Με δεδομένη την όλο και μεγαλύτερη επέκταση εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εργασίας σε πολλούς κλάδους του ιδιωτικού τομέα, οι επιτελείς του υπουργείου Εσωτερικών θεωρούν ότι εύκολα μπορεί να εφαρμοστεί και στις δημόσιες υπηρεσίες. Ζητούμενο για τη σχεδίαση της ψηφιακής κάρτας των δημοσίων υπαλλήλων είναι αφενός η πιστή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων αναφορικά με την υλοποίηση του κυβερνητικού έργου και αφετέρου η ενίσχυση του επαγγελματισμού στο Δημόσιο, στο πρότυπο λειτουργίας πολυεθνικών και άλλων εταιρειών. Σημειωτέον, η ψηφιακή κάρτα εργασίας εφαρμόζεται σε πολλές ανεξάρτητες αρχές, όπως η ΑΑΔΕ, αλλά και σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, κάτι που από τη μια διασφαλίζει την τήρηση του ωραρίου και από την άλλη προστατεύει τους εργαζομένους από το καθεστώς της εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
Με τη νέα ψηφιακή κάρτα οι δημόσιοι υπάλληλοι θα επιβεβαιώνουν την αυτοπρόσωπη παρουσία κατά την προσέλευση και την αποχώρησή τους από την υπηρεσία τους με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας, ενώ θα καταγράφεται και το σύνολο των μετακινήσεών τους εντός και εκτός του χώρου στέγασης της υπηρεσίας τους. Στην κατεύθυνση αυτή, η διοίκηση θα είναι σε θέση να ελέγχει τόσο τον βαθμό της υπερωριακής εργασίας όσο και τη συμμόρφωση των υπαλλήλων με βάση το προβλεπόμενο από τον νόμο ωράριο εργασίας τους, το οποίο δεν τηρούν ορισμένοι από τους υπαλλήλους. Αντίθετα, η πολυετής ύπαρξη του υφιστάμενου συστήματος στο οποίο οι δημόσιοι υπάλληλοι χτυπούν κάρτα κατά την είσοδό τους στον χώρο εργασίας τους, όπως και κατά την αποχώρησή τους από αυτόν, εξάσκησε διαχρονικά τη… δημιουργικότητα μερίδας των εργαζομένων στο Δημόσιο, οι οποίοι κατέφυγαν σε ευφάνταστες λύσεις.
Τα «παραθυράκια»
Η… εφευρετικότητα μερίδας δημοσίων υπαλλήλων που κατάφεραν να εντοπίσουν με τα χρόνια «παραθυράκια» στο υπάρχον σύστημα ήταν αυτή που κινητοποίησε το υπουργείο Εσωτερικών ώστε να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις για τη διασφάλιση της μη καταστρατήγησης του εργασιακού ωραρίου.
Είναι άλλωστε κοινό μυστικό ότι παρατηρούνται περιπτώσεις κατά τις οποίες δημόσιοι υπάλληλοι χτυπούν προσερχόμενοι την κάρτα τους και αποχωρούν εν συνεχεία από το κτίριο, για να επιστρέψουν κατά την ώρα λήξης του ωραρίου τους. Αλλη πάλι κατηγορία υπαλλήλων διαπιστώθηκε ότι εισέρχονται στην υπηρεσία τους για να αποχωρήσουν ενδιαμέσως εν ώρα εργασίας, παρεμβάλλοντας ανάμεσα στο υποχρεωτικό ωράριό τους προσωπικά ραντεβού, οικογενειακές υποχρεώσεις ή ακόμη και αγορές και ψώνια. Δεν λείπουν και εκείνες οι ελάχιστες περιπτώσεις υπαλλήλων που χτυπούν κάρτα διά αντιπροσώπου, έχουν δηλαδή αφήσει στο πόδι τους έτερο συνάδελφό τους, στον οποίο έχουν εμπιστευτεί την κάρτα εργασίας τους για να τη χτυπά μαζί με τη δική του χωρίς να δίνουν το «παρών» αυτοπροσώπως στην υπηρεσία τους.
Επειδή βεβαίως άνθρωποι είμαστε και προκύπτουν ανάγκες, στο Δημόσιο προβλέπεται εδώ και καιρό η θεσμοθετημένη δυνατότητα επιλογής κλιμακωτού ωραρίου για την προσέλευση και αποχώρηση από την εργασία, και συγκεκριμένα:
■ Ωρα προσέλευσης στις 07.00 και ώρα αποχώρησης στις 15.00.
■ Ωρα προσέλευσης στις 07.30 και ώρα αποχώρησης στις 15.30.
■ Ωρα προσέλευσης στις 08.30 και ώρα αποχώρησης στις 16.30.
■ Ωρα προσέλευσης στις 09.00 και ώρα αποχώρησης στις 17.00.
Επιβράβευση στους συνεπείς
Είναι δεδομένο ότι η «εφευρετικότητα» ορισμένων πονηρών που σε πολλές περιπτώσεις διευκολύνεται και από την ανοχή των προϊσταμένων τους είναι μάλλον ατελέσφορη στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης και σε ένα Δημόσιο που επιχειρεί να κάνει το πέρασμα στην επόμενη μέρα. Παράλληλα, υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες στις επιμέρους υπηρεσίες του Δημοσίου. Υπάρχουν φορείς που διαθέτουν ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης του ωραρίου ή σύστημα σήμανσης με κάρτα (ρολόι), αλλά και φορείς που τηρούν μεικτό σύστημα (ηλεκτρονικό και χειρόγραφο κυρίως λόγω διαφορετικών κτιρίων), ενώ έχουν απομείνει και φορείς που τηρούν σύστημα χειρόγραφο, μόνο με υπογραφές. Οι περισσότεροι φορείς λόγω κτιριακής διασποράς δεν μπορούν να ελέγχουν κεντρικά με ηλεκτρονικό τρόπο την ωροσήμανση και σε αρκετές περιπτώσεις η κεντρική υπηρεσία δεν γνωρίζει ή δεν ενημερώνεται για την τήρηση του ωραρίου των υπηρεσιών που είτε είναι περιφερειακές, είτε στεγάζονται σε άλλα κτίρια. Σε πολλές υπηρεσίες η υποβολή και παρακολούθηση των αδειών του προσωπικού γίνεται με έγγραφα και όχι με ειδικό πληροφοριακό σύστημα.
Με δεδομένα λοιπόν τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας στον ιδιωτικό τομέα, όπου καταγράφηκε υψηλή συμμόρφωση των επιχειρήσεων και εμφανίστηκαν πλέον δηλωμένες υπερωρίες, το υπουργείο Εσωτερικών προχωρά ένα βήμα πιο πέρα. Αρμόδια στελέχη υπογραμμίζουν ότι οι συνεπείς δημόσιοι υπάλληλοι μόνο να κερδίσουν έχουν από την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας, τόσο από τυχόν υπερωρίες όσο και από το τέλος μιας στρεβλής πρακτικής εις βάρος τους από άλλους συναδέλφους τους. Παράλληλα, όπως διευκρινίζουν αρμόδιες πηγές, η μετάβαση σε ένα ψηφιακό σύστημα ελέγχου του ωραρίου στο Δημόσιο θα συνοδεύεται υποχρεωτικά από τις απαραίτητες προβλέψεις στον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα, αλλά και από αυτές για την προστασία προσωπικών δεδομένων, προχωρώντας ένα ακόμη βήμα προς τον ψηφιακό φάκελο του δημοσίου υπαλλήλου.
