Η «Διακήρυξη της Νέας Υόρκης» φέρνει ρήγμα – Η Ευρώπη υπέρ Παλαιστίνης, το Ισραήλ αντιδρά σκληρά

Ανταμοιβή για «τζιχαντιστές τρομοκράτες» χαρακτήρισε το Ισραήλ την επίσημη ανακοίνωση 8 κρατών της ΕΕ την Τρίτη 29 Ιουλίου με επικεφαλής τη Γαλλία, να αναγνωρίσουν επίσημα το Παλαιστινιακό Κράτος τον Σεπτέμβριο. Την ίδια στιγμή όμως η κίνηση συνοδεύεται από μια ρήτρα που καθιστά μια βιώσιμη Παλαιστίνη μάλλον αδύνατο εγχείρημα.

Γαλλία, Φινλανδία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πορτογαλία, Σλοβενία και Ισπανία υπέγραψαν μαζί με άλλα 7 κράτη -σύνολο 15- την επτάσέλιδη «Διακήρυξη της Νέας Υόρκης», στο πλαίσιο του συνεδρίου του ΟΗΕ, η οποία αφορά ένα σταδιακό σχέδιο για τον τερματισμό της αραβοϊσραηλινής διένεξης σε Γάζα και Δυτική όχθη.

Πρόκειται για ένα σημαντικό κείμενο που καλεί τις χώρες να αναγνωρίσουν το Παλαιστινιακό Κράτος, ζητά τον αφοπλισμό της Χαμάς και προβλέπει τη διακυβέρνηση του κράτους από την Παλαιστινιακή Αρχή.

Το σχέδιο της διακήρυξης αναφέρει ότι οι συμπροεδρεύοντες του συνεδρίου —η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία— καθώς και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Αραβικός Σύνδεσμος και 15 χώρες που ηγήθηκαν των ομάδων εργασίας συμφώνησαν «να αναλάβουν συλλογική δράση για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα».

Ο Ισραηλινός πρέσβης στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον, επέκρινε έντονα αργά το βράδυ της Τρίτης τις περίπου 125 χώρες που συμμετείχαν στο συνέδριο, λέγοντας:

«Υπάρχουν αυτοί στον κόσμο που πολεμούν τους τρομοκράτες και τις εξτρεμιστικές δυνάμεις, και υπάρχουν κι αυτοί που κλείνουν τα μάτια ή καταφεύγουν στον κατευνασμό τους».

Ανώτατοι εκπρόσωποι σε συνέδριο του ΟΗΕ κάλεσαν το Ισραήλ να δεσμευτεί υπέρ της δημιουργίας Παλαιστινιακού κράτους και εξέφρασαν την «ακλόνητη υποστήριξή» τους στη λύση των δύο κρατών.

Η διακήρυξη καταδικάζει την «ειδεχθή και αντισημιτική τρομοκρατική επίθεση» της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, η οποία σκότωσε πάνω από 1.000 Ισραηλινούς και οδήγησε σε ευρείας κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα, που έχει κοστίσει τη ζωή σε πάνω από 60.000 Παλαιστίνιους.

Καταδικάζει επίσης την «πολιορκία και την πείνα» που έχουν προκαλέσει μια συντριπτική ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα.

«Στο πλαίσιο της λήξης του πολέμου στη Γάζα, η Χαμάς πρέπει να τερματίσει την κυριαρχία της στη Γάζα και να παραδώσει τα όπλα της στην Παλαιστινιακή Αρχή, με διεθνή εμπλοκή και υποστήριξη, σύμφωνα με τον στόχο ενός κυρίαρχου και ανεξάρτητου Παλαιστινιακού Κράτους», αναφέρει η διακήρυξη.

Το AP χαρακτηρίζει το εγχείρημα ως ένα ξεκάθαρο μήνυμα διεθνούς αποφασιστικότητας για τον τερματισμό μιας από τις πιο μακροχρόνιες συγκρούσεις στον κόσμο.

Αμφιλεγόμενα σημεία της διακήρυξης

Ωστόσο, σκοτεινό σημείο της διακήρυξης είναι ότι καταλήγει με δημιουργία μιας ανεξάρτησης πλην «αποστρατιωτικοποιημένης» Παλαιστίνης.

Μπορεί ο στόχος να είναι μια ειρηνική συνύπαρξη δίπλα στο Ισραήλ, αλλά θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να νιώθει ασφάλεια δίπλα από ένα κράτος σαν το Ισραήλ χωρίς να διαθέτει ένοπλες δυνάμεις.

Πως θα ήταν δυνατόν να είναι βιώσιμο κράτος η Κυπριακή Δημοκρατία δίχως να διαθέτει ένοπλες δυνάμεις, έχοντας απέναντι την Τουρκία ο οποίος έχει καταλάβει το 40% του νησιού;

Για να είναι βιώσιμο ένα Παλαιστινιακό κράτος δίχως στρατό θα πρέπει συντρέχουν οι εξής παράγοντες. Μια διεθνώς εγγυημένη συμφωνία με νομικά δεσμευτικούς όρους για ασφάλεια και αναγνώριση συνόρων. Δεύτερον ισχυρή διεθνής προστασία (π.χ. ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ ή του ΝΑΤΟ για αρχικό διάστημα). Επίσης χρειάζεται αποδοχή από το Ισραήλ ότι η στρατιωτική πίεση δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον.

Δεδομένου ότι τι Ισραήλ έχει μοναδικό ιστορικό επιθετικών πολέμων στην 80ετή ιστορία του και παραβίασης κυριαρχίας άλλων κρατών, ένα σενάριο αποστρατιωτικοποιημένης Παλαιστίνης είναι απίθανο.

Αντισημιτική επίθεση;

Επίσης οι Ευρωπαίοι στην ανακοίνωσή τους κάνουν λόγο για την «ειδεχθή και αντισημιτική τρομοκρατική επίθεση» της Χαμάς της 7^ης Οκτωβρίου. Ωστόσο μπορεί η επίθεση να ήταν πράγματι τρομοκρατική, ωστόσο δεν προκύπτει όταν ήταν αντισημιτική.

Το Ισραήλ είναι κατεχόμενη δύναμη από το 1967 και συνεπώς οι επιθετικές κινήσεις εναντίον ή αντιδράσεις από αντιστασιακά κινήματα ή κράτη είναι μια φυσική εξέλιξη. Για παράδειγμα, Η ελληνική εθνική αντίσταση το 1942-42 δεν ήταν αντιγερμανική, αλλά αντιναζιστική.

Το συνέδριο, που αρχικά είχε προγραμματιστεί για δύο ημέρες, παρατάθηκε μέχρι την Τετάρτη, καθώς περίπου 50 χώρες δεν έχουν ακόμη λάβει τον λόγο.

Το συνέδριο, το οποίο είχε αναβληθεί από τον Ιούνιο και υποβαθμίστηκε από επίπεδο αρχηγών κρατών σε επίπεδο υπουργών, για πρώτη φορά συγκρότησε οκτώ ομάδες υψηλού επιπέδου εργασίας ώστε να εξετάσουν και να προτείνουν λύσεις σε μια ευρεία θεματολογία σχετική με τη λύση των δύο κρατών.