Σε ιδιωτικό νοσοκομείο της Κωνσταντινούπολης μεταφέρθηκαν ο Αλί Σαμπαντζί και η σύζυγός του Βουσλάτ Ντογάν Σαμπαντζί. Ο Τούρκος μεγιστάνας και η οικογένειά του απολάμβαναν τις διακοπές τους στη Λέρο, όταν ένα ατύχημα στη θάλασσα κινδύνευσε να τους κοστίσει τη ζωή. Έκτοτε, η αμύθητη περιουσία του επιχειρηματία έχει κινήσει το ενδιαφέρον των εγχώριων και διεθνών μέσων ενημέρωσης.
Η περιουσία της “δυναστείας” Σαμπαντζί
Ο Αλί Σαμπαντζί είναι εγγονός του Χατζί Ομέρ Σαμπαντζί, του “πατριάρχη” μίας από τις μεγαλύτερες επιχειρηματικές δυναστείες της σύγχρονης Τουρκίας. Ο τραυματίας Αλί είναι ιδιοκτήτης της τουρκικής αεροπορικής εταιρείας Pegasus και μίας σειράς άλλων επιχειρήσεων που αρκούν για να χαρακτηρίζεται “κροίσος” στην Τουρκία.
Όπως αναφέρει ρεπορτάζ του capital.gr, πηγαίνοντας γενιά προς γενιά πίσω στον χρόνο, ανακαλύπτουμε πως η βάση για αυτή την περιουσία στηρίχτηκε πάνω σε θύματα της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Ο Αλί είναι γιος του Σεβκέτ Σαμπαντζί, του τέταρτου παιδιού του Χατζί Ομέρ Σαμπαντζί και της Σαντικά Σαμπαντζί, ιδρυτών της “δυναστείας”. Ο Σεβκέτ Σαμπαντζί γεννήθηκε στο χωριό Ακτσακαγιά της περιοχής Ταλάς της Καισάρειας στις 15 Ιουνίου 1936.
Ολοκλήρωσε την τριτοβάθμια εκπαίδευση στον τομέα της μηχανικής κλωστοϋφαντουργίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ στην Αγγλία. Κατείχε διάφορες ανώτερες θέσεις σε εταιρείες κλωστοϋφαντουργίας. Ήταν μεταξύ των ιδρυτών του Ιδρύματος Hacı Ömer Sabancı και της Sabancı Holding. Διετέλεσε αντιπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου για πολλά χρόνια. Ο Σεβκέτ κατέλαβε την 33η θέση στη λίστα Forbes Τουρκίας του 2017 με τους “100 πλουσιότερους Τούρκους” με περιουσία 900 εκατομμυρίων δολαρίων. Το 2020, κατέλαβε την 49η θέση με περιουσία 650 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο πατέρας του και παππούς του τραυματία Αλί, ιδρυτής της δυναστείας, Χατζί Ομέρ Σαμπαντζί είχε επίσης γεννηθεί στο ίδιο χωριό, το Ακτσακαγιά και το 1921, δύο χρόνια μετά το θάνατο του πατέρα του, ο τότε δεκαπεντάχρονος νεαρός άφησε την πατρίδα του και περπάτησε μέχρι τα Άδανα για να αναζητήσει την τύχη του. Ο Χατζί Ομέρ ξεκίνησε τη νέα του ζωή ως βαμβακοσυλλέκτης, πράγμα που εξηγεί και την κλίση των γιων του στον ίδιο επαγγελματικό τομέα.
Μάλιστα όπως έχει γραφτεί και σε διάφορες τουρκικές μελέτες και βιβλία (ένα εξ αυτών της Αϊσέ Μπουγρά “Κράτος και επιχείρηση στη σύγχρονη Τουρκία”), ο παππούς Χατζί Ομέρ απέκτησε τη βάση της μυθικής μετέπειτα οικογενειακής περιουσίας συμμετέχοντας στη διαδικασία της εγκληματικής κατάσχεσης περιουσιών και επιχειρήσεων Ελλήνων και Αρμενίων που έκανε το τουρκικό κράτος με την ανοχή και την εντολή πολλές φορές του Μουσταφά Κεμάλ.
Συγκεκριμένα στην περιοχή των Αδάνων όπου ο Χατζί Ομέρ “έκανε την τύχη του”, όπως αναλύει στην ογκωδέστατη μελέτη του ο Ουγούρ Ουντόρ με τίτλο “Δήμευση και καταστροφή: Η αρπαγή των περιουσιών των Αρμενίων από τους Νεότουρκους”, ήταν εκτεταμένη η κατάσχεση περιουσιών Αρμενίων εν μέσω της τελευταίας φάσης της Γενοκτονίας, περιουσίες που σύμφωνα με τον νόμο θα δίνονταν σε μουσουλμάνους πρόσφυγες που κατέφταναν από τα Βαλκάνια. Όμως πολλοί έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την ομιχλώδη κατάσταση των νόμων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του πρώιμου τουρκικού κράτους, πιθανότατα μεταξύ αυτών και ο Χατζί Ομέρ.
