Ονειρεύεστε να κάνετε έναν περίπατο στη Rue Hubert Clerissi, κοντά στην πασίγνωστη Rue Grimaldi του Μονακό και αντί να χαζεύετε τα πολυτελή διαμερίσματα να έχετε το κλειδί ενός τέτοιου στην τσέπη σας; Και στην άλλη τσέπη την Carte de Resident, την ηλεκτρονική «κάρτα κατοίκου» του πριγκιπάτου, που σας δίνει το δικαίωμα μόνιμης κατοικίας σε μία από τις ακριβότερες περιοχές του κόσμου; Είστε μόνο 1.000.000 ευρώ μακριά απ’ αυτόν τον στόχο. Το λιγότερο.
Αυτό το επταψήφιο νούμερο είναι το πρώτο κριτήριο που πρέπει να πληροί κάποιος, αν θέλει να αποκτήσει διάσημους γείτονες, όπως ο Ρίνγκο Σταρ, ο Μπόνο κι ο Λούις Χάμιλτον. Και είναι τόσο χαρακτηριστικό και σαφές, που η διαδικασία απόκτησης της άδειας περνάει πρώτα από την τράπεζα και μετά από το δημαρχείο.
Τι χρειάζεται λοιπόν για να γίνεις κάτοικος του Μονακό και να απολαμβάνεις τα προνόμια των πολιτών του μικροσκοπικού, πλην όμως ζάπλουτου, πριγκιπάτου; Τα κίνητρα σχετίζονται περισσότερο με φοροαπαλλαγές και λιγότερο με την επίδειξη πλούτου ή την αίσθηση ασφάλειας, που αισθάνονται οι κάτοικοι του Μονακό.
Ξεκινάμε με μια επίσκεψη στην CMB (Compagnie Monégasque de Banque), την τράπεζα του πριγκιπάτου. Εκεί θα σας ζητήσουν να ανοίξετε έναν λογαριασμό, στον οποίο πρέπει να κατατεθούν τουλάχιστον 500.000 ευρώ. Θα διευκρινίσουν βέβαια, ότι το ποσό αυτό μπορεί να μην είναι απολύτως σε μετρητά, αλλά το θέλουν σε «άμεσα ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία». Αυτά, εκτός από τα μετρητά, είναι οι μετοχές, οι ράβδοι χρυσού κ.τ.λ.
Ενα εκατομμύριο ευρώ για μία γκαρσονιέρα
Από τη στιγμή που θα ανοίξετε τον λογαριασμό αυτό, θα πάρετε ένα πιστοποιητικό από την τράπεζα για να μπορέσετε να ψάξετε για κατοικία. Υπάρχουν πολλές εταιρείες real estate που θα σας βοηθήσουν να βρείτε το κατάλληλο μέρος για να στεγαστείτε, είτε με αγορά είτε με ενοίκιο. Μην κάνετε τον κόπο να ψάξετε μόνοι σας, δεν θα δείτε καμία πινακίδα «Πωλείται» ή «Ενοικιάζεται» στον δρόμο. Αν θέλετε να δείτε κάποια σπίτια ή διαμερίσματα διά ζώσης, υπάρχει μέχρι και limo service που θα σας πάρει από εκεί που βρίσκεστε για να σας γυρίσει στα κτίρια που μπορεί να γίνουν η μελλοντική σας κατοικία.
Θα διαπιστώσετε βέβαια ότι οι τιμές είναι ιδιαίτερα τσιμπημένες. Θεωρητικά, μπορείτε να βρείτε ένα μικρό διαμέρισμα (γκαρσονιέρα) για αγορά με 500.000 ευρώ, αλλά τέτοια πια δεν υπάρχουν. Η πιο χαμηλή τιμή που βρήκαμε ήταν 1,1 εκ. ευρώ για διαμέρισμα 25 τ.μ. στην περιοχή Λα Ρους, στη δυτική μεριά του πριγκιπάτου, κοντά στον Βοτανικό Κήπο. Οι αντικειμενικές αξίες ποικίλουν ανά περιοχή, αν και το Μονακό έχει έκταση 2,08 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είναι δηλαδή ελάχιστα μικρότερο από τον δήμο Αγίας Βαρβάρας στη δυτική Αθήνα.
Με το χαρτί της τράπεζας και το συμβόλαιο του σπιτιού στο χέρι (ή έναν λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος στο όνομά σας αν έχετε συμφωνήσει να νοικιάσετε) μπορείτε να πάτε στο Δημαρχείο της πόλης, δίπλα στον Καθεδρικό ναό και το Ωκεανογραφικό Μουσείο, για να κάνετε επίσημη αίτηση. Μαζί με το έγγραφο αυτό και με τα πιστοποιητικά, θα σας ζητήσουν το διαβατήριό σας, πιστοποιητικό γέννησης, αντίγραφο ποινικού μητρώου από το κράτος στο οποίο είστε υπήκοος (μεταφρασμένο, αν δεν είναι στα γαλλικά, αγγλικά ή ιταλικά) και πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι πέρα από τα χρήματα που καταθέσατε στην τράπεζα πρέπει να αποδείξετε εκ νέου ότι έχετε «επαρκείς» οικονομικούς πόρους. Αρα χρειάζονται κι άλλα έγγραφα, όπως π.χ. αντίγραφο μισθοδοσίας (με τουλάχιστον πενταψήφιο νούμερο μηνιαίως ή εξαψήφιο ετησίως) και πρόσφατα statements λογαριασμών σε άλλες τράπεζες. Το πόσο «επαρκή» είναι τα οικονομικά στοιχεία που θα προσκομίσετε θα το κρίνει η τράπεζα.
Αδεια με την υπογραφή του Αλβέρτου
Η διαδικασία πάντως για να αποκτήσετε την «κάρτα κατοίκου» περιέχει πολλή γκλαμουριά. Υποτίθεται ότι τις αιτήσεις τις εξετάζει προσωπικά ο ίδιος ο πρίγκιπας Αλβέρτος B’ κι αν τις εγκρίνει βάζει την υπογραφή του. Αυτό συμβαίνει κατά την παράδοση που είχε ξεκινήσει πριν 60-70 χρόνια ο πατέρας του, ο πρίγκιπας Ρενιέ, που είχε την ιδέα να μετατρέψει το πριγκιπάτο σε φορολογικό παράδεισο. Φυσικά κάτι τέτοιο είναι μάλλον ουτοπία. Ο πρίγκηπας Αλβέρτος έχει πολλά άλλα πράγματα να ασχοληθεί από το να ελέγχει αιτήσεις και έγγραφα.
Αν καταφέρετε να ολοκληρώσετε τη διαδικασία, πλέον δεν θα έχετε καμία ανησυχία για φορολογία. Αν δεν είστε Γάλλος υπήκοος εξαιρείστε από οποιονδήποτε φόρο εισοδήματος ή περιουσίας. Πέρα από τη Γαλλία, το Μονακό δεν έχει υπογράψει με κανένα άλλο κράτος της γης συμφωνία για διπλή φορολόγηση. Κι ούτε πρόκειται να το κάνει.
Η εξαίρεση των φόρων επεκτείνεται και σε τυχόν μεταβιβάσεις που θέλετε να κάνετε σε πρόσωπα της οικογένειάς σας. Οποιοδήποτε εισόδημα ή περιουσία έχετε στο Μονακό ή αποκτήσετε μετά την «άδεια κατοίκου», μπορεί να μεταβιβαστεί χωρίς να πληρώσετε ούτε ένα ευρώ. Επιπλέον κερδίζετε και σε εχεμύθεια. Οι τράπεζες στο Μονακό έχουν το ίδιο status με αυτές της Ελβετίας, δεν υποχρεούνται να δώσουν στις αρχές οποιουδήποτε κράτους κανένα στοιχείο, παρά μόνο αν το επιτρέψει ο δικαιούχος με έγγραφη άδεια.
Η απόκτηση αυτής της «κάρτας κατοίκου» επί μία συνεχόμενη δεκαετία θα σας επιτρέψει να κάνετε αίτηση για απόκτηση της μονεγασκικής υπηκοότητας. Να πάρετε δηλαδή διαβατήριο από το Μονακό, το οποίο δεν είναι τόσο ισχυρό σαν ταξιδιωτικό έγγραφο, ωστόσο εδραιώνει τη θέση σας στο πριγκιπάτο και μπορεί να ανοίξει τον δρόμο της άμεσης υπηκοότητας (και των προνομίων που συνεπάγεται) σε μέλη της οικογένειάς σας.