Συμπληγάδες ορθώνει το ισχυρό κύμα ανεμβολίαστων στη μάχη κατά της πανδημίας. Όπως αποδεικνύεται από στατιστικά στοιχεία, οι χώρες με χαμηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης υποφέρουν από έξαρση του κορωνοϊού.
Στο γεγονός αυτό συνηγορούν και οι τοποθετήσεις του λοιμωξιολόγου, Σωτήρη Τσιόδρα, ο οποίος, κατά την πρόσφατη ενημέρωση για τα εμβόλια, παρουσίασε επίσημα δεδομένα από την επικρατούσα κατάσταση στη Ρουμανία. Στη χώρα της ΕΕ που κατέχει έναν από τους χαμηλότερους αριθμούς εμβολιασμένων, με την κάλυψη του πληθυσμού να φτάνει μόνο στο 34%, όπως δήλωσε ο λοιμωξιολόγος, οι ημερήσιοι θάνατοι κυμαίνονται περί τους 500. Τα στοιχεία συμπληρώνουν και οι αποκαλυπτικές και ταυτόχρονα δραματικές περιγραφές της ρεπόρτερ του Antena 1 Ρουμανίας, και του observatornews.ro Μπιάνκα Ιάκομπ, που δίνει για λογαριασμό του protothema.gr, μια πλήρη εικόνα από την πανδημία που πλήττει με σφοδρότητα τη χώρα της.
Εμπόλεμη ζώνη θυμίζει το τελευταίο διάστημα η Ρουμανία, με τις σκηνές που εκτυλίσσονται καθημερινά στη χώρα να θυμίζουν το Μπέργκαμο του πρώτου κύματος της πανδημίας, τότε που οι νεκροί μεταφέρονταν σε στρατιωτικά οχήματα.
Ο εφιάλτης ξεκίνησε λόγω της χαλαρότητας που επικράτησε μετά τη διανομή των πρώτων εμβολίων, όπως εξηγεί η δημοσιογράφος Ιάκομπ. Αρχικά, υπήρχε ένα κλίμα αισιοδοξίας ότι η ελευθερία βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής και ότι το εμβόλιο θα δώσει το φιλί της ζωής, στη συνέχεια όμως η δυσπιστία και η κρίση ακυβερνησίας στη Ρουμανία επισκίασε την εμβολιαστική εκστρατεία.
Ο κόσμος επανερχόταν στην κανονικότητα, ωστόσο ο ιός δεν δίσταζε να διασπείρεται. Ο πληθυσμός δεν ήταν θωρακισμένος, με αποτέλεσμα η νόσος Covid να επικρατήσει και να διαμορφώσει μια προβληματική εικόνα. Η σαρωτική, δε, επέλαση του ινδικού στελέχους έπιασε στον ύπνο το ρουμανικό υγειονομικό επιτελείο που βρισκόταν σε περίοδο χαλάρωσης περιορισμών όταν η μετάλλαξη μόλυνε καθημερινά χιλιάδες κόσμου.
Όπως εξηγεί η δημοσιογράφος, υπάρχει ολόκληρο κύκλωμα πίσω από την άρνηση εμβολιασμού, που ευθύνεται για τις ανησυχητικά υψηλές εισαγωγές. Ακόμη και πρόσωπα από την πολιτική σκηνή, σύμφωνα με την Ιάκομπ, προχωρούν κρυφά στη δική τους αντιεμβολιαστική καμπάνια, μέσω μηνυμάτων στα κοινωνικά δίκτυα.
Το χειρότερο είναι ότι τα νοσοκομεία έχουν «πνιγεί», ενώ ασθενείς κοιμούνται ακόμη και σε καρέκλες ή φορεία. Άλλοι μεταφέρονται στην Ουγγαρία για να σωθούν.
Εντός ολίγων ημερών η Ρουμανία ετοιμάζεται να χαράξει πολιτική επαναφοράς περιορισμών, ενώ πρώτη η Λετονία, με επίσης χαμηλό ποσοστό εμβολιασμένων, κήρυξε lockdown για ένα μήνα. Στις χώρες που πλήττονται από τη ραγδαία επέλαση του κορωνοϊού και των μεταλλάξεών του, συγκαταλέγονται η Τσεχία και η Βουλγαρία, όπου λίγοι είναι πλήρως θωρακισμένοι απέναντι στη νόσο Covid.