Σύντομα, έγινε πωλητής για μηχανές θερισμού βαμβακιού. Με τα χρήματα που εξοικονόμησε σε ελάχιστα χρόνια, ο Χατζί Ομέρ μπήκε στο εμπόριο βαμβακιού και το 1932 έγινε συνιδιοκτήτης ενός εργοστασίου βαμβακιού. Τότε οι άνθρωποι που εργάζονταν γι’ αυτόν άρχισαν να τον αποκαλούν “Αγά”. Το 1943 έγινε συνεργάτης της YağSA και το 1946 της MarSA, και των δύο εργοστασίων παραγωγής φυτικών ελαίων και μαργαρίνης, αντίστοιχα. Το 1948 ο Χατζί Ομέρ ίδρυσε τη δική του τράπεζα Akbank. Το 1951 στα Άδανα ίδρυσε την κλωστοϋφαντουργική εταιρεία Bossa, η οποία έγινε η μεγαλύτερη ολοκληρωμένη κλωστοϋφαντουργική εγκατάσταση στην Τουρκία. Τα επόμενα χρόνια ίδρυσε την Oralitsa (1954), ένα εργοστάσιο υλικών στέγης και την Aksigorta (1960), μια ασφαλιστική εταιρεία.
Το 1928 παντρεύτηκε τη Σαντικά (1910–1988), η οποία του χάρισε έξι γιους, τους Ιχσάν (1931–1979), Σακίπ (1933-2004), Χατζί (1935-1998), Σεβκέτ (1936-2021), Ερόλ και Οζντεμίρ (1941-1996). Ο Χατζί Ομέρ και η οικογένειά του μετακόμισαν στην Κωνσταντινούπολη αφότου αγόρασαν, το 1951, μια έπαυλη γνωστή ως “Atlı Köşk” (“Ιππική Βίλα”) στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου στο Emirgan. Αυτό το σπίτι χρησιμοποιείται σήμερα ως Μουσείο Σακίπ Σαμπντζί. Ο εγγονός του, Αλί, σύμφωνα με στοιχεία του Forbes το 2017, έγινε ο 54ος πλουσιότερος άνθρωπος στην Τουρκία με περιουσία 650 εκατομμυρίων δολαρίων. Παντρεύτηκε τη Βουσλάτ, την κόρη του μεγιστάνα των ΜΜΕ Αϊντίν Ντογάν.
Το ατύχημα με το σκάφος
Το ταχύπλοο στο οποίο επέβαινε το ζεύγος Σαμπαντζί με τα δύο παιδιά του προσέκρουσε σε βράχια, με αποτέλεσμα ο επιχειρηματίας να τραυματιστεί πολύ σοβαρά και να νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση. Σοβαρούς τραυματισμούς – αλλά όχι απειλητικούς για τη ζωή της – υπέστη και η σύζυγός του, ενώ τα παιδιά τους πρόλαβαν να βουτήξουν στη θάλασσα πριν την πρόσκρουση.
Το ατύχημα συνέβη το βράδυ της Πέμπτης και οι δύο τραυματίες μεταφέρθηκαν στο Κρατικό Νοσοκομείο Λέρου. Ο επιχειρηματίας υπεβλήθη σε δύο επεμβάσεις και στη συνέχεια – λόγω της σοβαρότητας της κατάστασής του – μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπως και η συζυγός του. Σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα, η επέμβαση του Αλί Σαμπαντζί διήρκησε επτά ώρες.
Ο όμιλος Esas Holding, ιδιοκτήτρια του οποίου είναι η οικογένεια Σαμπαντζί, εξέδωσε ανακοίνωση, με την οποία γνωστοποιεί ότι: “Ο πρόεδρος της Esas Holding Αλί Σαμπανσί και η σύζυγός του Βουσλάτ Ντογάν Σαμπανσί είχαν ένα θαλάσσιο ατύχημα στις 24 Αυγούστου 2023 κατά τη διάρκεια των διακοπών τους. Η θεραπεία τους συνεχίζεται και η κατάσταση της υγείας τους παρακολουθείται. Το κοινό θα ενημερωθεί για τις εξελίξεις”.
Σε ανάρτηση του, ο διοικητής του νοσοκομείου, κ. Λέρου Νικόλαος Χαραλάμπης, ανέφερε: “χθες σώσαμε δυο ανθρώπινες ζωές. Είμαστε υπερήφανοι για το ιατρικό προσωπικό. Για τους ιατρούς Κρασονικολάκη , Μπαλιάκο, Κεραμαρη και ολόκληρη την ομάδα του χειρουργείου μας, που όλη την νύκτα χθες χειρουργούσανε δυο συνανθρώπους μας και τελικά τους έσωσαν . Θέλουμε όλοι να αισθάνονται ασφάλεια κοντά μας. Εμείς συνεχίζουμε πρέπει, όμως, να αναγνωρίζουμε και κάποιες τόσο σημαντικές προσπάθειες”.
thetoc.gr
