«Είστε διακινητές των πιο θλιβερών fake news και θεωριών συνωμοσίας. Λέτε ό,τι σαχλαμάρα σας κατέβει με το αζημίωτο και όταν σας απαντάμε βγάζετε και γλώσσα. Νισάφι πια. Δεν θα είστε στο απυρόβλητο».
Αυτή η φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη, απευθυνόμενου προς τον Κυριάκο Βελόπουλο κατά τη δευτερολογία του την Πέμπτη στη Βουλή, στη συζήτηση για τις πυρκαγιές, έχει πολύ μεγαλύτερη πολιτική βαρύτητα από αυτήν που φαίνεται με την πρώτη ανάγνωση.
Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πως το μέτωπο του λαϊκισμού και της αντισυστημικής ψήφου που αναδύθηκε στις αρχές της περασμένης δεκαετίας με πυροκροτητή τα μνημόνια, δεν μπορεί να το εκφράσει πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με την κυβερνητική ανάλυση, αυτό το ρεύμα έχει αρχίσει να βρίσκει καταφύγιο σε άλλους χώρους, κυρίως προς την άκρα Δεξιά.
Η εκτίμηση στηρίζεται στη διαπίστωση πως ο ΣΥΡΙΖΑ, «που ήταν ο βασικός εκφραστής του λαϊκισμού για σχεδόν μία δεκαετία», έχει πλέον αποδειχθεί εκλογικά ότι έχει χάσει τα ερείσματά του. Το βάρος της κυβερνητικής θητείας του, η ατελής στροφή στον ρεαλισμό, μαζί με τη φυσιολογική κόπωση του κόμματος που αποτυπώθηκε στις πρόσφατες κάλπες, κάνουν τον ΣΥΡΙΖΑ αδύναμο να λειτουργήσει ως ταμιευτήρας της οργής και της συνωμοσιολογίας, και έτσι οι ακραίες πολιτικές αντιδράσεις αναζητούν διεξόδους μέσα από πιο μικρά κόμματα που φορούν πλέον τον αντισυστημικό μανδύα.
Χαρακτηριστικές ενδείξεις ότι το αντισυστημικό ρεύμα παραμένει ενεργό και αναζητεί την κοίτη του προς τα δεξιά είναι θέματα που κυριαρχούν στην πολιτική ατζέντα την περίοδο που διανύουμε: Η εναντίωση στις νέες ταυτότητες, η διάδοση θεωριών περί σχεδίου καταστροφής των δασών «για να μπουν ανεμογεννήτριες» και τα σενάρια για εμπρησμούς από αλλοδαπούς ορίζουν τη δεξαμενή από την οποία αλιεύουν ακροδεξιά κόμματα και κομματίδια. Στην κυβέρνηση έχουν εντοπίσει αυτή την πραγματικότητα και με αυτόν τον τρόπο εξηγείται και η στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή έναντι τόσο του Κυριάκου Βελόπουλου όσο και των Σπαρτιατών. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός δεν άφησε να πέσει κάτω η ομολογία του κ. Στίγκα πως οι βουλευτές του είναι ελεγχόμενοι από κέντρο εκτός Βουλής, εννοώντας τον Ηλία Κασιδιάρη, με τον κ. Μητσοτάκη να σχολιάζει δηκτικά λέγοντας «ελπίζω πως όσα ακούστηκαν θα έχουν και κοινοβουλευτικές επιπτώσεις» – προαναγγέλλοντας εξελίξεις για τους Σπαρτιάτες.
Ουσιαστικά στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν αποφασίσει να μην αφήσουν το μέτωπο του ανορθολογισμού και των σεναρίων συνωμοσίας χωρίς απάντηση, και αυτό εκφράστηκε στην πρώτη μάχη των πολιτικών αρχηγών μετά τις εκλογές. Κυβερνητικές πηγές σημείωναν στην «Κ» πως το δίλημμα έναντι αυτού του φαινομένου είναι διαρκές και πάγιο: «Είτε δεν δίνεις σημασία και τους αφήνεις να αναπτύσσουν τις θεωρίες τους, είτε τους απαντάς κατά μέτωπον και με επιχειρήματα. Εμείς επιλέγουμε πάντα το δεύτερο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ποτέ δεν άφησε καμία μάχη έναντι του λαϊκισμού. Αυτό σηματοδότησε και η σφοδρή αντίδρασή του σε όσα είπε ο κ. Βελόπουλος την Πέμπτη», εξηγεί στην «Κ» η ίδια πηγή, προαναγγέλλοντας πως αυτό θα συνεχιστεί.
