Η εποχή που η δημοφιλής πλατφόρμα skroutz, την οποία είχαν ξεκινήσει οι Γιώργος Χατζηγεωργίου, Γιώργος Αυγουστίδης και Βασίλης Δήμος πριν από 18 χρόνια, ήταν απλά μία πλατφόρμα σύγκρισης τιμών έχει περάσει ανεπιστρεπτί.
Και αυτό φαίνεται στην εκρηκτική άνοδο και το αποτύπωμα που πλέον έχει συνολικά στο ηλεκτρονικό εμπόριο της χώρας μετά τη μεγάλη απόφαση να μετασχηματιστεί και να βαδίσει στον δρόμο που χάραξε ο διεθνής κολοσσός Amazon. Μόλις πέρυσι μέσω του marketplace της έγιναν πωλήσεις που ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ! Ενας από τους πολλούς συμβολικούς σταθμούς στο σχέδιο που υλοποιείται τα τελευταία χρόνια και το οποίο φέρνει τελικά αλλαγές και στο σύνολο του εμπορίου.
Τώρα, όπως αναφέρει ο Γιώργος Χατζηγεωργίου, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας που έχει εξελιχθεί σε όμιλο μετά την εξαγορά δύο εταιρειών στους νευραλγικούς τομείς του last mile και των χρηματοδοτήσεων (SLM και EveryPay) ετοιμάζεται επί της ουσίας ο επόμενος κύκλος αλλαγών.
Αυτός κινείται στην κατεύθυνση του εμπλουτισμού της βεντάλιας των υπηρεσιών τόσο προς τους εμπόρους όσο και προς τους καταναλωτές. Από την αναβάθμιση των περιβόητων «αξιολογήσεων» σε μία ζωντανή κοινότητα που θα δίνει συμβουλές και λύσεις, τη δημιουργία ηλεκτρονικού wallet και τη δανειακή χρηματοδότηση εμπόρων, σε συνεργασία με εμπορική τράπεζα, έως την επιθετική ανάπτυξη και άλλων lockers, τα οποία πλέον θα διατίθενται για χρήση και σε καταστήματα εκτός της skroutz, τη διεθνή επέκταση με την πιθανότητα εξαγοράς λίγο μετά την έναρξη δραστηριοποίησης στην Κύπρο, αλλά και τη δυνατότητα αποστολής προϊόντων στο εξωτερικό. Στοιχεία που, όπως λέει ο κ. Χατζηγεωργίου, θα έρθουν να προστεθούν στην υπόλοιπη βεντάλια των υπηρεσιών που ήδη «τρέχει» η δημοφιλής πλατφόρμα, όπως το «Fulfilled by Skroutz» με τις υπηρεσίες 3pl και όχι μόνο. Κάτι, που σύμφωνα με τον κ. Χατζηγεωργίου, δικαιολογεί και την ετήσια συνδρομή που επέβαλε στα συνεργαζόμενα καταστήματα από φέτος η εταιρεία προκαλώντας ένα κύμα αντιδράσεων κυρίως στα social media.
Ο μεγάλος στόχος
«Το κύριο ζητούμενο για εμάς ήταν από μία πλατφόρμα σύγκρισης τιμών να εξελιχθούμε σε marketplace. Οπότε στον πυρήνα όλων των προσπαθειών είναι ότι θα μεγαλώσουμε το μερίδιο του marketplace στο συνολικό μας αποτέλεσμα, το οποίο τρία χρόνια πριν ήταν μόλις 5% και πλέον έχουμε φτάσει στο 55% του τζίρου που παράγουμε», λέει ο κ. Χατζηγεωργίου.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το marketplace της Skroutz ξεπέρασε το 2022 το 1 δισ. ευρώ πωλήσεων, όταν το σύνολο του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα μας εκτιμάται ότι κινείται μεταξύ 4 και 5 δισ. ευρώ! Τα μεγέθη βέβαια της Skroutz, που ουσιαστικά λαμβάνει προμήθεια επί της πώλησης που κάνει κάθε κατάστημα, είναι μικρότερα αλλά εξίσου εντυπωσιακά εάν αναλογιστεί κανείς ότι προσφέρει υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, το 2022 έκλεισε με ανάπτυξη 40%, φτάνοντας τα 74 εκατ. ευρώ (στα 80 εκατ. ευρώ μαζί με τις SLM και EveryPay), σύμφωνα με τον ίδιο.
