O Γιώργος Τζαβάρας εκ των ηθοποιών που συμμετέχουν στην παράσταση «Αμαντέους, σε σκηνοθεσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, που ανεβαίνει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, μιλάει clickatlife.gr για το έργο του Πήτερ Σάφερ, τι το κάνει να ξεχωρίζει και ποια είναι η ουσία του σύμφωνα με τον ίδιο.
Συμμετέχετε στην παράσταση «Αμαντέους» που φιλοξενείται στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Πείτε μας δυο λόγια για το έργο.
Το έργο του Σάφερ πραγματεύεται μια φαντασιακή και λογοτεχνική προσέγγιση της σχέσης δύο πραγματικών προσώπων, των συνθετών Μότσαρτ και Σαλιέρι. Η σχέση τους διατρέχει το έργο το οποίο εξιστορεί τελικά των θάνατο και των δύο σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες. Ο Σάφερ μας λέει την ιστορία από την πλευρά του Σαλιέρι, πράγμα που κάνει το έργο να ξεχωρίζει και να απεκδύεται τον χαρακτήρα της βιογραφίας που ίσως περίμενε κανείς.
Ποια είναι η ουσία της ιστορίας και πόσο πιστή είναι η παράσταση στο έργο του Πήτερ Σάφερ;
Για το ποιά είναι η ουσία της ιστορίας μπορώ να σας απαντήσω μόνο προσωπικά. Νομίζω η ουσία είναι η αιώνια διαπάλη της αυτού μετριότητός μας όταν έρχεται σ επαφή με αυτό που ονομάζουμε ιδιοφυία. Αυτό αναπόφευκτα οδηγεί στη συντριβή του εαυτού και έγκειται στην ωριμότητα του καθενός η διαχείρισή της. Τώρα για το αν η παράσταση είναι πιστή στο έργο του Σάφερ, θα έπρεπε πρώτα να συμφωνήσουμε για το ποιο ακριβώς είναι το έργο του Σάφερ. Στο έργο προσωπικά διακρίνω την μανιώδη πάλη του ίδιου του συγγραφέα με το υλικό του και το ανικανοποίητο του σε σχέση με το ίδιο του το έργο. Αν δεν κάνω λάθος υπάρχουν πολλές διαφορετικές βερσιόν του έργου γραμμένες από τον ίδιο, ο οποίος συνεχώς το διόρθωνε μέχρι το τέλος της ζωής του. Υπό αυτήν την έννοια λοιπόν νομίζω η παράσταση είναι εξαιρετικά πιστή στο έργο, το οποίο φυσικά διασκευάστηκε από τον Οδυσσέα για τις ανάγκες της εν λόγω παράστασης.
Ποιος είναι ο ρόλος σας και πώς τον προσεγγίζετε;
Έχω αναλάβει τον ρόλο του βαρόνου Βαν Σβήτεν, μιας σχετικά σκιώδους προσωπικότητας που αποτελεί γρανάζι της μηχανής της αυλής του αυτοκράτορα Ιωσήφ, ενός μορφώματος που καθοδηγούμενο λαθραία από τον Σαλιέρι, τελικά συνθλίβει τον άνθρωπο Μότσαρτ. Τον ρόλο μου τον προσέγγισα επιστρατεύοντας την προσωπική μου αίσθηση για τα τεκταινόμενα επί σκηνής και κυρίως μέσω του οράματος του Οδυσσέα για την παράσταση.
Τι μαθαίνουμε για τον Μότσαρτ από το έργο;
Φαντάζομαι ο καθένας μαθαίνει διαφορετικά πράγματα για τον Μότσαρτ. Αυτό που προσωπικά κρατώ είναι σίγουρα ότι πίσω από τον μύθο Μότσαρτ που έχει αναντίρρητα συμβολοποιηθεί στις συνειδήσεις πολλών, μουσικών και μη, υπήρξε σίγουρα ένας άνθρωπος. Κι ήταν ένας άνθρωπος κανονικός όπως όλοι, με τα καλά και τα στραβά του, τα πάθη και τις ιδιαιτερότητές του οι οποίες απέχουν παρασάγγας από την εικόνα κάποιου πίνακα της εποχής που τον απεικονίζει.
