Σε επίπεδα ρεκόρ ανήλθε η παγκόσμια παραγωγή κοκαΐνης το 2021, καθώς η ζήτηση ανέκαμψε δυναμικά μετά το πρώτο έτος της πανδημίας. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί νέες δίοδοι μεταφοράς στην Αφρική, ενώ ενισχύεται ο ρόλος της Τουρκίας και της Ελλάδας ως χωρών διέλευσης.
Αυτό διαπιστώνει σχετική έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, από την οποία προκύπτει πως η παραγωγή της κοκαΐνης αυξήθηκε κατά 35% μεταξύ του 2020 και του 2021, αγγίζοντας επίπεδο ρεκόρ. Αυτό οφείλεται στην επέκταση των καλλιεργειών κοκαΐνης, καθώς και στη βελτίωση των μεθόδων μετατροπής του φυτού σε σκόνη.
Στο διάστημα αυτό μάλιστα, άλλαξαν και οι τάσεις στη μεταφορά των ναρκωτικών, με τους λαθρεμπόρους να χρησιμοποιούν συχνότερα διεθνείς υπηρεσίες ταχυμεταφορών για τις παραδόσεις στους πελάτες. Αυτό αποδίδεται στους περιορισμούς που επιβλήθηκαν με την επέλαση της πανδημίας και τα περιοριστικά μέτρα ανά τον κόσμο, τα οποία οδήγησαν σε αλλαγή των κόμβων αλλά και των μέσων μεταφοράς.
Επίσης, σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης, κατά το πρώτο έτος της πανδημίας η ζήτηση υποχώρησε, διότι ήταν κλειστά τα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης. Μακροπρόθεσμα βέβαια, αυτό δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει τη ζήτηση.
«Διεθνώς, η χρήση υπηρεσιών πακέτων και κούριερ αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια των lockdown λόγω των περιορισμών στις επιβατικές πτήσεις», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση. Στο πλαίσιο αυτό παρατηρείται ότι οι χώρες της Δυτικής Αφρικής άρχισαν να χρησιμοποιούν περισσότερο υπηρεσίες ταχυμεταφορών, ενώ μετέβαλαν και το δίκτυό τους για μετακίνηση στην Ευρώπη και αλλού.
Δίοδοι μεταφοράς στην Ευρώπη
Σημειώνεται πως κυρίαρχες αγορές κοκαΐνης διεθνώς είναι η Ευρώπη και η Βόρειος Αμερική, ενώ ακολουθούν η Νότιος και Κεντρική Αμερική, καθώς και η Καραϊβική. Παράλληλα όμως, στο εξεταζόμενο διάστημα αυξήθηκε και η παρέμβαση των αρχών, η οποία πραγματοποιείται μάλιστα με ταχύτερο ρυθμό από την παραγωγή.
Ποσότητες κατάσχεσης κοκαΐνης στην Ελλάδα
Ο ρόλος της Ελλάδας
Σύμφωνα με την έκθεση, η Νοτιοανατολική Ευρώπη έχει καθιερώσει το ρόλο της ως διόδου μεταφοράς κοκαΐνης προς την Ευρώπη. Σε Τουρκία και Ελλάδα παρατηρείται αύξηση των παραδόσεων, ιδίως από το 2019. Μάλιστα, οι τουρκικές αρχές έχουν εκφράσει ανησυχίες πως η ενίσχυση του ρόλου της Τουρκίας ως κόμβου μεταφοράς ενδέχεται να επηρεάσει και άλλες περιοχές της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τη χώρα μας, μία μεγάλη μερίδα των παραδόσεων δρομολογείται προς τη δυτική Ευρώπη μέσω των Βαλκανίων. Το 2020 κατασχέθηκαν σχεδόν 2 τόνοι κοκαΐνης στην Ελλάδα, ενώ ο αριθμός υποχώρησε ελαφρώς το 2022. Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι η προέλευση των πακέτων που κατασχέθηκαν ήταν συχνά η Βραζιλία και το Εκουαδόρ, ενώ πολλές φορές σταματούσαν και σε άλλα λιμάνια πριν φτάσουν στην Ελλάδα.
Κατασχέσεις κοκαΐνης σε Ελλάδα και Τουρκία, 2011-2021
Σύμφωνα με την έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, αφότου η κοκαΐνη φτάσει στα λιμάνια του Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας, αναλαμβάνουν εγκληματικές ομάδες Βαλκάνιων, ιδίως από Αλβανία, Σερβία και Μαυροβούνιο, οι οποίες διασφαλίζουν τη διανομή και μεταφορά στις τελικές αγορές ή σε περιοχές αποθήκευσης στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ουκρανία.
