Συνεχίζονται με αμείωτη ένταση τα deals στον εγχώριο κλάδο τροφίμων-ποτών, ο οποίος παραμένει σταθερά στο top-5 των βασικών κλάδων στους οποίους συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον ξένων και Ελλήνων επενδυτών.
Η εγχώρια F&B βιομηχανία συνιστά έναν κλάδο δυναμικό και ανταγωνιστικό, που διακρίνεται για τις σημαντικές επενδύσεις που υλοποιεί σε ετήσια βάση, και την ισχυρή της εξωστρέφεια με έντονη παρουσία, τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και στην παγκόσμια αγορά.
Μάλιστα, οι επιδόσεις της επιδρούν θετικά στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας, ακόμη και σε περιόδους οικονομικής ύφεσης και κρίσεων.
Σύμφωνα με τον ΣΕΒΤ, χαρακτηριστικά που αναδεικνύουν τη σημασία του κλάδου στον παγκόσμιο βιομηχανικό χάρτη, αποτελούν τα υψηλής ποιότητας προϊόντα, το brand name της Ελλάδας, καθώς και η υψηλή ζήτηση των ελληνικών προϊόντων διατροφής στις διεθνείς αγορές.
Συμφωνίες δισεκατομμυρίων ευρώ
Χάρη στα παραπάνω χαρακτηριστικά, τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει μάρτυρες πολλών μεγάλων deals στον κλάδο Τροφίμων & Ποτών, με την είσοδο πολυεθνικών κολοσσών, πανίσχυρων επενδυτικών funds και επιφανών επιχειρηματιών.
Η τελευταία συμφωνία αφορά στην εξαγορά της Μπάρμπα Στάθης από τον όμιλο IDEAL Holdings ο οποίος απέκτησε τη θυγατρική της Vivartia (που ελέγχεται από το CVC) έναντι €130 εκατ.
Όπως ανέφερε σε τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές, ο επικεφαλής της IDEAL Holdings, Λάμπρος Παπακωνσταντίνου, το EV/EBITDA για το συγκεκριμένο deal, διαμορφώθηκε στο 16x με βάση την αξία της επιχείρησης που προσδιορίστηκε στα €166 εκατ.
Από τα άλλα μεγάλα deals που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 2019-2023, το υψηλότερο EV/EBITDA (22x) αφορούσε την εξαγορά της arivia από την Upfield, ενώ ακολουθούν οι εξαγορές της ΙΟΝ από την Bespoke (με δείκτη 20x) και το deal Mondelez-Chipita (με 19x).
Χαμηλότερα (με δείκτη 10x-12x) κινήθηκαν οι εξαγορές των Δωδώνη και Vivartia από το CVC και της terra creta από την Μέλισσα Κίκιζας.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω στοιχεία, αίσθηση προκάλεσε την τελευταία πενταετία η έλευση του αμερικανικού κολοσσού της Mondelez αλλά και η έντονη δραστηριοποίηση του CVC σε αρκετούς επιχειρηματικούς τομείς της χώρας μας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και ο κλάδος του F&B. Προς αυτή την κατεύθυνση εξαγοράστηκε από το fund η Vivartia και η Δωδώνη.
Οι δείκτες EV/EBITDA σε 6+1 deals στον κλάδο Τροφίμων-Ποτών
Θεοδωρόπουλος, οικογένεια Σαράντη & Khorakiwala
Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, ο οποίος έχει δημιουργήσει την Bespoke Holdings, μετά την πώληση του ποσοστού που διέθετε στην Chipita, έχει προχωρήσει σε αρκετές κινήσεις με στόχο να δημιουργήσει έναν εθνικό πρωταθλητή στον κλάδο Τροφίμων-Ποτών.
Έτσι, στο portfolio της Bespoke έχει ήδη συμπεριλάβει τη Νίκας, την ΙΟΝ, την Λάβδας, την Έδεσμα (και τη θυγατρική της, Αμβροσία), την Ελληνικοί Χυμοί (σε συνεργασία με την EOS), ενώ συμμετέχει μαζί με την EOS Capital Partners και το SMERC στο σχήμα που ελέγχει την εταιρεία εμφιάλωσης νερού Μεντεκίδης (Σέλι, ΔΙΟΣ). Θυμίζουμε εξάλλου ότι εδώ και χρόνια ο πρόεδρος του ΣΕΒ έχει ισχυρή μετοχική θέση και στην Wonderplant.
Επίσης ιδιαίτερη κινητικότητα στον κλάδο επιδεικνύει η οικογένεια Σαράντη που ελέγχει τον όμιλο Ελληνικά Γαλακτοκομεία, καθώς, παράλληλα με τις επενδύσεις που «τρέχει» εντός και εκτός συνόρων, τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει στην απόκτηση των εταιρειών Κλιάφας Κάμπος Χίου, Δουμπιά, Κουρούσιης και ΑΓΝΟ.
Τέλος, μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις στον εγχώριο κλάδο F&B έχει δείξει ο όμιλος Switz, του Ινδού billionaire, Taizoon Khorakiwala, ο οποίος ήδη κατέχει πλειοψηφικές συμμετοχές σε αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις τροφίμων όπως Κουλουράδες, Olympic Foods, Κρητών Αρτος, Ιωνική Σφολιάτα, Artizan, New Bake κ.ά.
Funds
Αναφορικά με τα ελληνικά funds που έχουν επενδύσει στον κλάδο F&B, σημειώνεται ότι:
- η EOS Capital Partners του Απόστολου Ταμβακάκη έχει προχωρήσει σε επενδύσεις στις εταιρείες: Μινέρβα, Eurocatering, Agrifreda, Ελληνικοί Χυμοί, Μεντεκίδης
- το SMERC του Νίκου Καραμούζη έχει επενδύσει στις εταιρείες: ΕΨΑ, Organic 3S, Άροσις, Λατζιμάς, Lasitia, Olympian Green International, Krop (Fruvenco), Μεντεκίδης
- η Elikonos (των Τάκη Σολωμού και Παντελή Παπαγεωργίου) συμμετέχει στο σχήμα που ελέγχει τη Μινέρβα, ενώ στα τέλη του 2024 αποεπένδυσε από την Eurocatering πουλώντας το ποσοστό της στο Latsco Family Office. Θυμίζουμε ότι έχει επενδύσει επίσης στην Megas Yeeros, τη Ροδούλα, την Ανδρομέδα και την Select Fish
- τα funds Diorama της Deca Investments (συμφερόντων Δημήτρη Δασκαλόπουλου) έχουν επενδύσει στην Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης (ΕΖΑ), στον εισαγωγέα και διανομέα τροφίμων, Leader, στην Damavand και στη Μινέρβα
- το VNK Capital (το family office του Βασίλη Κάτσου και της αδερφής του, Νέλλης) έχει επενδύσει στην Paliria και την Cafetex
