Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι ειδικοί και προειδοποιούν ότι από τις υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με τις μειωμένες βροχοπτώσεις και την ξηρασία μπορεί να προκληθούν περισσότερες πυρκαγιές. Όπως εξηγεί ο πυρομετεωρολόγος Θοδωρής Γιάνναρος τόσο για τον Μάιο όσο και για το υπόλοιπο του καλοκαιριού μόνο εκτίμηση μπορεί να γίνει αν δεν υπάρχουν δηλαδή κάποια στοιχεία ώστε να μπορέσουν να στοιχειοθετήσουν πρόγνωση.
«Σε ό,τι αφορά το καλοκαίρι αυτό το οποίο βλέπουμε κυρίως από εποχιακές προγνώσεις όπως ονομάζονται είναι αυτό το οποίο βλέπουμε κατά τη διάρκεια των τελευταίων αρκετών ετών. Βλέπουμε δηλαδή ένα σήμα που μας δείχνει υψηλότερες των φυσιολογικών για την εποχή θερμοκρασίες, ξηρασία ούτως ή άλλως το ελληνικό καλοκαίρι είναι σχετικά ξηρό απλά βλέπουμε να επιμένει αυτή η τάση. Θα ξεκινήσουμε να έχουμε μία πιο προγνωστική εικόνα στο τέλος Μαΐου ωστόσο τα στοιχεία που έχουμε για το πώς εξελίσσονται οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες είναι ότι 10 μήνες έχουμε υψηλές για τα επίπεδα της εποχής θερμοκρασίες. Αυτές οι συνθήκες έχουν άμεση και έμμεση επίπτωση για το πώς θα πάει το καλοκαίρι μας. Για παράδειγμα είχαμε έναν χειμώνα άνομβρο, αρκετά θερμό, αυτό οδηγεί ουσιαστικά στην αύξηση της διαθεσιμότητας δασικών καυσίμων, νεκρών δασικών καυσίμων. Από εκεί και πέρα η επικράτηση αυτού του μοτίβου θερμού- θερμότερου του φυσιολογικού για την εποχή καιρού, ξηρότερου του φυσιολογικού για την εποχή καιρού, έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται πάρα πολύ η ευφλεκτότητα. Να έχουμε δηλαδή ήδη από νωρίς ανεβασμένη ευφλεκτότητα σε ό,τι αφορά κυρίως στα λεγόμενα λεπτά νεκρά δασικά καύσιμα (μικρά κλαδιά, πευκοβελόνες, δενδρύλλια, μικρούς θάμνους) όλα αυτά ανταποκρίνονται γρήγορα σχετικά στις μετεωρολογικές συνθήκες και ξεραίνονται. Υπό αυτή την έννοια θα είναι μάλλον ένα δύσκολο καλοκαίρι. Ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η φωτιά δεν μπαίνει μόνη της, έχουμε μεν τις συνθήκες ωστόσο πρέπει να υπάρξει και σπίθα για να υπάρξει φωτιά», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ ο κ. Γιάνναρος.
Παράλληλα επισημαίνει ότι σύμφωνα και με στοιχεία από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας είδαμε ότι υπάρχει σε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της χώρας μας και στα νησιωτικά και στην ηπειρωτική χώρα σημαντικό έλλειμμα εδαφικής υγρασίας.
«Αυτό σημαίνει ότι έχει αρχίσει πλέον να ξεραίνεται και το έδαφος, αν θέλουμε να το θέσουμε πολύ απλά. Αυτό μπορεί να έχει άμεσες επιπτώσεις στην ένταση με την οποία θα καίει μία φωτιά, εφόσον κάπου μπει. Το να έχεις πάρα πολύ χαμηλή εδαφική υγρασία, το να έχεις χαμηλή υγρασία στα καύσιμά σου τα οποία καίγονται, στη βλάστηση αυτό οδηγεί άμεσα σε αύξηση της έντασης με την οποία καίει η φωτιά, σε αύξηση του ρυθμού με τον οποίο κινείται η φωτιά και επίσης δημιουργεί και προϋποθέσεις για να έχεις ενδεχομένως καθώς θα προχωράμε μέσα στο καλοκαίρι και ακραία συμπεριφορά. Αυτό είναι ένα στοιχείο πάρα πολύ ανησυχητικό», σημειώνει.