Ένα μάθημα που μπορεί να πάρει κανείς από το παράδειγμα της Ρουμανίας είναι η αποφυγή εφησυχασμού. Αρχικά, κατά το πρώτο κύμα, η χώρα παρουσίαζε ενθαρρυντική υγειονομική εικόνα, χωρίς να φαντάζονται οι ειδικοί πως θα επέλθει εκτροχιασμός από την ομαλότητα, απουσία plan b. Η ανάγκη πολιτικής συμπόρευσης, για τις ανάγκες της πανδημίας, ανάμεσα στα κόμματα, είναι ένα ακόμη στοιχείο που προτάσσει η Ιάκομπ ως αναγκαίο για την ουσιαστική αντιμετώπιση της κρίσης.
«Κάθε τέσσερα λεπτά πεθαίνει ένας Ρουμάνος»
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους για το σφοδρό χτύπημα που έχει δεχθεί η Ρουμανία από την υγειονομική κρίση: 299, 261, 574, 423… αυτά τα τρομακτικά νούμερα είναι οι ημερήσιοι θάνατοι που κλιμακώνονται επικίνδυνα μέρα με την ημέρα. Συγκλονίζει, σύμφωνα με τη δημοσιογράφο του Antena 1, το γεγονός ότι κάθε τέσσερα λεπτά πεθαίνει ένας Ρουμάνος από τον ιό.
Από την έναρξη της πανδημίας έχουν χαθεί 43.000 ζωές. «Είναι οι δικοί μας άνθρωποι, μητέρες, πατεράδες, αδέρφια. Χάνονται δάσκαλοι, μηχανικοί, επιστήμονες, μαθητές», λέει η Μπιάνκα Ιάκομπ.
«Έχουμε 20 φορές περισσότερα ημερήσια κρούσματα σε σχέση με το πρώτο κύμα πανδημίας. Όμως στο πρώτο κύμα η Ρουμανία έλαβε μέτρα, κηρύσσοντας lockdown. Παρακολουθούσαμε τρομοκρατημένοι την κατάσταση στην Ιταλία, στη Λομβαρδία ειδικότερα, και πιστεύαμε ότι δεν θα φτάναμε ποτέ εκεί. Όπως κάθε Χριστιανός παρακαλούσαμε τον Θεό να μας φυλάει. Το πρόβλημα είναι ότι ενώ όλοι περίμεναν το τέταρτο κύμα, εμείς δεν πήραμε μέτρα. Πολλοί είναι οι ειδικοί που εκτιμούν ότι χαλαρώσαμε πιο πολύ απ’ ό,τι θα έπρεπε και αρνηθήκαμε την καραντίνα που μας έσωσε στο πρώτο κύμα», προσθέτει.
«Τα καθημερινά νούμερα, όπως φάνηκε, δεν έδωσαν ένα μάθημα στους υπεύθυνους. Στην τελική, η καραντίνα θα έπρεπε να αποτελέσει επιλογή, σύμφωνα με τις γνώμες αρμοδίων, όμως η πολιτική ηγεσία γυρνά την πλάτη σε αυτό το ενδεχόμενο. Οι επιστήμονες λένε ότι τα χειρότερα είναι μπροστά μας, ενώ το αποκορύφωμα του τέταρτου κύματος δεν έχει ακόμη φτάσει», επισημαίνει ακόμη η ρεπόρτερ, αφήνοντας σαφείς αιχμές για αργά αντανακλαστικά από μέρους των κυβερνώντων.
«Και πολιτικοί στην αντιεμβολιαστική καμπάνια»
Το ζήτημα είναι γιατί ένα τόσο μεγάλο μέρος του πληθυσμού αρνείται να δεχθεί τις δόσεις των ενέσιμων σκευασμάτων. Κάτω από το 40% έχει εμβολιασθεί στη Ρουμανία, με τους αρνητές να είναι ανησυχητικά πολλοί.
