Της Κατερίνας Σολωμού*
Δεν είναι καθημερινές οι περιπτώσεις κατά τις οποίες υπογραμμίζονται με έμφαση οι διαφορές μεταξύ δύο κομμάτων. Ωστόσο τούτο συνέβη πριν λίγες ημέρες και μάλιστα σχεδόν ταυτόχρονα.
Τη στιγμή κατά την οποία ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωνε σε επενδυτές της Morgan Stanley στο Λονδίνο ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να επιβάλλει έκτακτη εισφορά στις Τράπεζες, το ΠΑΣΟΚ κατέθετε στη Βουλή τροπολογία για την έκτακτη φορολόγηση των τραπεζικών κερδών.
Όπως είναι γνωστό η βασική πηγή κερδοφορίας των Τραπεζών προκύπτει από τη διαφορά ανάμεσα στα επιτόκια καταθέσεων και στα επιτόκια χορηγήσεων. Στο μέσο όρο των τραπεζών της ευρωζώνης η διαφορά αυτή βρίσκεται στο 1,61%. Στην Ελλάδα βρίσκεται στο 3,32%.
Εντύπωση προκαλεί και το ποσοστό των εσόδων από τόκους στα συνολικά λειτουργικά έσοδα που ανέρχεται σε 79% για τις 4 Ελληνικές συστημικές Τράπεζες, όταν το αντίστοιχο ποσοστό για τις 110 συστημικές τράπεζες της Ε.Ε. είναι 60,5%.
Ακόμα ένα παράδειγμα. Κατά μέσο όρο οι Τράπεζες της ευρωζώνης για τις προθεσμιακές καταθέσεις (δωδεκάμηνο) χορηγούν επιτόκιο 2,98%. Το αντίστοιχο μέσο επιτόκιο των ελληνικών Τραπεζών βρίσκεται στο 1,86%.
Οι συνθήκες ολιγοπωλίου όπως περιγράφονται στις εκθέσεις της ΕΚΤ και της Τράπεζας της Ελλάδας αντικατοπτρίζονται και στις προμήθειες τραπεζών όπου σε αρκετές περιπτώσεις είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη και σε αφύσικο ποσοστό επί του συνολικού τζίρου τους, ενώ η υποχρέωση πράξεων μέσω νομοθετημάτων της Κυβέρνησης έχουν καταστήσει τις τράπεζες κυριολεκτικά «συνεταίρους» κυρίως των
επιχειρήσεων λόγω συνολικού κόστους και παράλογων ως προς το ύψος χρεώσεων.
Την τελευταία τετραετία και συγκρίνοντας α΄ εξάμηνα, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν αυξήσει τα έσοδα από προμήθειες κατά 38,29%, από τα 729,6 εκατ. ευρώ του 2021, στα 1,009 δισ. ευρώ το 2024. Ανάλογα δε με την τράπεζα, η αύξηση των εσόδων της συγκεκριμένης κατηγορίας φτάνει έως και 66,67% μέσα σε μόλις 4 χρόνια!.
Πάνω σε αυτή τη βάση χτίζεται η κερδοφορία των τεσσάρων συστημικών Τραπεζών στις χώρα μας. Μια κερδοφορία που το 2023 ήταν στα 5 δισ. ευρώ ενώ σε ανάλογο ύψος αναμένεται να κινηθεί και φέτος.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν άμεσα με κεφάλαια συνολικού ύψους 38 δισ. ευρώ από το ελληνικό δημόσιο. Δάνεια που καλούνται να εξυπηρετήσουν οι Έλληνες φορολογούμενοι αλλά και έμμεσα με τη διαδικασία της αναβαλλόμενης φορολογίας, τη δυνατότητα δηλαδή συμψηφισμού ζημιών από το πρόγραμμα ανταλλαγής ομόλογων PSI με τον φόρο από μελλοντικά κέρδη για 30 χρόνια.
Το νόημα της φορολογικής πολιτικής βρίσκεται στην αναδιανομή. Φορολογείς κέρδη για την αντιμετώπιση εθνικών και κοινωνικών αναγκών.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ΠΑΣΟΚ κατέθεσε στη Βουλή τροπολογία για την επιβολή έκτακτης εισφοράς ύψους 5% στα τραπεζικά κέρδη του 2023 και του 2024. Με βάση ένα πρόχειρο υπολογισμό αυτή η έκτακτη εισφορά θα απέφερε στα δημόσια ταμεία έσοδα ύψους έως 500 εκατ. ευρώ.
Όταν δε ο Υπουργός κ. Χατζηδάκης απαντά στην Βουλή ότι “οι τράπεζες φορολογούνται βαρύτερα με συντελεστή 29% έναντι 22% των υπολοίπων επιχειρήσεων” λέει την μισή αλήθεια καθώς ο υψηλότερος συντελεστής εξυπηρετεί τις Ελληνικές τράπεζες γιατί απλά
μειώνουν ταχύτερα τον αναβαλλόμενο φόρο και επομένως έχουν μεγαλύτερα διαθέσιμα για διανομή μερισμάτων στους μετόχους τους και μπόνους στα στελέχη τους.
Τελικά είναι απλό. Το ΠΑΣΟΚ θέλει αυτά τα χρήματα να διατεθούν για τις ανάγκες της κοινωνίας. Η Νέα Δημοκρατία θέλει αυτά τα χρήματα να παραμείνουν στα χέρια των Τραπεζών
Το κάθε κόμμα και οι κοινωνικές αναφορές του, το κάθε κόμμα και ο κόσμος του.
*Η Κατερίνα Σολωμού είναι μέλος του Πολιτικού Κέντρου του ΠΑΣΟΚ.