Η πλειοψηφία είμαστε καταδικασμένοι να δίνουμε τη μάχη του Σαλιέρι; Μπορεί στην πραγματικότητα να κερδηθεί αυτή η μάχη με τον «αιώνιο εχθρό»;
Φυσικά και μπορεί. Η αποδοχή του εαυτού μας και η οικειοποίηση του σώματος και του πνεύματος του καθενός μας μαζί με την αναγνώριση της μοναδικής μας ιδιοπροσωπίας, με ό,τι συνεπάγεται αυτό, μπορεί νομίζω να μας ανακουφίσει από την ταλαιπωρία της ύπαρξης. Ας αποδεχτούμε να είμαστε αυτοί και αυτές που είμαστε και ας δουλέψουμε για να γίνουμε οι καλύτεροι εαυτοί μας. Είναι σίγουρα πιο επωφελές από το να περνάμε τις ώρες και τα χρόνια μας επιθυμώντας να είμαστε κάποιοι άλλοι ενδεχομένως πιο ικανοί, πιο ταλαντούχοι, πιο έξυπνοι, πιο όμορφοι και πιο επιτυχημένοι από εμάς.
Elina GiounanliΠώς είναι η συνύπαρξη επί σκηνής με τη ζωντανή μουσική και ποια η λειτουργία της στην παράσταση;
Εξαιρετικά αρμονική. Μεγάλη ευτυχία να ακούει κανείς τη μουσική του Μότσαρτ κάθε βράδυ να αποδίδεται ζωντανά από τόσο εξαιρετικούς μουσικούς και μέσα σ’ αυτούς θα μου επιτρέψετε να συμπεριλάβω και τον Γιάννη Νιάρρο που εκτός από το ρόλο του Μότσαρτ, ερμηνεύει ζωντανά στο πιάνο και τις μουσικές του. Δεν είμαι σίγουρος αλλά το γεγονός αυτό ίσως αποτελεί και παγκόσμια πρώτη για το συγκεκριμένο έργο. Η λειτουργία της μουσικής είναι κατ’ εμέ απόλυτα αντιστικτική με τα πάθη των ηρώων. Όταν όλες οι μικρότητες σίγασαν και οι άνθρωποι χάθηκαν, δίκαια ή άδικα μεγάλη κουβέντα, αυτό που τελικά έμεινε είναι η μουσική. Και η συγκεκριμένη μουσική έχει κάτι το άχρονο νομίζω. Θα το χαρακτηρίσω θεϊκό. Απαλλαγμένο φυσικά από οποιαδήποτε εκκλησιαστικά παρελκόμενα.
Συνεργάζεστε τώρα με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη σκηνοθετική του γραμμή, τους κώδικες, το θέατρό του;
Τη σκηνοθετική του γραμμή θα την χαρακτηρίσω διαυγή και συγκεκριμένη. Του κώδικές του εξαιρετικά ελκυστικούς και το θέατρό του τολμηρό. Ο Οδυσσέας είναι ένας άνθρωπος που δεν διστάζει να εκτεθεί προσωπικά και μένει μακριά από ασφαλείς επιλογές. Αυτό είναι ένα γεγονός εξαιρετικά γοητευτικό και προσωπικά μου ταιριάζει πολύ. Με ενδιαφέρει να υποστηρίζω μέχρι τέλους το όραμα ενός ανθρώπου όπως ο Οδυσσέας ακόμα και στην ενδεχόμενη αποτυχία του γιατί είναι ένας άνθρωπος που δεν φοβάται τον κίνδυνο μιας παράστασης που ακροβατεί ανάμεσα σε περιοχές καλλιτεχνικά επικίνδυνες.
Θα προτιμούσατε ένα θάνατο σαν του Σαλιέρι, που έζησε πολλά χρόνια αλλά τον «έτρωγε» το γεγονός πως κάποιος άλλος δημιουργούσε τη μουσική του θεού, ή ένα θάνατο σαν του Μότσαρτ, που έζησε λίγο και δεν αναγνωρίστηκε ιδιαίτερα εν ζωή αλλά το όνομά του σφραγίστηκε από τον χαρακτηρισμό «μουσική ιδιοφυία»;
Θα προτιμούσα έναν θάνατο ήσυχο δίπλα σε ανθρώπους που αγαπώ. Οι υστεροφημίες είναι γι αυτούς που μένουν όχι γι’ αυτούς που φεύγουν.