«Το 36%, το ένα τέταρτο περίπου των Ρουμάνων, έχει μόνο εμβολιασθεί. Λυπηρό ποσοστό εάν το συγκρίνει κανείς με άλλες χώρες. Το ίδιο πιστεύουν και οι επιστήμονες οι οποίοι διατρανώνουν ότι μόνο με την ανοσία θα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε ταχύτερα την κρίση. Αρχίσαμε καλά την καμπάνια. Ήμασταν, δε, στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης. Κάτι συνέβη όμως στην πορεία. Ίσως οι πολιτικοί θα έπρεπε να έχουν δράσει πιο αποφασιστικά ενώ έβλεπαν ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να μην πιστεύουν στην ύπαρξη του ιού. Περάσαμε με προβληματική ταχύτητα από την πολιτική των μέτρων στην πολιτική της χαλάρωσης», επισημαίνει η δημοσιογράφος, με δηλώσεις στις οποίες αποτυπώνεται το πρόβλημα της δυσπιστίας απέναντι στα εμβόλια που έχει οδηγήσει στο προβάδισμα του ιού έναντι της υγείας.
Όσον αφορά στις πρακτικές που δεν βοήθησαν στην οριοθέτηση της κατάστασης, η Ιάκομπ σημειώνει: «Ξεκινήσαμε να πηγαίνουμε σε θάλασσες και βουνά, μετά σε νυχτερινά κέντρα, γάμους. Το μήνυμα της κυβέρνησης; ο ιός ηττήθηκε. Επρόκειτο για ένα ”φεστιβάλ” χαλάρωσης. Όταν οι άλλες χώρες της Ευρώπης ήταν κόκκινες, εμείς υπερήφανα παρουσιάζαμε χαμηλό αριθμό κρουσμάτων. Τα χαμηλά ποσοστά λοιμώξεων όμως συνοδεύτηκαν και από χαμηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης. Ορισμένοι άνθρωποι με μεγάλη επιρροή, ανάμεσά τους, ακόμη και πολιτικοί, επιδόθηκαν σε καμπάνια κατά του εμβολιασμού. Στράφηκαν κατά της χρήσης μάσκας, ενάντια σε όλα τα μέτρα που είχαν ληφθεί στη διάρκεια της πανδημίας. Από τα 10 εκατομμύρια κόσμου που ήταν ο στόχος της κυβέρνησης για τους εμβολιασμούς, μέχρι τον Ιούνιο του 2021, τώρα είμαστε πολύ μακριά, στα έξι εκατομμύρια».
Μερίδιο ευθύνης, σύμφωνα με τη δημοσιογράφο, για την υφιστάμενη κατάσταση στη Ρουμανία, φέρουν και οι πολιτικοί. «Η πολιτική αντιπαράθεση έχει δημιουργήσει σύγχυση γύρω από την πανδημία. Η εμβολιαστική εκστρατεία οργανώθηκε, σε μεγαλύτερο βαθμό, από τον στρατό. Όμως, ορισμένοι πολιτικοί έχουν στείλει μηνύματα κατά του εμβολιασμού σε μια μερίδα πολιτών. Αρχικά όλοι περίμεναν το εμβόλιο για να σώσει ζωές. Το εμβόλιο ήρθε. Στην αρχή εμβολιάζονταν οι υγειονομικοί και μετά όλο και περισσότερες δόσεις διανέμονταν στους πολίτες. Όσο ορισμένοι θωρακίζονταν με τις δόσεις έναντι του ιού, άλλοι παρέμεναν στις λίστες αναμονής. Όταν έχαναν τη σειρά τους, τότε ξεκινούσε και η περίοδος της χαλάρωσης. Υποτίθεται ότι είχαμε νικήσει την πανδημία, αυτό ήταν το μήνυμα των κυβερνώντων».
Όταν η κατάσταση βγήκε εκτός ελέγχου, άρχισαν να δίδονται τα πρώτα κίνητρα για εμβολιασμό, κουπόνια φαγητών ακόμη και… λαχεία.