Βασικό άρμα λοιπόν της πλατφόρμας αποτελεί το markeplace, το οποίο χρησιμοποιούν σήμερα 14.000 συνεργαζόμενες επιχειρήσεις.
«Τα τελευταία χρόνια κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να στηρίξουμε αυτή τη μετάβαση, κυρίως σε επίπεδο υποδομών. Βάλαμε εγγυήσεις στα προϊόντα, υπηρεσίες εγκατάστασης, συναρμολόγησης, απεγκατάστασης σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων. Γενικά κάνουμε καθετί προκειμένου να εμφανιζόμαστε πλέον ως κανονικός retailer. Ο μετασχηματισμός αυτός που κάναμε και συνεχίζουμε να κάνουμε ουσιαστικά φέρνοντας την ευθύνη όλων αυτών των υπηρεσιών σε εμάς, από το κατάστημα στο οποίο στέλναμε τον καταναλωτή. Επίσης κάνουμε πολλά και στο κομμάτι της χρηματοδότησης. Πλέον μπορείς να αγοράσεις με όποιον τρόπο θέλεις, είτε με δόσεις, άτοκες και έντοκες, με πιστωτική ή BNPL (Buy Now Pay Later) και επίσης είναι ένα κομμάτι το οποίο θα βγει το επόμενο διάστημα σε συνεργασία με τραπεζικό ίδρυμα. Το πρώτο αφορά τη δυνατότητα των χρηστών-μελών της πλατφόρμας να έχουν ένα ηλεκτρονικό πορτοφόλι στη Skroutz. Αυτό σε πρώτη φάση θα αποτελέσει ένα εργαλείο στις συναλλαγές των καταναλωτών μέσα από την πλατφόρμα δίνοντας τεράστια ευελιξία, αλλά και αντιμετωπίζοντας μια σειρά προβλημάτων που υπάρχουν σήμερα όπως π.χ. οι επιστροφές χρημάτων που θέλουν σήμερα τρεις μέρες για να γίνουν λόγω του κανόνων του τραπεζικού συστήματος».
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηγεωργίου, μάλιστα, το ηλεκτρονικό πορτοφόλι θα συνδεθεί και με τα κίνητρα και τις επιβραβεύσεις που θα προσφέρει η Skroutz στους καταναλωτές-μέλη του Skroutz Plus, που αισίως έχουν φτάσει τους 150.000, όπως π.χ. την πίστωση εκπτώσεων, κουπονιών για αγορές κ.ο.κ.
«Το σχέδιο είναι σε δεύτερη φάση το “πορτοφόλι” αυτό να έχει γενική εφαρμογή και όχι μόνο για αγορές μέσω Skroutz, είτε με πληρωμές λογαριασμών είτε με οτιδήποτε άλλο», λέει ο κ. Χατζηγεωργίου.
Παράλληλα, όμως, προετοιμάζεται και μία νέα υπηρεσία που θα προκαλέσει σημαντικό αντίκτυπο στις εμπορικές επιχειρήσεις, οι οποίες κατά ποσοστό άνω του 90% είναι αποκλεισμένες από τον τραπεζικό δανεισμό.
