«Απίστευτα ανησυχητικά» χαρακτήρισε η Ουάστιγκτον τα σχόλια του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν την Πέμπτη ότι η Μόσχα ενδέχεται να προμηθεύσει με όπλα τη Βόρεια Κορέα μετά την υπογραφή αμυντικού συμφώνου με την Πιονγιάνγκ.
Ο Πούτιν, μετά την επίσκεψή του στη Βόρεια Κορέα, την πρώτη έπειτα από 24 χρόνια, ανέφερε ότι η προμήθεια όπλων στην απομονωμένη και πυρηνικά εξοπλισμένη χώρα θα ήταν μία «απάντηση» για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας από τη Δύση.
Ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Μάθιου Μίλερ, όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξη Τύπου σχετικά με τις δηλώσεις του Πούτιν προειδοοποίησε για τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης της κορεατικής χερσονήσου.
Παράλληλα, έκανε λόγο για ενδεχόμενη «παραβίαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που η Ρωσία έχει υποστηρίξει».
Το σύμφωνο που υπέγραψαν ο Πούτιν και ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν την Τετάρτη δεσμεύει κάθε πλευρά να παρέχει άμεση στρατιωτική βοήθεια στην άλλη σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης εναντίον της μίας από τις δύο.
Ο εκπρόσωπος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι σχολίασε ότι οι εξελίξεις προκαλούν «ανησυχία, αλλά όχι έκπληξη». Παράλληλα ισχυρίστηκε πως η ανάγκη της Ρωσίας για τέτοια εξωτερική βοήθεια αποτελεί ένδειξη απελπισίας της.
«Μιλάμε γι’ αυτό και προειδοποιούμε για εκκολαπτόμενη αμυντική σχέση μεταξύ των δύο χωρών εδώ και πολλούς μήνες μέσω πληροφοριών που έχουμε βγάλει προς τα έξω», πρόσθεσε.
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είχε δηλώσει την Τρίτη ότι ανησυχεί για την υποστήριξη που μπορεί να παρέχει η Ρωσία στα πυραυλικά και πυρηνικά προγράμματα της Βόρειας Κορέας.
Για την τελευταία ένδειξη μίας εντεινόμενης τάσης αμφισβήτησης της ηγεμονίας της Δύσης, κάνει λόγο ο αρθρογράφος της WP, Μαξ Μπουτ.
Η Ρωσία, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και η Κίνα συνεργάζονται, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, για να αμφισβητήσουν τη διεθνή τάξη υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, προσθέτει ο ίδιος.
Δεν πρόκειται ακριβώς για «άξονα του κακού», τον ατυχή όρο που χρησιμοποίησε ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους για το Ιράν, το Ιράκ και τη Βόρεια Κορέα προκειμένου να δικαιολογήσει την εισβολή του στο Ιράκ, όπως τονίζει ο αρθρογράφος της WP.
Τα κράτη αυτά με ελάχιστη σχέση μεταξύ τους, απέχουν πολύ από το να είναι σύμμαχοι και είχαν διεξαγάγει αιματηρό πόλεμο τη δεκαετία του 1980.
Ο Γιόελ Γκουζάνκι, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ κάνει λόγο για «ευθυγράμμιση του κακού».
Οι τέσσερις χώρες – η Ρωσία, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και η Κίνα – δεν αποτελούν επίσημη συμμαχία όπως το ΝΑΤΟ ή το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, αλλά σε γενικές γραμμές συμφωνούν ως προς την επιθυμία τους να αμφισβητήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους, από την Ουκρανία έως το Ισραήλ και τη Νότια Κορέα.
Στρατιωτική συνεργασία
Η Βόρεια Κορέα έχει προμηθεύσει τη Ρωσία με δεκάδες πυραύλους μικρού βεληνεκούς και έως και 5 εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού για να χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ουκρανίας.
