειωθεί δραματικά αποθαρρύνοντας άλλους παραγωγούς.
«Θα δεσμευτείτε στη μείωση της αγοραίας τιμής των φαρμάκων;» ήταν το ερώτημα της γερουσιάστριας Μάγκι Χασάν, αλλά για άλλη μια φορά δεν είχε να πει κάτι σαφές: «Υποστηρίζουμε ό,τι βοηθά τους ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε μια προσιτή τιμή», είπε.
Ασαφής ήταν η απάντηση και στο ερώτημα που του τέθηκε «γιατί δεν χρεώνετε περισσότερα στην Ευρώπη;». Ο Γιόργκενσεν ότι το θέμα είναι… περίπλοκο, καθώς «η διαφορά που αναφέρετε στις τιμές δεν είναι πραγματική, είναι μέρος του προβλήματος».