Ο «Νιόνιος» όλων των Ελλήνων πέρασε στην αιωνιότητα. «Έφυγε» για τα σύννεφα με τη «Συννεφούλα» του, αφήνοντας πίσω του έναν ανεκτίμητο θησαυρό τραγουδιών, ιστοριών και συναισθημάτων, καθώς και ένα τεράστιο κενό στην ελληνική μουσική και ψυχή.
Όλη η Ελλάδα δάκρυσε για το «φευγιό» του. Και όλοι υποκλίθηκαν στον αιώνιο έφηβο που έγραψε τραγούδια που έγιναν μνήμες, μελωδίες που ένωσαν την Ελλάδα:
«Ας κρατήσουν οι χοροί», «Θαλασσογραφία», «Μπάλλος», «Βρώμικο ψωμί», «Φορτηγό», «Τραπεζάκια έξω», «Μη μιλάς άλλο για αγάπη», «Σαν τον Καραγκιόζη», «Η πλατεία ήταν γεμάτη» και τόσα άλλα.
Ήταν ο άνθρωπος που έγινε θρύλος, εκείνος που μετέτρεψε το ελληνικό τραγούδι σε ποίηση της καθημερινότητας και σε καθρέφτη μιας ολόκληρης εποχής. Ο «Νιόνιος» που τον αγάπησαν οι πάντες. Ο ίδιος αγάπησε και την Πάτρα, όπως είχε δηλώσει πριν από έναν μήνα, στη συναυλία–αφιέρωμα προς τιμήν του, με αφορμή τα 60 χρόνια της διαδρομής του στο τραγούδι. Ο Διονύσης Σαββόπουλος είχε στείλει τότε ένα συγκινητικό μήνυμα στην Πάτρα, εκφράζοντας τη στοργή και την ευγνωμοσύνη του προς την πόλη και τους κατοίκους της για τις πρόσφατες πυρκαγιές.
Πλήθος κόσμου, όλων των ηλικιών, είχε απολαύσει το βράδυ της 16ης Σεπτεμβρίου, στο Θερινό Δημοτικό Θέατρο, τη συναυλία–αφιέρωμα στον Διονύση Σαββόπουλο, τραγουδώντας μαζί με τους ερμηνευτές τα αγαπημένα του τραγούδια. Οι μελωδίες ξεχύθηκαν και πλημμύρισαν την ατμόσφαιρα, ξυπνώντας θύμησες στους παλαιότερους και δίνοντας ρυθμό στους νεότερους. Η συναυλία διοργανώθηκε στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας και ήταν αφιερωμένη στον σπουδαίο Έλληνα συνθέτη και στιχουργό, έναν από τους πρωτοπόρους της ελληνικής τραγουδοποιίας, που άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ελληνική μουσική και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς δημιουργούς της χώρας.
Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης προβλήθηκε βίντεο–χαιρετισμός του ίδιου του Διονύση Σαββόπουλου, ο οποίος δήλωσε ιδιαίτερα χαρούμενος για τη διοργάνωση της συναυλίας προς τιμήν του. Ευχαρίστησε τον Δήμαρχο Κώστα Πελετίδη, τον Αντιδήμαρχο Αποστόλη Αγγελή, τον μαέστρο Αρτέμη Μπεκρόπουλο, καθώς και όλους όσοι συνέβαλαν στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης, αλλά και τον κόσμο που την παρακολούθησε.
Ανέφερε ότι είχε εμφανιστεί στο Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας την εποχή του Θάνου Μικρούτσικου και εξέφρασε την ικανοποίησή του που ο θεσμός συνεχίζει να υπάρχει και να εξελίσσεται. Ευχήθηκε η αγαπημένη του Πάτρα να ξεπεράσει σύντομα τα προβλήματα από τις πρόσφατες πυρκαγιές και να γίνει ακόμη καλύτερη, ακόμη πιο όμορφη, ακόμη πιο ανθρώπινη.
Η συναυλία με την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων
Ξεχωριστή υπήρξε η σχέση του Διονύση Σαββόπουλου με την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων, με πιο εμβληματική εκείνη του Οκτωβρίου του 2012, όταν συνέπραξε με τους μουσικούς του αείμνηστου μαέστρου Θανάση Τσιπινάκη και την Πολυφωνική Χορωδία Πάτρας, στο κατάμεστο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, παρουσιάζοντας τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι.
