Δύο είναι τώρα τα πιθανά σενάρια στη Γαλλία και τα δύο έχουν τον κίνδυνο παρατεταμένης αβεβαιότητας για τους επενδυτές.
Παρότι η Λεπέν κέρδισε την πρωτιά και βρίσκεται σε καλό δρόμο για να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία, οι πολιτικές ζυμώσεις και οι συμφωνίες μεταξύ των υπόλοιπων κομμάτων θα μπορούσαν να ανακόψουν την πορεία της προς την εξουσία, με αποτέλεσμα ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, με την ακροδεξιά το μεγαλύτερο κόμμα.
Καθένα από τα σενάρια αυτά προσφέρει μία σκοτεινή προοπτική σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα για την κυβερνητική σταθερότητα, την πολιτική και τις επιπτώσεις για την Ευρωζώνη. Η αντίδραση της αγοράς τη Δευτέρα αντανακλά αυτό ακριβώς: οι γαλλικές μετοχές και το ευρώ σημείωσαν ράλι, ενώ τα spreads γνώρισαν τη μεγαλύτερη πτώση σε διάρκεια δύο εβδομάδων, όμως τα κέρδη περιορίστηκαν καθώς οι επενδυτές άρχισαν να αμφιβάλουν ξανά.
«Ένα πράγμα γίνεται σαφές:η πολιτική ισορροπία δυνάμεων μετατοπίζεται από το κέντρο προς τα άκρα», αναφέρει ο Γκένθερ Βέλτερ, διαχειριστής χαρτοφυλακίου της Union Investment στην Φρανκφούρτη. Η διακυβέρνηση θα γίνει πιο δύσκολη και στις δύο περιπτώσεις, και εάν το ακροδεξιό κόμμα έχει την απόλυτη πλειοψηφία και εάν δεν την εξασφαλίσει.
Επικίνδυνη παράλυση
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, ο πρόεδρος του κόμματος της Λεπέν, Ζορντάν Μπαρντελά, τηρεί τον λόγο του και αρνείται να ηγηθεί μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, ακόμα κι αν η Εθνική Συσπείρωση έχει μακράν τη μεγαλύτερη ομάδα στο κοινοβούλιο.
Το άμεσο ερώτημα είναι ποιον θα μπορούσε να επιλέξει ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν για πρωθυπουργό. Ένας τεχνοκράτης εκτός πολιτικής είναι μια επιλογή, αλλά ακόμα κι αν ένα τέτοιο άτομο ήταν διαθέσιμο, θα δυσκολευόταν να ασκεί την εξουσία σε μια Εθνοσυνέλευση άκρως διασπασμένη.
Μια πιο πολιτική προσωπικότητα ως πρωθυπουργός, ίσως μια μετριοπαθής από την κεντροαριστερά, θα εξακολουθούσε να είναι ευάλωτη σε ψήφους δυσπιστίας και στη διάσπαση μιας ad-hoc κεντρώου συμμαχίας. Θα ήταν επίσης δύσκολο για τον πρόεδρο να συνεχίσει την ατζέντα του υπέρ της επιχειρηματικής μεταρρύθμισης.
Η δημοσιονομική πολιτική ήταν μια ανησυχία για τους επενδυτές πολύ πριν από την προκήρυξη των εκλογών, με το έλλειμμα 5,5% να ξεπερνά κατά πολύ το όριο του 3% της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα διαρκές σημείο πίεσης, καθώς τα νομοσχέδια για τον προϋπολογισμό είναι πάντα τα πιο πιθανά να προκαλέσουν ψήφους δυσπιστίας στην κυβέρνηση. Αυτό θα μπορούσε να εμποδίσει τις περικοπές δαπανών που σχεδιάζει η τρέχουσα ομάδα του Μακρόν και τις οποίες αντιτίθεται ολόκληρη η αριστερά.
– Ομόλογα: Σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, η Jefferies βλέπει το spread των γαλλικών 10ετών έναντι των γερμανικών να υποχωρεί προς τις 60 έως 65 μονάδες βάσης, αν και η επιστροφή στα προεκλογικά επίπεδα – μεταξύ 40 και 50 μονάδων βάσης – είναι απίθανη δεδομένων των υπαρχουσών δημοσιονομικών προκλήσεων
– Μετοχές: Με τα spreads των ομολόγων να μειώνονται, οι μετοχές που σημείωσαν τις περισσότερεςρευστοποιήσεις τις τελευταίες τρεις εβδομάδες θα δουν πιθανότατα ένα ράλι ανακούφισης. Οι τράπεζες θα μπορούσαν να δουν τις μεγαλύτερες κινήσεις καθώς είναι πιο ευαίσθητες στις αποδόσεις των ομολόγων.
