«Κόκκινο» χτύπησε το θερμόμετρο σε Μάλι και Μπουρκίνα Φάσο στην Αφρική τις πρώτες πέντε ημέρες του Απριλίου με θερμοκρασίες –αφύσικες για την εποχή- που ξεπέρασαν τους 45 βαθμούς Κελσίου και σε ορισμένες περιοχές άγγιξαν τους 48 βαθμούς Κελσίου.
Η ακραία ζέστη που παρατηρήθηκε στη δυτική Αφρική και συγκεκριμένα σε χώρες που τοποθετούνται στη ζώνη Σαχέλ αποδείχθηκε φονική, αφού τουλάχιστον 102 άνθρωποι από την 1η ως την 4η Απριλίου έχασαν τη ζωή τους στο Μάλι, σύμφωνα με δεδομένα του νοσοκομείου Γκαμπριέλ Τουρέ στο Μπαμάκο. Τον ίδιο μήνα του 2023 είχαν καταγραφεί 130 θάνατοι από το ίδιο νοσοκομείο καθ’όλη τη διάρκεια του Απριλίου. Εντούτοις, σύμφωνα με το τοπικό δίκτυο Télé Mali οι θάνατοι ανέρχονται στους 240!
Παρότι ακόμα δεν έχουν δοθεί σαφή στοιχεία για τα αίτια θανάτου, το νοσοκομείο αναφέρει ότι η ζέστη πιθανώς έπαιξε ρόλο σε πολλές από τις περιπτώσεις ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους και επισημαίνεται πως περίπου οι μισοί ήταν άνω των 60 ετών και έπασχαν από χρόνιες παθήσεις.
Ο άνθρωπος πίσω από την ακραία ζέστη
Οι ερευνητές εστίασαν στις χώρες όπου καταγράφηκαν υψηλές θερμοκρασίες, ιδίως κατά τη διάρκεια της νύχτας, και σημειώθηκε μεγάλος αριθμός νεκρών. Ανάμεσα σε αυτές τα νότια του Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο τις πρώτες πέντε ημέρες του περασμένου Απριλίου.
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, παρότι όλη η ζώνη Σαχέλ είναι συνηθισμένη σε υψηλές θερμοκρασίες, η διάρκεια και σφοδρότητα του κύματος καύσωνα αύξησε τις νοσηλείες και τους θανάτους, ο αριθμός των οποίων πιθανώς να έχει υποεκτιμηθεί. Υποστηρίζουν, μάλιστα, πως η θερμοκρασία που θα παρατηρούνταν θα ήταν χαμηλότερη κατά 1,4 βαθμούς Κελσίου «αν οι άνθρωποι δεν είχαν προκαλέσει την υπερθέρμανση του πλανήτη με την καύση ορυκτών καυσίμων», όπως ο άνθρακας και άλλες δραστηριότητες όπως η αποψίλωση των δασών.
Σύμφωνα, δε, με τη μελέτη το καυτό πενθήμερο ήταν «ένα γεγονός που συμβαίνει μία φορά στα 200 χρόνια».
Όλα αυτά συνέπεσαν με την περίοδο του Ραμαζανιού, αλλά και με συχνές διακοπές ρεύματος που επιδείνωσαν την κατάσταση και αύξησαν τον κίνδυνο πρόκλησης σοβαρών προβλημάτων υγείας –θερμικό σοκ- καθώς οι πολίτες δεν είχαν στη διάθεσή τους συστήματα κλιματισμού.
«Ακόμη και οι ελάχιστες θερμοκρασίες, κατά τη διάρκεια της νύχτας, παρέμειναν σχετικά υψηλές, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μην κάνουν διάλειμμα από τη ζέστη», τονίζουν οι επιστήμονες στη μελέτη.
Προειδοποίησαν πως αυτή η τάση θα συνεχιστεί όσο αυξάνεται η θερμοκρασία και συνέστησαν στις χώρες να καταρτίσουν σχέδια δράσης για τη ζέστη, τα οποία θα ενημερώνουν τους πολίτες όταν επίκεινται ακραίες θερμοκρασίες και θα παρέχουν οδηγίες για το πώς να αποτρέψουν την υπερθέρμανση. Αναλυτικότερα προέβλεψαν ότι φαινόμενα όπως αυτό που παρατηρήθηκε στην περιοχή δε θα είναι πλέον σπάνια, αλλά θα συμβαίνουν 10 φορές συχνότερα.
Απαραίτητο έκριναν τον βιώσιμο αστικό σχεδιασμό που ενσωματώνει χώρους πρασίνου, καθώς σε πόλεις όπως το Μπαμάκο, πρωτεύουσα του Μάλι, και την Ουαγκαντούγκου, πρωτεύουσα της Μπουρκίνα Φάσο, σημειώνεται σημαντική απώλεια πρασίνου που εντείνει το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας.