Το ότι φέτος η γρίπη έχει κάνει δυναμική εμφάνιση παγκοσμίως, αρκετά νωρίτερα από το συνηθισμένο και σε μια κοινωνία που έχασε την ανοσία της απέναντι στον εν λόγω ιό -λόγω επικράτησης του κορονωϊού- είναι ήδη γνωστό.
Στην Ελλάδα, (όπου μέχρι στιγμής έχει καταγραφεί ένας θάνατος από γρίπη), τα πολλά κρούσματα παρουσιάζονται για την ώρα στην ομάδα των παιδιών και πολύ λιγότερο στους μεγάλους. Παιδιατρικά νοσοκομεία και παιδιατρεία δέχονται ήδη πολλά κρούσματα γρίπης αλλά και λοιπών αναπνευστικών ιών.
Σύμφωνα με την Νικολέττα Ροβίνα, επικ. Καθηγήτρια Πνευμονολογίας – Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ, ένας από τους λόγους που συμβαίνει αυτό είναι γιατί τα παιδιά έχουν πιο ανώριμο ανοσολογικό σύστημα σε σχέση με τους ενήλικες, οι οποίοι εκτίθενται επί σειρά ετών σε ιούς και λοιμώξεις και ο οργανισμός τους «θυμάται» τι έχει να αντιμετωπίσει.
«Επίσης, ο συγχρωτισμός στα σχολεία είναι πιο έντονος από οποιαδήποτε άλλη κοινωνική δραστηριότητα. Την ίδια στιγμή, ο εμβολιασμός για την γρίπη σε αυτή την ηλικιακή ομάδα δεν είναι μαζικός και διαδεδομένος ενώ και τα μέτρα ασφαλείας λόγω κορωνοϊού, έχουν αρθεί» σημειώνει η κα. Ροβίνα, η οποία λέει πως στο νοσοκομείο «Σωτηρία» όπου εργάζεται, τα κρούσματα με γριπώδη συνδρομή (σ.σ υπεύθυνοι γι’ αυτήν είναι συνήθως κάποιος ιός του αναπνευστικού όπως ο συγκυτιακός –RSV- ή κάποιος ρινοϊός) είναι επίσης υψηλά, αλλά οι ενήλικες ανταποκρίνονται για την ώρα καλά με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν αξιοσημείωτες νοσηλείες για την ώρα.
Σύμφωνα με την κα. Ροβίνα πάντως, εκτός από τη μηδενική ανοσία μικρών και μεγάλων απέναντι στην γρίπη, ίσως είναι και η αποτελεσματικότητα των εμβολίων φέτος χαμηλότερη σε σχέση με προηγούμενες χρονιές. Η ίδια εξηγεί το γιατί.
«Κάθε χρόνο, τα εμβόλια της γρίπης φτιάχνονται με βάση την επιδημιολογία της προηγούμενης χρονιάς. Επί δύο/δυόμιση χρόνια όμως, ήμασταν σχεδόν απόλυτα προφυλαγμένοι από αυτό τον ιό λόγω κορωνοϊού. Ίσως λοιπόν τα εμβόλια να μην αντανακλούν ακριβώς τους φαινότυπους που κυριαρχούν αυτή τη στιγμή. Καλύπτουν δηλαδή την γρίπη Α και Β αλλά ίσως όχι όλους τους φετινούς υποφαινότυπους. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα φετινά εμβόλια δεν είναι αποτελεσματικά. Αν ο κόσμος εμπέδωσε κάτι με τον κορωνοϊό, αυτό είναι πως τα εμβόλια δεν μας προφυλάσσουν ποτέ 100% από το να κολλήσουμε έναν ιό, μας προφυλάσσουν όμως από τη σοβαρή νόσηση».
Τα παιδιά ως βασικοί μεταδότες της γρίπης
Το ότι η γρίπη πρώτα «εκκολάπτεται» στους κόλπους των παιδιών και μετά εξαπλώνεται στην υπόλοιπη κοινότητα, είναι κάτι που συμβαίνει παραδοσιακά σύμφωνα με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων, Κώστα Νταλούκα.
Ο ίδιος τονίζει πως ακόμα και αν παιδίατροι και παιδιατρικά νοσοκομεία δέχονται αυτή τη στιγμή πολλά περιστατικά γρίπης, η εικόνα είναι ελεγχόμενη στα παιδιά, μιας και η πλειονότητα των κρουσμάτων φαίνεται να είναι γρίπη Α (H1N1). Σύμφωνα με τον κ. Νταλούκα, η Α προκαλεί πιο ελαφριά νόσηση από τη Β.
