Πολιτική θύελλα έχει προκαλέσει στις ΗΠΑ η πρόθεση της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν να ζητήσει επίσημα από το Κογκρέσο την έγκριση της πώλησης μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία, με τη γερουσία να ετοιμάζει τα επόμενα βήματά της και να «ακούγεται» μέχρι και η άσκηση βέτο.
Η αποκάλυψη της Wall Street Journal για την πρόθεση του Τζο Μπάιντεν να προχωρήσει τελικά στην πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία προκάλεσε την άμεση αντίδραση κορυφαίων Αμερικανών νομοθετών, με τους συμπροέδρους της ομάδας στο Κογκρέσο για τα ελληνικά θέματα, βουλευτές Γκας Μπιλιράκη και Κρις Πάπας, αλλά και τη βουλευτή Νικόλ Μαλλιωτάκη, να εκφράζουν έντονα την αντίθεση τους.
Από την πλευρά του, ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ διαμήνυσε για ακόμα μια φορά ότι σκοπεύει να ασκήσει βέτο για την πώληση των F-16 στην Τουρκία, καθώς είναι ένα δικαίωμα που διαθέτει ως πρόεδρος της επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας.
Παράλληλα, δικαίωμα βέτο διατηρεί στην παρούσα φάση και ο επικεφαλής της μειοψηφίας στην επιτροπής Διεθνών Σχέσεων, Τζιμ Ρις, αλλά και ο νέος πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, Μάικ Μακόλ.
Έχουν ολοκληρωθεί οι συνομιλίες Ουάσιγκτον – Άγκυρας
Πάντως, οι τεχνικές συνομιλίες μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Άγκυρας έχουν ολοκληρωθεί. Πλέον, εκτιμάται ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν θα καθυστερήσει να στείλει επίσημα το αίτημα στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου και να ζητήσει από τους γερουσιαστές να εγκρίνουν την αμυντική σύμβαση. Όμως, ποια είναι τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι ΗΠΑ από εδώ και πέρα;
Στην παρούσα φάση το εν λόγω αίτημα πρέπει να εγκριθεί από την επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας. Εάν τελικά η αμυντική σύμβαση για τα F-16 δεν περάσει τον σκόπελο του Κογκρέσου, αυτό πρακτικά θα σημαίνει ότι η υπόθεση δεν θα προχωρήσει καθόλου για έναν ολόκληρο μήνα, καθώς η διαδικασία προβλέπει ότι σε αυτό το διάστημα θα γίνονται διαβουλεύσεις προκειμένου να αποφασιστούν οι διορθωτικές κινήσεις που θα ήθελε να δει το Κογκρέσο να γίνονται.
Από εκεί και πέρα η κυβέρνηση Μπάιντεν θα παραλάβει τις συστάσεις και τις υποδείξεις του Κογκρέσου, το οποίο είναι σε θέση να βάλει τις προϋποθέσεις που κατά τη δική του κρίση θα βελτιώσουν την αμυντική σύμβαση.
Στη συνέχεια, ο Λευκός Οίκος θα πρέπει να παρουσιάσει αυτές τις αλλαγές στην Τουρκία προκειμένου να εξετάσει το κατά πόσο είναι εφικτό να ενσωματωθούν στη σύμβαση.
Στην περίπτωση που η Τουρκία τηρήσει τελείως αρνητική στάση, ο πρόεδρος θα έχει τη δυνατότητα εάν το επιθυμεί να επανέλθει στο Κογκρέσο, ζητώντας αυτή τη φορά την έγκριση μιας τελικής συμφωνίας.
Θα παρακάμψει το βέτο ο Τζο Μπάιντεν;
Σημειώνεται ότι στο πρόσφατο παρελθόν ο Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε σε αυτή τη κίνηση, καθώς παράκαμψε την άρνηση του Κογκρέσου για την πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία. Εάν τελικά ο πρόεδρος Μπάιντεν πράξει κάτι ανάλογο, θα είναι σίγουρα πιο δύσκολο για το Κογκρέσο να παρακάμψει σε αυτό τον δεύτερο γύρο την πρόθεση του Λευκού Οίκου, καθώς θα απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία δύο τρίτων τόσο στη Βουλή όσο και στην Γερουσία.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, πολιτικοί αναλυτές στην Ουάσιγκτον επισημαίνουν ότι για τον πρόεδρο Μπάιντεν δεν θα είναι πολιτικά μια εύκολη υπόθεση να αψηφήσει τελείως το βέτο ενός προέδρου της επιτροπής Διεθνών Σχέσεων που προέρχεται από το δικό του κόμμα.