Ο Εβρος
«Είτε δεν δίνεις σημασία και τους αφήνεις να αναπτύσσουν τις θεωρίες τους, είτε τους απαντάς κατά μέτωπον και με επιχειρήματα. Εμείς επιλέγουμε πάντα το δεύτερο».
Σε ένα μήνα και κάτι άλλωστε έχουμε αυτοδιοικητικές εκλογές. Αυτές οι εκλογές δεν είναι αμελητέες, καθώς ο χάρτης της Ελλάδας θα βαφτεί ξανά από την αρχή και στο Μαξίμου θέλουν να είναι μπλε. Οι πιο παρατηρητικοί μάλιστα συνέδεαν την ευθεία επίθεση στον Κυριάκο Βελόπουλο με τις πυρκαγιές στον Εβρο. Πρόκειται για μια περιοχή που η Ελληνική Λύση πήρε σχεδόν 9% και οι Σπαρτιάτες 5,5%. Σύνολο 14,5%, όσο και ο… ΣΥΡΙΖΑ. Οι προσπάθειες πολιτικής εκμετάλλευσης των καταστροφικών πυρκαγιών και η δραστηριοποίηση περιθωριακών στοιχείων που συνδέονται με το κόμμα του Βελόπουλου εντείνουν τον εκλογικό κίνδυνο. Η επιθετική στάση του πρωθυπουργού έχει στόχο την ανάσχεσή του. Το κατά πόσον μπορεί να επιτευχθεί αυτό θα φανεί, αλλά σίγουρα πρόκειται για μια πολιτική με μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά, καθώς σε 10 μήνες έχουμε και δεύτερες εκλογές, τις ευρωεκλογές, όπου κατεξοχήν επικρατεί η χαλαρή ψήφος. Την ίδια ώρα δεν είναι άσχετο πως στο ψηφοδέλτιο του Νίκου Χαρδαλιά έχουν ενταχθεί υποψήφιοι με αμιγώς δεξιό παρελθόν. Ο Βασίλης Καπερνάρος που είχε ιδρύσει τις ΡΙΖΕΣ, ένα κομματίδιο με αναφορές στη λαϊκή Δεξιά, και ο πρώην βουλευτής του Κυριάκου Βελόπουλου, Αντώνης Μυλωνάκης, κατέρχονται με τον υποψήφιο περιφερειάρχη της Ν.Δ. στην Αττική, δείχνοντας την πρόθεση του κόμματος, έστω και σε αυτοδιοικητικό βαθμό, να προσεγγίσει πιο δεξιά ακροατήρια.
Η περίπτωση της Νίκης
Από την παραπάνω εξίσωση φαίνεται πως απουσιάζει προσώρας η Νίκη. Κατά τη συνεδρίαση της Πέμπτης, που ήταν τροχιοδεικτική για το τι έρχεται, ο επικεφαλής του κόμματος Δ. Νατσιός κράτησε πιο χαμηλούς τόνους, ενώ και από τη Ν.Δ. απέφυγαν τη σύγκρουση. Ούτε αυτό φαίνεται πως έγινε τυχαία και έχει πολιτική εξήγηση. Η Νίκη στηρίζεται κατά κύριο λόγο από υπερσυντηρητικούς και θρησκόληπτους πολίτες, οι οποίοι όμως δεν παρουσιάζουν παραβατική συμπεριφορά. Αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία που θέλει και διαφορετικό χειρισμό. Είναι βέβαιο πως εάν υποπέσουν σε λάθη και δώσουν δικαιώματα, τότε θα λάβουν επίσης σκληρή κριτική, αλλά προσώρας κινούνται συντηρητικά και αντίστοιχα αντιμετωπίζονται έτσι και από την κυβέρνηση.
Είναι βέβαιο πάντως πως το επόμενο διάστημα η μάχη της Ν.Δ. με τα τρία δεξιά κόμματα θα πάρει μορφή πολιτικής σύγκρουσης, καθώς οι δύο εκλογικές μάχες τόσο του Οκτωβρίου όσο και του Ιουνίου του 2024 κρύβουν πολλούς κινδύνους από τα δεξιά, όπως έχει φανεί σε όλη την Ευρώπη.