«Με την υπηρεσία που ετοιμάζουμε, σε συνεργασία με πιστωτικό ίδρυμα, ουσιαστικά οι έμποροι θα μπορούν να αντλούν χρηματοδότηση που θα συνδέεται με το εμπόρευμα που θέλουν να αγοράσουν. Εως σήμερα αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για τον εμπορικό κόσμο. Οι τράπεζες θεωρούν ότι με δάνεια προς εμπορικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να είναι διασφαλισμένες. Αυτό λοιπόν που θα κάνουμε είναι ουσιαστικά να εμφανιζόμαστε εμείς ως εγγυητές. Είναι μία υπηρεσία που εντάσσεται σε αυτό που αποκαλείται banking as a service. Η συνεργαζόμενη τράπεζα θα έχει τις άδειες και το εποπτικό βάρος, εμείς θα έχουμε τη θεσμοθετημένη τεχνολογική λύση ώστε π.χ. να μπορούν να δίνονται δάνεια. Επομένως εμείς θα διασφαλίζουμε ότι η τράπεζα θα πάρει πίσω το δάνειο που θα δώσει και παράλληλα θα προσφέρουμε απαραίτητα εργαλεία στον έμπορο για να γίνει πιο ανταγωνιστικός και βοηθώντας να κινηθεί πιο ελεύθερα το εμπόριο. Ειδικά τώρα που υπάρχει σημαντικό πρόβλημα στον εμπορικό κόσμο, να μπορεί να χτίζει αποθέματα ή να κάνει μεγαλύτερες παραγγελίες κλειδώνοντας καλύτερες τιμές από τους προμηθευτές του», εξηγεί ο κ. Χατζηγεωργίου. Και πώς θα διασφαλίζεται η ίδια η Skroutz; «Εχέγγυο θα είναι το εμπορικό απόθεμα που θα αγοραστεί με το δάνειο. Επειτα η αποπληρωμή αυτού του δανείου δεν θα έχει το κλασικό σύστημα όπου περιμένεις μία πληρωμή τον μήνα. Με κάθε πώληση προϊόντος το Skroutz θα παίρνει πίσω και ένα ποσοστό για το κεφάλαιο του δανείου», προσθέτει. Σημειωτέον ότι το δάνειο θα συνοδεύεται από ένα συνολικό επιτόκιο, το οποίο θα καλύπτει τόσο την τράπεζα όσο και το Skroutz ως πληρωμή για την υπηρεσία.
«Ο κύριος λόγος που το κάνουμε αυτό είναι για να κινηθεί πιο εύκολα και πιο γρήγορα το εμπόριο, δεν το κάνουμε για το έξτρα έσοδο. Θεωρούμε ότι θα βάλει μεγάλη αξία στο marketplace μας, ενδυναμώνοντας και τους εμπόρους που έχουμε ώστε να μεγαλώσουν κι άλλο». Εξηγεί δε ότι συνδυαστικά με την υπηρεσία Fulfilled by Skroutz, που ουσιαστικά είναι οι υπηρεσίες 3PL που προσφέρει η εταιρεία, ο εμπορικός κόσμος πλέον αποκτά τεράστια ευελιξία. «Εχεις μια επιχείρηση π.χ. με 5 εκατ. ευρώ τζίρο. Αυτό για να διπλασιαστεί, έχεις να αντιμετωπίσεις ως επιχειρηματίας τεράστια θέματα. Να βρεις χώρους, αποθήκες, προσωπικό, δίκτυα. Ολα αυτά δεν είναι εύκολα για έναν έμπορο που πρέπει να κοιτάξει και τις καθημερινές λειτουργίες. Γι’ αυτό κι εμείς, το τελευταίο εξάμηνο που έχουμε τη λειτουργία της αποθήκης, είδαμε περιπτώσεις εμπόρων που εν μια νυκτί μάς έστειλαν το εμπόρευμά τους ώστε να κάνουμε πλήρως τη διαχείριση. Ούτε να προσλάβουν προσωπικό, ούτε να βρουν νέους χώρους, ούτε να ασχοληθούν με τη διαχείριση των παραγγελιών. Και επίσης ούτε να χρειαστεί να ανησυχήσουν για το ρίσκο μιας