Όσο για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου, στα παιδιά, αυτή είναι στο 60% με 65% και στους ηλικιωμένους αρκετά χαμηλότερα. «Σε αρκετές χώρες στο εξωτερικό, για αυτή την τελευταία ομάδα, κυκλοφορεί φέτος εμβόλιο γρίπης πιο ενισχυμένο, δηλαδή με περισσότερη ποσότητα αντιγόνων», λέει ο κ. Νταλούκας και προσθέτει: «Οι γιατροί έχουν το βλέμμα στραμμένο στον Ιανουάριο και στους ηλικιωμένους και τους ευπαθείς, ως τις ομάδες που αναμένεται να πάρουν “τη σκυτάλη” της γρίπης από τα παιδιά».
Τα πρώτα κρούσματα στρεπτόκοκκου στην Ελλάδα
Ο παιδίατρος σημειώνει επίσης πως κρούσματα στρεπτόκοκκου υπάρχουν ήδη στην Ελλάδα και αυτό είναι κατά τον ίδιο παράδοξο, μιας και το συγκεκριμένο βακτήριο (που στη Βρετανία ευθύνεται τον φετινό χειμώνα για τον θάνατο 15 παιδιών) εμφανίζεται συνήθως την άνοιξη – σημειώνεται πως το βασικό σύμπτωμα που δίνει είναι η αμυγδαλίτιδα.
Όπως λέει ο κ. Νταλούκας: «Φέτος βλέπουμε αυξημένη συχνότητα στρεπτόκοκκου και στη χώρα μας. Προσωπικά, έχω ήδη δει πέντε παιδάκια με στρεπτοκοκκική φαρυγγοαμυγδαλίτιδα. Δεν φαίνεται όμως ότι στην Ελλάδα η νόσος είναι διεισδυτική, ότι ο στρεπτόκοκκος περνάει δηλαδή στο αίμα και προκαλεί πνευμονία ή μηνιγγίτιδα όπως βλέπουμε να συμβαίνει στην Βρετανία. Άρα, οι γονείς πρέπει δεν πρέπει να ανησυχούν για πολύ σοβαρή νόσηση αλλά από την άλλη πρέπει να είναι σε εγρήγορση και να σπεύδουν στον γιατρό επί συμπτωμάτων χωρίς να αυτοσχεδιάζουν με σιρόπια κ.τ.λ».
Σημειώνεται πως τα συμπτώματα του στρεπτόκοκκου περιλαμβάνουν κυρίως πονόλαιμο -με δυσκαταποσία- και υψηλό πυρετό, κακουχία, μυαλγίες, πονοκέφαλο και σε κάποιες περιπτώσεις και εξάνθημα.
«Πιο απαραίτητα από ποτέ τα εμβόλια αν δεν θέλουμε να φοράμε μάσκες»
Τέλος, ο Γεώργιος Π. Χρούσος, καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας στο ΕΚΠΑ σημειώνει πως η φετινή χρονιά χαρακτηρίζεται από… μαζική επίθεση των ιών του αναπνευστικού, συμπεριλαμβανομένου του κορωνοϊού, με πρώτους αποδέκτες στην κοινωνική αλυσίδα, τα παιδιά.
Ο ίδιος υπογραμμίζει το εξής: «Πια, τα εμβόλια είναι πιο απαραίτητα από ποτέ. Αυτό για την γρίπη για παράδειγμα, πρέπει να επεκταθεί σε όλο τον πληθυσμό και να δοθεί έμφαση στα παιδιά μιας και από αυτά ξεκινά η μετάδοση. Μια συστηματική συμπεριφορά μας απέναντι στα εμβόλια είναι πολύ καλύτερη λύση από το να ζούμε εφεξής “εξαρτημένοι” από τις μάσκες προστασίας, οι οποίες κακά τα ψέματα είναι μια καταπίεση στη συνεχή χρήση τους και ειδικά από τα παιδιά».
Ο κ. Χρούσος λέει πως το φετινό εμβόλιο για την γρίπη είναι «πλούσιο» μιας και περιέχει 4 διαφορετικά στελέχη, όμως, επίσης ο ίδιος θεωρεί πιθανό να μην «πιάνει» φαινότυπους που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή.
Ο καθηγητής δεν θεωρεί, τέλος, πως η κατάσταση με τον στρεπτόκοκκο μπορεί να ξεφύγει στη χώρα μας. «Καταρχάς, είναι θεραπεύσιμος και αν η κατάσταση σοβαρέψει υπάρχει και συγκεκριμένο φάρμακο για την αντιμετώπιση του» λέει και καταλήγει: «Πιστεύω ότι ο λόγος που ξέφυγε στη Βρετανία είναι λόγω μη έγκυρης διάγνωσης και αργού συστήματος υγείας, το οποίο υποτιμά καταστάσεις όπως αυτές. Στην Ελλάδα τα πηγαίνουμε πολύ καλά στην έγκαιρη διάγνωση, παρά τα πολλά προβλήματα μας».
