“Hervé, κέρδισε! Αλλά οδήγησε προσεκτικά” είχε πει ο Αμερικανός γλύπτης Alexander Calder στον Γάλλο δημοπράτη και οδηγό αγώνων Hervé Poulain. Ήταν ο θρυλικός αγώνας αντοχής “24 Ώρες” του Le Mans και το ημερολόγιο έγραφε 14 Ιουνίου 1975. Ο παθιασμένος με την τέχνη Poulain είχε ένα όραμα, το οποίο υλοποιήθηκε με τη βοήθεια του οραματιστή ιδρυτή και επικεφαλής της BMW Motorsport, Jochen Neerpasch: να συμμετάσχει στον αγώνα με μια BMW σχεδιασμένη από έναν καλλιτέχνη.
Το πολύχρωμο αγωνιστικό αυτοκίνητο που σχεδίασε ο διάσημος για τα mobiles του (κινούμενα γλυπτά που αιωρούνται στον χώρο) Calder έκλεψε την καρδιά του κοινού. Ο κόσμος ενθουσιάστηκε και όλοι ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς. Αν και αποσύρθηκε από τον αγώνα μετά από 7 ώρες, το πρώτο BMW Art Car έθεσε τα θεμέλια για μια συλλογή αυτοκινήτων δημιουργημένων από κορυφαίους καλλιτέχνες -έναν εμπνευσμένο διάλογο ανάμεσα στην τέχνη, την τεχνολογία και τη μηχανική.
Σε συνεργασία με τον Νεοϋορκέζο γκαλερίστα Leo Castelli, ακολούθησαν τρία αυτοκίνητα από εμβληματικούς καλλιτέχνες: ασπρόμαυρες, γεωμετρικές γραμμές που παραπέμπουν σε χαρτί μιλιμετρέ από τον Frank Stella (1976)· κουκκίδες Ben-Day, ζωηρά χρώματα και αισθητική κόμικς από τον Roy Lichtenstein (1977)· εκρήξεις χρωμάτων και τολμηρές, φωτεινές αποχρώσεις από τον Andy Warhol (1978), ο οποίος μετέφερε ο ίδιος το σχέδιό του στο αμάξωμα της BMW M1, έχοντας δίπλα του μόνο τον βοηθό του. Ο “πάπας της pop art” προσπάθησε να αποτυπώσει την αίσθηση της ταχύτητας, όταν “όλες οι γραμμές και τα χρώματα γίνονται μια θολή εικόνα“. Όπως είπε όταν το ολοκλήρωσε: “Λατρεύω αυτό το αυτοκίνητο. Αποδείχθηκε καλύτερο από το ίδιο το έργο τέχνης.”
Kαλλιτέχνες από όλο τον κόσμο
Τις επόμενες δεκαετίες, η συλλογή επεκτάθηκε. Ανάμεσά στους δημιουργούς, ο Αβορίγινας ζωγράφος Michael Jagamara Nelson, που μεταμόρφωσε την BMW M3 σε ένα έργο Papunya -το αυστραλιανό ιθαγενές καλλιτεχνικό κίνημα της δεκαετίας του 1970 με τα περίτεχνα μοτίβα από κουκκίδες (1989) και ο Ιάπωνας καλλιτέχνης Matazo Kayama, που χρησιμοποιώντας τις παραδοσιακές ιαπωνικές τεχνικές Kirigane και Arare, δημιούργησε πάνω σε μια εξακύλινδρη BMW 535i μια νέα εκδοχή του “Snow, Moon and Flowers”, έργο που του είχε ανατεθεί από το Εθνικό Μουσείο Τεχνών του Τόκιο.
Η BMW είχε πλέον γίνει καμβάς για εμβληματικούς καλλιτέχνες, από τον Robert Rauschenberg (1986) έως τον A. R. Penck (1991) και τον David Hockney (1995). Το 1999, η Αμερικανίδα νεο-εννοιολογική καλλιτέχνιδα Jenny Holzer, η οποία επιδιώκει να μιλά στο ευρύ κοινό χρησιμοποιώντας διαφημιστικές πινακίδες, αφίσες, παγκάκια και πίνακες σκορ σε στάδια, έγραψε πέντε αιχμηρά ρητά της -όπως το διάσημο “Protect Me From What I Want” -σε ένα μονοθέσιο V12 LMR. Οκτώ χρόνια αργότερα, ο Olafur Eliasson σχεδίασε το “Your mobile expectations: BMW H₂R Project”: ένα ολότελα διαφορετικό έργο, καθώς ο Ισλανδο-Δανός καλλιτέχνης, γνωστός για τις μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις του, αφαίρεσε το αμάξωμα ενός πρωτότυπου υδρογονοκίνητου αγωνιστικού αυτοκινήτου και το αντικατέστησε με ένα περίπλοκο ατσάλινο πλέγμα με γυαλιστερές μεταλλικές επιφάνειες και στρώματα πάγου. Το 2010, ο Jeff Koons έφερε τη νεο-ποπ αρτ αισθητική στην M3 GT2, ένα έργο που παρουσιάστηκε στο Centre Pompidou.
Παγκόσμια περιοδεία
Για να τιμήσει την 50ή επέτειο της συλλογής, η BMW διοργανώνει το BMW Art Car World Tour, μια παγκόσμια περιοδεία των αυτοκινήτων της συλλογής, συνοδευόμενη από πολλές εκδηλώσεις.
Πρώτος σταθμός, η διεθνής εμπορική έκθεση SPARK Art Fair στη Βιέννη, όπου παρουσιάστηκαν τα Art Cars των Lichtenstein, Warhol, Rauschenberg, Hockney και Koons. Ακολουθεί η Art Basel στο Χονγκ Κονγκ (28-30 Μαρτίου), όπου θα εκτεθεί το πιο πρόσφατο Art Car της Αμερικανίδας ζωγράφου Julie Mehretu. Τον Μάιο, το Art Car του Ιταλού ζωγράφου Sandro Chia θα κάνει την εμφάνισή του στο φεστιβάλ κλασικού αυτοκινήτου Concorso d’ Eleganza Villa d’ Este στο Cernobbio, στη λίμνη Κόμο. Τέλος, το καλοκαίρι, αυτοκίνητα της συλλογής θα φιλοξενηθούν τόσο στο BMW Museum στο Μόναχο όσο και στο μουσείο ιστορικού αυτοκινήτου και άμαξας Louwman στη Χάγη.