«Ίσως όμως ήταν ήδη αργά, είχε ξεκινήσει το τέταρτο κύμα. Το τέταρτο κύμα συνέπεσε με την πολιτική κρίση. Δεν είχαμε κυβέρνηση στη διάρκεια της κρίσης. Δεν είχαμε και χώρο στα νοσοκομεία», δήλωσε η δημοσιογράφος καθιστώντας αναγκαίο το κλίμα πολιτικής σύμπνοιας για τη διαχείριση μιας πρωτόγνωρης κατάστασης.
Σχεδόν 2.000 στην εντατική
Η πίεση που δέχεται, την ίδια στιγμή, το σύστημα υγείας της Ρουμανίας είναι αφόρητη, κάτι που προδίδεται από τους αριθμούς και τις δραματικές περιγραφές της δημοσιογράφου.
Οι συνθήκες παραπέμπουν σε σκηνές εμπόλεμης ζώνης: «Τα νοσοκομεία είναι ασφυκτικά γεμάτα από ασθενείς. Έχουμε σχεδόν 20.000 ανθρώπους που νοσηλεύονται με κορωνοϊό και 1.799 βρίσκονται στην Εντατική. Τεράστιος αριθμός. Η ινδική μετάλλαξη είναι πολύ πιο μολυσματική και επιθετική, οπότε και οι ασθενείς εμφανίζουν πιο σοβαρά συμπτώματα της λοίμωξης. Καταφθάνουν, δε, αργά στο νοσοκομείο όταν ήδη χρειάζεται να λάβουν οξυγόνο. Μια θέση στην εντατική αδειάζει όταν κάποιος πεθαίνει. Όπως ακριβώς συμβαίνει υπό συνθήκες πολέμου. Αυτή είναι η επικρατούσα κατάσταση στα νοσοκομεία: ασθενείς βρίσκονται στους διαδρόμους, στις εντατικές, τα ασθενοφόρα. Υπάρχουν, μάλιστα, ασθενείς για τους οποίους παρέχεται ως κρεβάτι ακόμη και καρέκλα από τον διάδρομο ή φορείο. Οι ασθενείς είναι περισσότεροι από τα κρεβάτια, ενώ τα αποθέματα αντοχής των γιατρών εξαντλούνται».
Από την καθημερινή μάχη που δίδεται ενάντια στον αόρατο εχθρό δεν λείπουν και τα απρόοπτα που προσθέτουν ακόμη ένα βάρος στο αμαξίδιο της υπομονής: «Επί 16 ώρες ένα ασθενοφόρο ήταν μπλοκαρισμένο με έναν ασθενή μέσα. Δεν υπήρχε πουθενά χώρος για να τοποθετηθεί ο ασθενής. Βλέπουμε ουρές με ασθενοφόρα καθημερινά έξω από τα νοσοκομεία. Από την περασμένη, δε, εβδομάδα μεταφέρουμε ασθενείς σε νοσοκομεία της Ουγγαρίας. Οι περισσότεροι, πάντως, που καταλήγουν στα νοσοκομεία είναι ανεμβολίαστοι. Ακόμη και γιατροί από άλλες χώρες έρχονται για να μας συνδράμουν. Το πρόβλημα είναι ότι δεν θα θωρακιζόμαστε, όπως λένε και οι ειδικοί. Υπάρχει φόβος ότι οι ασθενείς θα καταλήγουν να πεθαίνουν μπροστά στα νοσοκομεία ή στα σπίτια τους».
Η Ιάκομπ τονίζει ότι από τη Δευτέρα θα τεθούν σε εφαρμογή νέα μέτρα για τους ανεμβολίαστους όσον αφορά τη νυχτερινή κυκλοφορία, ενώ θα επανέλθει η υποχρεωτικότητα της μάσκας παντού όπως και η τηλεκπαίδευση.
Σε τρομακτικά υψηλά, επίπεδα, πάντως κυμάνθηκαν οι θάνατοι στη Ρουμανία, κατά το προηγούμενο 24ωρο, αγγίζοντας τους 448, ενώ τα κρούσματα ανήλθαν στα 16.110, γεγονός που από μόνο του εκπέμπει σήμα κινδύνου.