επέκτασης, αφού, εάν δεν πάνε τα πράγματα όπως τα περίμεναν, μπορούν να περιορίσουν άμεσα την υπηρεσία. Είναι κάτι σαν την τεχνολογία και τις υποδομές cloud. Σήμερα θέλεις 10, αύριο λιγότερα ή περισσότερα και προσαρμόζεσαι άμεσα χωρίς να ανησυχείς για εκατομμύρια επενδύσεων. Οπότε προσφέρουμε πλέον τα πάντα ώστε ο έμπορος να μπορεί να αφοσιωθεί τελικά μόνο στο λεγόμενο sourcing, να βρει δηλαδή το εμπόρευμα που του κάνει, να πετύχει ένα καλό deal και να το χτίσει μόνος του». Σήμερα τις υπηρεσίες του Fulfilled by Skroutz τις χρησιμοποιούν 120 πελάτες και οι ημερήσιες παραγγελίες είναι κατά μέσο όρο 600 την ημέρα, κορυφώνοντας στις 900, κυρίως κάθε Τρίτη. «Προς το παρόν έχει μία πιο αργή ανταπόκριση διότι δεν είναι εύκολο για τους εμπόρους να γυρίσουν σε αυτό τον τρόπο. Υπάρχουν πολλά τεχνικά θέματα για να επιλυθούν και ένα λογιστικό κόστος. Για παράδειγμα, το ERP σου πρέπει να ξέρει πάντα πού βρίσκεται το απόθεμά σου. Είναι πιο εύκολα για νέες επιχειρήσεις», λέει ο κ. Χατζηγεωργίου.
Το άλλο μεγάλο κομμάτι που δουλεύει σήμερα η εταιρεία είναι η μετεξέλιξη των γνωστών αξιολογήσεων των χρηστών επί προϊόντων που ψάχνει κανείς σε μία «ζωντανή» πλατφόρμα ανταλλαγής γνώμης, εμπειριών κ.ο.κ. «Θα είναι μία πλατφόρμα όπου μπορείς να ανακαλύψεις προϊόντα ή τρόπους για να λύσεις προβλήματα που αντιμετωπίζεις», εξηγεί ο κ. Χατζηγεωργίου. «Και όλο αυτό θα είναι τελείως προσωποποιημένο με βάση τις συνήθειες κάθε χρήστη. Νομίζω πως αυτό μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά στον χώρο, με την έννοια ότι ακόμα και σήμερα υπάρχει προκατάληψη εκ μέρους των καταναλωτών όταν απευθύνεται στον υπάλληλο μιας αλυσίδας λιανικής. Αυτό λοιπόν μπορεί να λειτουργήσει και ως πηγή έμπνευσης και ως πηγή πληροφόρησης και ανταλλαγής ιδεών και εμπειριών, σημαντικών για μία απόφαση αγοράς», προσθέτει. Ηδη η συγκεκριμένη πλατφόρμα είναι εμφανής στην εφαρμογή του Skroutz, αν και είναι στη φάση εμπλουτισμού. «Θα είναι ένα δίκτυο για shopping. Να μπορεί κάποιος να παίρνει έμπνευση στο “ταξίδι της αγοράς”».
Το εξωτερικό
Την ίδια ώρα έχει ξεκινήσει η πρώτη προσπάθεια εκτός συνόρων, αφού από το περασμένο καλοκαίρι η Skroutz ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στην Κύπρο, ενώ πρόσφατα ξεκίνησε αποστολές προς το εξωτερικό. «Η Κύπρος είναι μια νέα αγορά. Είχε ξεκινήσει με 3-4 πωλήσεις την ημέρα χωρίς να είμαστε και τόσο ενεργοί, αφού έπρεπε να λύσουμε θέματα logistics και οργάνωσης πριν ξεκινήσουμε το marketing. Φέτος νομίζω ότι θα γίνουν πωλήσεις 7-8 εκατ. ευρώ, το οποίο και προφανώς θέλουμε να μεγαλώσουμε. Ηδη αν και ξεκινήσαμε στην αρχή με ελληνικά καταστήματα που έστελναν στην Κύπρο προϊόντα, πλέον βάζουμε και Κύπριους εμπόρους που μπορούν να στείλουν και στην Ελλάδα», σημειώνει.