Σε αντάλλαγμα, η Ρωσία, η οποία κάποτε υποστήριζε τις διεθνείς κυρώσεις κατά της Βόρειας Κορέας για το πρόγραμμα όπλων μαζικής καταστροφής της, άσκησε βέτο σε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τον Μάρτιο. Το ψήφισμα αφορούσε την εξουσιοδότηση ομάδας ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που θα παρακολουθούσαν τη συμμόρφωση με τις κυρώσεις σε βάρος της.
Επιπλέον, η Ρωσία αναμένεται να παράσχει στη Βόρεια Κορέα οικονομική βοήθεια (πετρέλαιο και φυσικό αέριο χαμηλού κόστους) και τεχνολογική βοήθεια για την αναβάθμιση του οπλοστασίου της με πυρηνικά και πυραύλους.
Το Ιράν είναι η άλλη χώρα που παρέχει όπλα στη Ρωσία. Εχει στείλει βλήματα πυροβολικού, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βαλλιστικούς πυραύλους και έχει ανοίξει ακόμη και εργοστάσιο στη Ρωσία για την παραγωγή των αυτοκαταστρεφόμενων μη επανδρωμένων αεροσκαφών Shahed.
Σε αντάλλαγμα, η Τεχεράνη γνωστοποίησε ότι θα λάβει μαχητικά αεροσκάφη Su-35, επιθετικά ελικόπτερα Mi-28 και άλλο ρωσικό στρατιωτικό εξοπλισμό που χρειάζεται για να αναβαθμίσει τις δικές της ένοπλες δυνάμεις. Η Ρωσία έχει ακόμη ανεβάσει ιρανικούς δορυφόρους σε τροχιά.
Η στρατιωτική συνεργασία σηματοδοτεί εμβάθυνση των δεσμών μεταξύ της Μόσχας και της Τεχεράνης, που έχουν έρθει πιο κοντά από το 2015, όταν ο Πούτιν έστειλε τη ρωσική πολεμική αεροπορία για να ενισχύει τον σύμμαχο του Ιράν στη Συρία, Μπασάρ αλ Ασαντ, να καταστείλει εξέγερση κατά της εξουσίας του.
Η επέμβαση της Ρωσίας βοήθησε να αντιστραφεί το κλίμα στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, εδραιώνοντας τον Ασαντ στην εξουσία. Οδήγησε επίσης σε στενούς δεσμούς μεταξύ της Ρωσίας και της Χεζμπολάχ, πληρεξουσίου του Ιράν στον Λίβανο, η οποία είχε στείλει τα δικά της στρατεύματα για να πολεμήσουν υπέρ του Ασαντ.
Σε αντίθεση με τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, η Κίνα δεν προμήθευε τη Ρωσία με πυρομαχικά, αλλά φέρεται να παρείχε μικροτσίπ και άλλα εξαρτήματα διπλής χρήσης που επέτρεψαν στα ρωσικά εργοστάσια να συνεχίσουν να κατασκευάζουν όπλα για χρήση κατά της Ουκρανίας.
Η Αβρίλ Χέινς, επικεφαλής των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, δήλωσε στο Κογκρέσο τον περασμένο μήνα: «Η παροχή από την Κίνα εξαρτημάτων και υλικών διπλής χρήσης στην αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που έγειραν τη δυναμική στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία υπέρ της Μόσχας, ενώ παράλληλα επιταχύνουν την ανασύσταση της στρατιωτικής δύναμης της Ρωσίας μετά την εξαιρετικά δαπανηρή εισβολή της».
Ωστόσο υπάρχουν υποβόσκουσες αντιπαλότητες και τριβές. Ο Κίρμπι δήλωσε ότι το σύμφωνο Ρωσίας – Βόρειας Κορέας θα απασχολήσει και την Κίνα, την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παροτρύνει να κάνει περισσότερα για να περιορίσει τις στρατιωτικές δραστηριότητες της Πιονγιάνγκ.