Πικρή «συγκατοίκηση»
Εάν η Εθνική Συσπείρωση και οι σύμμαχοι κερδίσουν αρκετά για να σχηματίσουν κυβέρνηση, η Γαλλία αντιμετωπίζει μια λεγόμενη «συγκατοίκηση», όπου ο πρόεδρος ασκεί την άμυνα και την εξωτερική πολιτική και οι εσωτερικές και οικονομικές υποθέσεις ελέγχονται από την ακροδεξιά. Τέτοια δικομματική διευθέτηση έχει συμβεί στο παρελθόν, όμως ποτέ μεταξύ τόσο ιδεολογικά αντίθετων πολιτικών αντιπάλων.
Μέλη του κόμματος της Λεπέν ζήτησαν να παραιτηθεί ο Μακρόν σε αυτό το ενδεχόμενο, ακόμη κι αν έχει δηλώσει ότι θα υπηρετήσει μια πλήρη δεύτερη θητεία έως το 2027. Ο πρόεδρος μπορεί να διαλύσει ξανά το κοινοβούλιο, αλλά όχι για ένα χρόνο.
Ενώ η πλειοψηφία θα έκανε την κυβέρνηση πιο σταθερή, οι προοπτικές πολιτικής είναι λιγότερο προβλέψιμες.
Ο Μπαρντελά απέρριψε τις υποσχέσεις για άπλετες δαπάνες που έκανε η Λεπέν το 2022 για να προσπαθήσει να καθησυχάσει τους πιο συντηρητικούς ψηφοφόρους. Ωστόσο, η Εθνική Συσπείρωση εξακολουθεί να είναι δεσμευμένη σε μείωση των φόρων επί των πωλήσεων στα καύσιμα και την ενέργεια με κόστος 12 δισ. ευρώ για ένα ολόκληρο έτος, σύμφωνα με τους δικούς του υπολογισμούς. Η χρηματοδότηση που θα είναι δύσκολη.
Οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό θα αποτελέσουν βασικό σημείο αναφοράς για τις αγορές. Η Εθνική Συσπείρωση έχει δεσμευτεί να παραμείνει στην ίδια δημοσιονομική τροχιά με την κυβέρνηση του Μακρόν, αλλά θα μπορούσε να δυσκολευτεί να επιτύχει τις απαραίτητες περικοπές δαπανών ή αυξήσεις φόρων χωρίς να προδώσει υποσχέσεις στους ψηφοφόρους.
Macron Government Curbed Deficit Reduction Ambition
«Η πιθανότητα να υπάρχει μια κυβέρνηση της πλειοψηφίας που απορρίπτει ανοιχτά τους δημοσιονομικούς κανόνες, αυτό θα ήταν το μεγαλύτερο σενάριο κινδύνου», δήλωσε ο Reinout De Bock, επικεφαλής στρατηγικής ευρωπαϊκής επιτοκίων στην UBS Group AG.
– Ομόλογα: Η UBS λέει ότι η διαφορά απόδοσης θα μπορούσε να διευρυνθεί έως και 130 μονάδες βάσης σε ένα χειρότερο σενάριο όπου η Εθνική Συσπείρωση συγκρούεται με την ΕΕ όσον αφορά τους δημοσιονομικούς κανόνες
– Μετοχές: Αυτό πιθανότατα θα επεκτείνει την αβεβαιότητα γύρω από τις γαλλικές και ευρωπαϊκές μετοχές, τουλάχιστον προσωρινά, καθώς οι επενδυτές θα ήθελαν να περάσουν στο περιθώριο για να δουν ποιες πολιτικές θα ακολουθήσει η κυβέρνηση. Οι γαλλικές μετοχές θα μπορούσαν να επανεξετάσουν τα χαμηλά της περασμένης εβδομάδας.
Εναλλακτικά, ένα στενό δημοσιονομικό περιθώριο θα μπορούσε να αναγκάσει την κυβέρνηση να ενεργήσει υπεύθυνα. Οι προηγούμενες εμπειρίες ακροδεξιών κυβερνήσεων, όπως στην Ιταλία, έχουν αποδειχθεί πιο φιλικές προς την αγορά από ό,τι αναμενόταν.