Για την πιθανότητα επέκτασης και σε άλλες αγορές του εξωτερικού ο κ. Χατζηγεωργίου απαντά ότι είναι κάτι το οποίο θα κριθεί φέτος, αφού έχουν ξεκινήσει οι σχετικές έρευνες σε αγορές της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης όπου ο ίδιος θεωρεί ότι υπάρχουν ακόμα προοπτικές και χώρος. Ξεκαθαρίζει πάντως ότι, εφόσον ληφθεί μία τέτοια απόφαση, η επέκταση θα γίνει με εξαγορά και όχι με οργανικό τρόπο.
«Γενικά προτεραιότητα τώρα είναι η επέκτασή μας στην ελληνική αγορά, γιατί βλέπουμε ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια ακόμα. Ωστόσο, κάποια στιγμή μέσα στην επόμενη τριετία πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε και άλλες πόρτες. Και αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Οπότε έχουμε ξεκινήσει και δουλεύουμε τα πράγματα. Θεωρώ ότι οι προς ένταξη στην Ε.Ε. χώρες της ευρύτερης γειτονιάς μας, ειδικά τώρα που η Ρωσία έχει κάψει τις “γέφυρές” της με τη ΝΑ και την Κεντρική Ευρώπη, μπορεί να είναι ευκαιρία για τη Skroutz στο μέλλον». Σε κάθε περίπτωση, όπως λέει ο κ. Χατζηγεωργίου, το 2024 θα είναι το έτος των αποφάσεων για την εξωστρέφεια του Ομίλου Skroutz.
Τα lockers
Για φέτος, πλην των παραπάνω που περιγράψαμε, έχει τεθεί και ο στόχος ενίσχυσης του δικτύου των lockers μέσω της SLM. «Σήμερα έχουμε κάπου 800 κουτιά με 14.000 θυρίδες. Επειδή θεωρούμε ότι αυτό είναι απαραίτητο για το ηλεκτρονικό εμπόριο μια και απλουστεύει πολύ τα πράγματα στο last mile, στόχος είναι να καλύψουμε όλη την Ελλάδα. Ετσι φέτος έχουμε θέσει έναν πήχη στα 2000 κουτιά με εγκαταστάσεις και σε άλλες πόλεις πέραν της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης όπου επικεντρωθήκαμε αρχικά», λέει ο κ. Χατζηγεωργίου. Προαναγγέλλει μάλιστα ότι τα lockers της Skroutz θα ανοίξουν και για επιχειρήσεις που δεν χρησιμοποιούν σήμερα το marketplace της εταιρείας. «Οποιοδήποτε κατάστημα θέλει, ανεξαρτήτως των δικών του καναλιών πώλησης, θα μπορεί να χρησιμοποιεί τα lockers των Skroutz Points. Θα είναι μία υπηρεσία που νομίζω θα αποκτήσει μεγάλη δυναμική», εξηγεί.
Τον προηγούμενο μήνα, πολλοί έμποροι που ήταν στην πλατφόρμα της Skroutz διαμαρτύρονταν στα social media για την απόφαση της πλατφόρμας να επιβάλει ετήσια συνδρομή 400 ευρώ συν ΦΠΑ. Για τον κ. Χατζηγεωργίου η συνδρομή έπρεπε να μπει για πολλούς λόγους. «Πλέον, έτσι όπως έχει μετεξελιχθεί η εταιρεία και έχει έρθει πάνω μας η ευθύνη διευρυμένων υπηρεσιών τόσο προς τους εμπόρους όσο και προς τους καταναλωτές, που πέρα από τα προφανή μπορεί να είναι π.χ. οι αποζημιώσεις για τα λάθη ή τις καταστροφές στη μεταφορά των προϊόντων, ακόμα και τις απάτες, έπρεπε να το κάνουμε. Επίσης είναι κάτι που θα μας βοηθήσει να συνεχίσουμε να χτίζουμε διαρκώς ποιοτικές υπηρεσίες προς τους εμπόρους μας».