Αναφορικά με τις πυρκαγιές του φετινού Μαρτίου-Απριλίου ο κ. Γιάνναρος τονίζει ότι είχαν κάποια χαρακτηριστικά που θα αντιστοιχούσαν σε φωτιές που θα εκδηλώνονταν αργότερα προς το καλοκαίρι. «Σε ό,τι αφορά την υπόλοιπη δραστηριότητα πυρκαγιών που είχαμε πράγματι κάποιες απ’ αυτές εμφάνισαν μία συμπεριφορά που για την εποχή ήταν μη φυσιολογική, αντιστοιχούσε σε μία περίοδο του χρόνου αργότερα προς το καλοκαίρι, ωστόσο και πάλι δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η φωτιά από κάπου μπήκε. Κι αυτό το οποίο βλέπουμε από στοιχεία που έχουμε αναλύσει του Πυροσβεστικού Σώματος σε ό,τι αφορά τον αριθμό των αγροτοδασικών πυρκαγιών είναι ότι τα τελευταία χρόνια καταγράφουμε συστηματικά σημαντική αύξηση του αριθμού των ενάρξεων αγροτοδασικών πυρκαγιών κατά τους μήνες κυρίως Μάρτιο και Απρίλιο. Αυτό κατ’ εμέ μεταφράζεται σε δύο πράγματα αφενός έχουμε τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες οι οποίες γίνονται ολοένα και πιο ευνοϊκές για να έχουμε κάπου φωτιά , κατά δεύτερον επειδή βρισκόμαστε εκτός της τυπικής αντιπυρικής περιόδου είναι πολύ πιο εύκολο να έχεις ενάρξεις από αμέλεια», υπογραμμίζει ο κ. Γιάνναρος.
Από την πλευρά του ο κ. Λαγουβάρδος τονίζει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες συντελούν να ξηραίνεται περισσότερο κι η καύσιμη ύλη στα δάση. «Δηλαδή το 2021 και το 2023 που είχαμε πολύ μεγάλες πυρκαγιές ήταν και χρονιές που είχαμε μεγάλους καύσωνες μέσα στο καλοκαίρι. Το 2022 που ήταν μία πιο ήπια, καλή αντιπυρική χρονιά δηλαδή είχαν καεί λιγότερα στρέμματα από όσα καίγονται ήταν και ήπια μετεωρολογικά χρονιά που δεν είχε ακραίες θερμοκρασίες. Επομένως είναι πολύ σημαντικό να δούμε πώς θα εξελιχθεί, ωστόσο δεν μπορούμε να το απαντήσουμε ακόμη. Αυτό που βλέπουμε είναι τις τάσεις που δίνουν τα μεγάλα κέντρα του εξωτερικού για τη θερμοκρασία, κι αυτές δείχνουν ότι και οι επόμενοι μήνες συνεχίζουν με θερμοκρασίες πάνω από τα κανονικά σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης, αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ότι θα έχουμε καύσωνες, μπορείς να είσαι πάνω από τα κανονικά με υψηλές θερμοκρασίες. Η τάση της θερμοκρασίας που βλέπουμε για τους επόμενους μήνες είναι μεν ανησυχητική με την έννοια ότι βλέπουμε θερμοκρασίες πάνω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα αλλά δεν μπορούμε να δώσουμε πληροφορία αν και πόσους καύσωνες θα έχουμε, αν θα είναι μικροί ή μεγάλοι σε διάρκεια», σημειώνει ο κ. Λαγουβάρδος.