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος θάνατος για τον σύγχρονο άνθρωπο;
Είναι ο καθημερινός θάνατος. Ο θάνατος των ονείρων που κάναμε όταν ήμασταν παιδιά. Ο θάνατος του πάθους στις σχέσεις μας. Ο θάνατος του πνεύματος μας που θέλει να αναζητά και η αντικατάστασή του με κάποιο ανώδυνο βόλεμα. Και όλοι αυτοί οι θάνατοι στο όνομα μιας δήθεν ευημερίας.
Αλήθεια, πώς αποφασίσατε να γίνετε ηθοποιός;
Τελείως τυχαία. Με επέλεγαν για να παίζω σε παραστάσεις κυρίως μουσικές εξ’ αιτίας της σχέσης μου με τη μουσική και γιατί κάπως τραγουδούσα καλά. Παλιά αυτό βέβαια. Μετά ήρθα σε επαφή με τα κείμενα και με την πραγματικότητα της ζωής πάνω στη σκηνή και με το τι αυτή προσφέρει στον ερμηνευτή. Παραμένω ηθοποιός γιατί το θέατρο μου δίνει πολλά περισσότερα απ’ όσα δίνω εγώ σ’ αυτό.
Θα κάνατε τηλεόραση;
Ναι. Γιατί όχι; Έχω κάνει στο παρελθόν και θα το ξανάκανα αν είχα κάποια καλή πρόταση.
Ετοιμάζετε κάτι άλλο;
Αυτήν την περίοδο σκηνοθετώ το πρώτο έργο για ενηλίκους της ομάδας Μικρός Νότος με την οποία συνεργάζομαι εδώ και κάποια χρόνια ως σκηνοθέτης παιδικών και εφηβικών παραστάσεων. Θα περιστρέφεται γύρω από την Φρίντα Κάλο και τη σχέση της/μας με το τραύμα. Γράφω και τη μουσική για την συγκεκριμένη παράσταση που θα ανέβει καλώς εχόντων στις 2 Απριλίου στο Arroyo dance theater υπό τον τίτλο «Frida 2.0» Κατά τα άλλα ετοιμάζομαι για κάποιες καλοκαιρινές συναυλίες με το Συγκρότημα μου, τους NEED. Μακάρι να το επιτρέψει ο ιός που μπήκε στις ζωές μας και να πραγματοποιηθούν. Σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία.
ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]
Info
5-27 Φεβρουαρίου
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Κεντρική Σκηνή Δημήτρης Ροντήρης
Τετάρτη: 20.00, Πέμπτη: 21.00,. Παρασκευή: 21.00, Σάββατο: 17.30 & 21.00, Κυριακή: 20.00
Προπώληση
Συντελεστές
Διασκευή – Σκηνοθεσία: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Μετάφραση αρχικού κειμένου: Έλενα Καρακούλη
Σκηνικά – Κοστούμια: Όλγα Μπρούμα
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Ενορχήστρωση – Μεταγραφές – Μουσική Επιμέλεια: Δημήτρης Σιάμπος
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Αναστασία Στυλιανίδη, Δανάη Μουτσοπούλου
Βοηθός Σκηνογράφου – Ενδυματολόγου: Βάσω Κακοσίμου
Trailer Παράστασης: Χρήστος Συμεωνίδης
Φωτογραφίες Παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή
Γραφείο Τύπου & Επικοινωνία Παράστασης: Μαρία Τσολάκη, Ευαγγελία Σκρομπόλα
Διαφήμιση – SocialMedia: RenegadeMedia / ΒασίληςΖαρκαδούλας
Παραγωγή: ΤΕΧΝΗΧΩΡΟΣ
Διανομή
Σαλιέρι: Νίκος Ψαρράς
Αμαντέους: Γιάννης Νιάρρος
Κωνστάνς: Μαίρη Μηνά
Αυτοκράτορας: Γιάννης Κότσιφας
Ρόζενμπεργκ: Γιώργος Τριανταφυλλίδης
Βαν Σβήτεν: Γιώργος Τζαβάρας
Βεντιτσέλλι: Βαγγέλης Δαούσης, Βασίλης Ντάρμας
Μουσικοί
1ο Βιολί: Κώστας Καριτζής
2ο βιολί: Αγγελική Ποτήρη
Βιόλα: Ελευθερία Τόγια
Τσέλο: Άρης Ζέρβας
Κοντραμπάσο: Κώστας Πατσιώτης
Sound Design – Μίξεις: Σωτήρης Ζηλιασκόπουλος