Αναλυτές ανέφεραν ότι το σύμφωνο θα μπορούσε να υποβαθμίσει τη δυνατότητα του Πεκίνου να επηρεάζει τους δύο γειτονικές του χώρες, ενώ η όποια αποσταθεροποίηση θα ήταν αρνητική για τις παγκόσμιες οικονομικές και στρατηγικές φιλοδοξίες της Κίνας.
«Η Ρωσία μπορεί να δώσει στη Βόρεια Κορέα προηγμένες στρατιωτικές δυνατότητες που θα αποσταθεροποιούσαν πολύ την περιοχή», δήλωσε ο Εβαν Μεντέιρος, ειδικός σε θέματα Ασίας στην κυβέρνηση Ομπάμα που τώρα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν.
«Και δεύτερον, αυτή η σχέση θα μπορούσε να δώσει στη Βόρεια Κορέα αυτοπεποίθηση που θα ενθάρρυνε τον Κιμ Γιονγκ Ουν να δράσει. Ισως αυτό θα μπορούσε να εκδηλωθεί με την έναρξη εκ νέου πυρηνικών δοκιμών», όπως είπε.
Ο Κιμ επέβλεψε για τελευταία φορά πυρηνική δοκιμή το 2017, προκαλώντας κυρώσεις που υπέγραψαν η Κίνα και η Ρωσία. Ωστόσο οι ΗΠΑ έχουν γνωστοποιήσει ότι η Πιονγιάνγκ θα μπορούσε να προβεί σε νέες δοκιμές ανά πάσα στιγμή.
Οι ενέργειες της Δύσης
Η Δύση αναζητά τρόπους για να διατηρήσει, αν όχι να επεκτείνει την επιρροή της στην περιοχή. Στην περσινή σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ συμμετείχαν οι ηγέτες της Αυστραλίας, της Νέας Ζηλανδίας, της Νότιας Κορέας και της Ιαπωνίας. Οι εταίροι του Ειρηνικού έχουν επίσης προσκληθεί στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον επόμενο μήνα στην Ουάσιγκτον.
Και οι τέσσερις χώρες έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία και έχουν στείλει βοήθεια στην Ουκρανία.
Δεδομένου ότι η Ρωσία φαίνεται αποφασισμένη να αναβαθμίσει τις στρατιωτικές δυνατότητες της Βόρειας Κορέας, οι δύο χώρες ενδέχεται να προσφέρουν άμεση στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.
Η Αυστραλία το έχει πράξει ήδη, ωστόσο, πολλοί ισχυρίζονται ότι «μπορεί και πρέπει να κάνει περισσότερα».
Το Ισραήλ από την πλευρά του απείχε από την υποστήριξη προς την Ουκρανία και ενδέχεται να δεχθεί πιέσεις για να ενταχθεί στο καθεστώς κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ και ο Δημοκρατικός Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ δήλωσαν ότι η επίσκεψη του Πούτιν στη Βόρεια Κορέα αποτελεί ακόμα ένα κίνητρο για τις ΗΠΑ να χαρακτηρίσουν επίσημα τη Ρωσία ως κράτος – χορηγό της τρομοκρατίας.
«Αυτή η εικόνα τα λέει όλα», δήλωσε ο Μπλούμενταλ σε συνέντευξη Τύπου, κρατώντας φωτογραφία από την υποδοχή του Πούτιν στην Πιονγιάνγκ.
Οι δύο γερουσιαστές προωθούν τη σχετική νομοθεσία από το 2022, ωστόσο η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν έχει επισημάνει ότι ο χαρακτηρισμός δεν θα αποτελούσε τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για να λογοδοτήσει η Ρωσία για την Ουκρανία.
Η Μόσχα έχει γνωστοποιήσει στην Ουάσιγκτον ότι οι διπλωματικές σχέσεις θα υποστούν σοβαρή ζημιά και θα μπορούσαν ακόμη και να διακοπούν αν η Ρωσία προστεθεί στον κατάλογο, ο οποίος περιλαμβάνει το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα, την Κούβα και τη Συρία.