Για τον κ. Χατζηγεωργίου η ετήσια συνδρομή θα είναι και ένας τρόπος να γίνει ένα ξεκαθάρισμα ώστε να μείνουν στην πλατφόρμα οι εταιρείες που βασίζονται, επενδύουν και αναπτύσσονται πάνω στο Skroutz. «Είναι 30 ευρώ τον μήνα. Εάν κάποιο κατάστημα δεν ασχολείται και κάνει δύο-τρεις πωλήσεις τον μήνα μέσα από την πλατφόρμα μας, σαφώς δεν το συμφέρει να μείνει», σημειώνει.
Παράλληλα, ο ίδιος λέει ότι η αύξηση του ανταγωνισμού είναι καλοδεχούμενη. «Ο ανταγωνισμός μας ξυπνάει. Επειτα, είναι για το καλό της αγοράς, αφού όλοι μαζί θα προσπαθήσουμε να επεκτείνουμε την online αγορά που εξακολουθεί να παραμένει σε επίπεδο μεριδίων πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και τέλος, με τον μεγαλύτερο ανταγωνισμό θα σταματήσει και αυτή η τριβή που υπήρχε με πολλούς εμπόρους, στη λογική ότι “είμαστε μόνοι μας και κάνουμε ό,τι θέλουμε στην αγορά”. Αυτό σαφώς και δεν ισχύει. Επιλογές υπάρχουν εκεί έξω και φυσικά μπορεί να γίνει σύγκριση».
Σήμερα στη Skroutz απασχολούνται 550 άτομα. Αλλοι 600 είναι οι εργαζόμενοι μαζί με τους οδηγούς στην SLM και 50 είναι οι εργαζόμενοι της EveryPay.
«Μονόκερος»
«Εσείς πότε θα κάνετε μία πράξη που θα πιστοποιεί ότι είστε πλέον “μονόκερος”;» τον ρωτάμε «Δεν μας απασχολεί κάτι τέτοιο. Εχουμε να κάνουμε πολλά, να δίνουμε συνολικές και καλές υπηρεσίες και να μεγαλώνουμε», απαντά. Ο ίδιος σημειώνει ότι η σχέση με το CVC είναι πολύ καλές και ότι οι συνιδρυτές δεν σκέφτονται το ενδεχόμενο άντλησης νέων κεφαλαίων είτε μέσω ενός ακόμη στρατηγικού επενδυτή ή μιας εισόδου σε κάποια χρηματιστηριακή αγορά. «Μας πλησιάζουν αρκετοί, όμως κάθε φορά η απάντηση είναι ίδια, “δεν έχουμε ανάγκη”. Ακόμη και αν π.χ. θέλουμε να δούμε κάποιες εξαγορές μεγαλύτερες των δυνατοτήτων μας, μπορεί να μας στηρίξει το CVC. Νομίζω και αυτοί είναι ευχαριστημένοι, και δεν φαίνεται να βιάζονται για αποεπένδυση. Από την άλλη, αυτά είναι πράγματα που συμβαίνουν κιόλας και σίγουρα δεν μπορείς να τα υπολογίσεις. Εάν π.χ. έρθει κάποιος στρατηγικός επενδυτής που κάνει τις ίδιες business, μπορεί να μας πάει ακόμα πιο μακριά, και η CVC βρει την ευκαιρία να κάνει ένα πολύ καλό exit, θα το έκανε…» απαντά.