Την παράσταση παρακολούθησαν περίπου 5.000 θεατές, ενώ, λόγω της μεγάλης προσέλευσης και της υψηλής καλλιτεχνικής αξίας, επαναλήφθηκε στο ίδιο θέατρο μία εβδομάδα αργότερα.
Στις 13 Μαρτίου 2015 ο «Νιόνιος» βρέθηκε στην Πάτρα, στο θέατρο «Λιθογραφείον» της οδού Μαιζώνος, για μια πιο προσωπική και εσωτερική εμφάνιση. Ήταν μια βραδιά απλή, μα αυθεντική, μια βραδιά που έμεινε χαραγμένη στη μνήμη των πατρινών φίλων του.
Το καλοκαίρι του 2017, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας, ο Σαββόπουλος εμφανίστηκε στο Αρχαίο Ωδείο, ερμηνεύοντας 27 τραγούδια και κείμενα του Μάνου Χατζιδάκι, με τη σύμπραξη και πάλι της Ορχήστρας Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων.
Ήταν ένα ξεχωριστό ραντεβού της πόλης με την υψηλή τέχνη, που επιβεβαίωσε τη βαθιά σχέση του καλλιτέχνη με το πατρινό κοινό.
Λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του 2017, ανέβηκε στην κεντρική σκηνή του «Royal Theater», φέρνοντας για πρώτη φορά στην Πάτρα το «Φορτηγό», την παράσταση που βασίστηκε στον θρυλικό πρώτο του δίσκο, του 1966.
–
Τον Ιούλιο του 2013 είχε ανέβει στο Ρωμαϊκό Ωδείο, στον ρόλο του Αγγέλου, στον «Πλούτο» του Αριστοφάνη, πάνω σε δική του καινούργια μετάφραση και μουσική επένδυση, σε μια παράσταση που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας. (Φωτό: Παναγιώτης Μουλίνος)
Απέραντη θλίψη
Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος της χώρας αναφέρθηκαν στη μεγάλη απώλεια του Διονύση Σαββόπουλου, του μέγιστου τραγουδοποιού που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του.
– Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε πως «έφυγε, αφήνοντας ένα ισχυρό αποτύπωμα στη μουσική, στον στίχο, αλλά και στο δημόσιο ήθος. Γιατί με το έργο και τη στάση του απέδειξε πως ήταν ένας υπέροχος τραγουδοποιός, ένας ευαίσθητος Έλληνας και ένας υπεύθυνος πολίτης».
– Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας, δήλωσε: «Ασυμβίβαστος, καινοτόμος και τολμηρός, ενσάρκωσε το πνεύμα της αμφισβήτησης με τον πιο ευαίσθητο και ποιητικό τρόπο, μέσα από έργα που σφράγισαν την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού και αποτέλεσαν ορόσημα στον νεότερο πολιτισμό της χώρας μας».
– Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης ανέφερε: «Ο «Νιόνιος» δεν είναι πια κοντά μας, αλλά θα είναι πάντα στις καρδιές μας σε μια θέση στο πάνθεον των κορυφαίων δημιουργών της ελληνικής μουσικής, των μεγάλων Ελλήνων».»
-«Αποχαιρετούμε με θλίψη τον Διονύση Σαββόπουλο, έναν μεγάλο δημιουργό της Ελλάδας», τονίζει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σ. Φάμελλος για τον θάνατο του Δ. Σαββόπουλου.
-«Αποχαιρετούμε τον Διονύση Σαββόπουλο του οποίου οι μελωδίες και οι στίχοι άφησαν διακριτό χνάρι στην ελληνική μουσική», αναφέρει το ΚΚΕ σε μήνυμά του για τον θάνατο του σπουδαίου δημιουργού.
-«Καμία ιστορία του ελληνικού τραγουδιού δεν μπορεί να ειπωθεί χωρίς το όνομα του Διονύση Σαββόπουλου», αναφέρει η Νέα Αριστερά.
-Ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανέφερε: «Ο Διονύσης των αγώνων μας, των ερώτων μας, των αμφιβολιών και των ονείρων μας· Ο Διονύσης που με τη φωνή και το πνεύμα του ένωσε γενιές, έδωσε νόημα στους στίχους και ρυθμό στις ελπίδες μας, έφυγε για να συναντήσει τους άλλους μεγάλους του ελληνικού τραγουδιού. Τιμώντας τον, ας χτίσουμε επιτέλους των Ελλήνων τις Κοινότητες – εκείνες που θα γεμίζουν ξανά τις πλατείες με αξιοπρέπεια, χαρά και ανθρωπιά».
– Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, σημείωσε: «Οι Έλληνες θρηνούν τη μεγάλη απώλεια του Διονύση Σαββόπουλου, του μέγιστου τραγουδοποιού μας, ενός από τους πιο επιδραστικούς δημιουργούς της σύγχρονης Ελλάδας, ενός ελεύθερου, αληθινού, δημιουργικού πνεύματος».
– Ο Αχαιός Υφυπουργός Πολιτισμού, Ιάσονας Φωτήλας, τον αποχαιρέτισε ως εξής: «Γλυκά σε νανουρίζουν κι εσύ ανεβαίνεις ψηλά στους βασιλιάδες τ’ ουρανού».
– Η Αντιδήμαρχος Υγείας Πατρέων, Βίβιαν Σαμούρη, έγραψε: «Αντίο, στον μέγιστο των Ελλήνων τραγουδοποιών. Στα “Τραπεζάκια έξω” των φοιτητικών μας χρόνων… Χέρια μου αδειανά…».
-Ο Νίκος Νικόπουλος (επικεφαλής «Νέας Πάτρας») ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η ζωή του… μια θαλασσογραφία. Φύσα, θάλασσα πλατιά… φύσα, αγέρι… και πάρε μας στα πέρα μέρη. Για εκείνα τα πέρα μέρη κίνησε να πάει, ο εκλεκτός των Μουσών. Ο τροβαδούρος της Θεσσαλονίκης. Ο Νιόνιος της Ρωμιοσύνης. Με αεροπλάνα και βαπόρια στην Αθήνα, δίπλα στη Σωτηρία Μπέλου, στις υπόγειες διαδρομές της Ιστορίας, που ανέδιδαν καπνό, ιδρώτα, και μνήμη. Διαδρομές σαν αρτηρίες, όπου κυλούσε το αίμα των ανθρώπων, των προσφύγων, των φτωχών, των απλών Ρωμιών. Χριστέ μου… Ήταν ο ποιητής της «Συννεφούλας». Ο κιθαρωδός της «Μπαλάντας για τον Νίκο». Ο ονειροπόλος που έκανε τη φοιτητριούλα σύμβολο εποχής. Ο πρωτοστάτης του πηλιορείτικου χορού, εκεί που ενώνονταν οι ψυχές σε κύκλο, σαν προσευχή, σαν Ελλάδα. Ας κρατήσουν οι χοροί, λοιπόν, στο Μούρεσι. Γιατί θα κρατήσουν. Όσο υπάρχει αυτός ο τόπος, θα χορεύει στους ρυθμούς του Νιόνιου. Ο Νιόνιος της ροκ. Ο Νιόνιος του τσάμικου. Ο Νιόνιος του λαού. Της εφηβείας μας, των πλατειών μας, των αγώνων μας. Ξεκίνησε τώρα για τα πέρα μέρη. Καλοτάξιδος, Νιόνιο».
Η διαδρομή του
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη στις 2 Δεκεμβρίου 1944, ο «Νιόνιος» είχε ρίζες από την Κωνσταντινούπολη και τη Φιλιππούπολη. Το 1963 άφησε τη Νομική για το τραγούδι. Η καριέρα του ξεκίνησε στις μπουάτ του «Νέου Κύματος», πλάι σε Μαρία Φαραντούρη και Μάνο Λοΐζο. Το 1967 φυλακίστηκε δύο φορές. Το πρώτο του άλμπουμ, «Φορτηγό» (1966), θεωρήθηκε ορόσημο για το ελληνικό τραγούδι, ενώ το «Περιβόλι του Τρελού» (1969) καθιέρωσε τη φωνή του ως μία από τις πιο αναγνωρίσιμες της εποχής. Ξεχώρισε η συνεργασία του με τη Σωτηρία Μπέλου στο θρυλικό «Ζεϊμπέκικο», ενώ ήταν από τους πρώτους καλλιτέχνες που «ακυρώθηκε» από μερίδα του κοινού με τον δίσκο «Κούρεμα» (1989) και το τραγούδι «Κωλοέλληνες», ανατρέποντας ο ίδιος την εικόνα που είχε αρχικά δημιουργήσει. Αν και κράτησε μόνο έναν χρόνο η εκπομπή που παρουσίαζε την περίοδο 1986-1987, το «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι» ήταν τομή για την ελληνική τηλεόραση της εποχής.