Η Νότια Κορέα κάλεσε τον Ρώσο πρέσβη για διαμαρτυρία
Την ίδια ώρα, κλιμάκωση σημειώνεται στο διπλωματικό πεδίο. Το υπουργείο Εξωτερικών της Νότιας Κορέας κάλεσε την Παρασκευή τον Ρώσο πρεσβευτή στη χώρα για να διαμαρτυρηθεί για τη συνθήκη Πούτιν – Κιμ.
Λίγο αργότερα, ο Ρώσος πρέσβης ανέφερε ότι διαμήνυσε στο υπουργείο Εξωτερικών της ασιατικής χώρας πως «οι απειλές και ο εκβιασμός κατά της Μόσχας για τους πιο στενούς δεσμούς της με τη Βόρεια Κορέα είναι απαράδεκτοι».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Νότιας Κορέας Τσο Τάε Γιουλ και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν καταδίκασαν τη συνθήκη χαρακτηρίζοντάς την «σοβαρή απειλή για την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα», όπως ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της Σεούλ σε ανακοίνωσή του την Παρασκευή.
Οι δύο υπουργοί σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν την Πέμπτη συζήτησαν επίσης τρόπους αντίδρασης και δεσμεύτηκαν να παρακολουθούν στενά την κατάσταση, όπως ανέφερε το νοτιοκορεατικό υπουργείο Εξωτερικών.
Ο Μπλίνκεν τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν τις ενέργειες της Νότιας Κορέας κατά της συμφωνίας.
Ο Τσο ανέφερε από την πλευρά του ότι οποιαδήποτε συνεργασία για την ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Βόρειας Κορέας αποτελεί «σαφή παραβίαση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εξετάσουν διάφορους τρόπους για να αντιμετωπίσουν την απειλή για τη διεθνή ειρήνη και σταθερότητα από τη Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα, ανέφερε ο Μπλίνκεν.
Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας της Νότιας Κορέας Τσανγκ Χο-Τζιν επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι η Σεούλ θα εξετάσει το ενδεχόμενο προμήθειας όπλων στην Ουκρανία ως απάντηση στο σύμφωνο ορόσημο.
Οι βολές στα σύνορα και ο πόλεμος των αερόστατων
Παράλληλα με την κλιμάκωση στο διπλωματικό πεδίο, ο στρατός της Νότιας Κορέας έριξε προειδοποιητικές βολές την Πέμπτη, καθώς αρκετοί Βορειοκορεάτες στρατιώτες πέρασαν τα σύνορα, όπως ανακοίνωσε το Γενικό Επιτελείο Στρατού (JCS) της Σεούλ.
Οι Βορειοκορεάτες στρατιώτες υποχώρησαν μετά τις προειδοποιητικές βολές, σύμφωνα με την ανακοίνωση.
Είναι τουλάχιστον το τρίτο τέτοιο περιστατικό αυτόν τον μήνα. Ο στρατός της Νότιας Κορέας είχε ριξει προειδοποιητικές βολές και την Τρίτη σε παρόμοιο συμβάν.
Αν και κατά καιρούς έχουν σημειωθεί αιματηρές συγκρούσεις μετά το τέλος του πολέμου της Κορέας 1950-1953, τα πρόσφατα περιστατικά σηματοδοτούν σπάνια αύξηση των εντάσεων κοντά στη γραμμή οριοθέτησης.
Η Κιμ Γιο Τζονγκ, η ισχυρή αδελφή του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, εξέδωσε ξεχωριστή ανακοίνωση με την οποία καταδίκασε Νοτιοκορεάτες ακτιβιστές που αργά την Πέμπτη έστειλαν μπαλόνια με φυλλάδια που ανέφεραν ότι η Πιονγιάνγκ σύντομα θα κληθεί να λογοδοτήσει στον ίδιο της τον λαό.
