Η φορολογική διοίκηση επιδιώκει να ξεκαθαρίσει ποια ληξιπρόθεσμα χρέη είναι πραγματικά εισπράξιμα και ποια πρέπει να χαρακτηριστούν ως ανεπίδεκτα είσπραξης, καθώς παραμένουν ανείσπρακτα για δεκαετίες. Για να διαγραφούν αυτά τα χρέη, απαιτείται η τήρηση συγκεκριμένων προϋποθέσεων. Σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, η διαγραφή προϋποθέτει τρεις βασικούς όρους: την ολοκλήρωση ελεγκτικών διαδικασιών, την υποβολή ποινικής δίωξης κατά του οφειλέτη και την πιστοποίηση από ειδικό ελεγκτή ότι η είσπραξη είναι αδύνατη. Εφόσον πληρούνται τα παραπάνω, τα χρέη εντάσσονται στο βιβλίο ανεπίδεκτης είσπραξης και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις διαγράφονται μετά από μια δεκαετία.
Τα ποσά των ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών
Όπως αναφέρει η Καθημερινή, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ξεπεράσει τα 107,3 δισ. ευρώ. Από αυτά, ένα σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 24,5%, δηλαδή περίπου 26,3 δισ. ευρώ, έχει χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτο είσπραξης. Αυτό μειώνει το πραγματικό υπόλοιπο των ληξιπρόθεσμων οφειλών στα 81 δισ. ευρώ, εκ των οποίων μόλις 3,7 δισ. ευρώ έχουν ενταχθεί σε ρυθμίσεις.
Τα φορολογικά χρέη ανέρχονται σε 48,1 δισ. ευρώ, με το μεγαλύτερο ποσοστό να προέρχεται από οφειλές ΦΠΑ (22,7 δισ. ευρώ). Ακολουθούν οι φόροι εισοδήματος με 20 δισ. ευρώ, οι φόροι περιουσίας με 2,8 δισ. ευρώ και οι λοιποί φόροι με 2,5 δισ. ευρώ. Παράλληλα, τα πρόστιμα – φορολογικά και μη – φτάνουν τα 24,3 δισ. ευρώ, ενώ οι μη φορολογικές οφειλές, όπως δάνεια και δικαστικά έξοδα, ανέρχονται σε 8,6 δισ. ευρώ.
Βάσει απόφασης της ΑΑΔΕ, οι οφειλές χαρακτηρίζονται ανεπίδεκτες είσπραξης όταν συντρέχουν τα ακόλουθα κριτήρια:
– Υποβολή αίτησης για ποινική δίωξη κατά του οφειλέτη.
– Έλεγχος από ειδικά εξουσιοδοτημένο ελεγκτή της ΑΑΔΕ, ο οποίος διαπιστώνει και πιστοποιεί μέσω τεκμηριωμένης αναφοράς ότι είναι αδύνατη η είσπραξη των οφειλών.
Ειδικές περιπτώσεις για επιχειρήσεις υπό εκκαθάριση
Για εταιρείες που βρίσκονται υπό κρατικό έλεγχο ή κρατική εποπτεία και έχουν τεθεί σε εκκαθάριση ή πτώχευση, ισχύουν επιπλέον προϋποθέσεις. Το Δημόσιο οφείλει να συμμετέχει στις διαδικασίες πτώχευσης ή εκκαθάρισης, ενώ παράλληλα απαιτείται η υποβολή αίτησης για ποινική δίωξη, η ολοκλήρωση ελεγκτικής διαδικασίας και η τεκμηρίωση της αδυναμίας είσπραξης των χρεών.
Πότε ένα χρέος θεωρείται ανεπίδεκτο είσπραξης παρά την ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων
Ορισμένες περιπτώσεις οφειλών μπορεί να χαρακτηριστούν ανεπίδεκτες είσπραξης ακόμα και αν ο οφειλέτης διαθέτει περιουσιακά στοιχεία, αρκεί να ισχύουν οι εξής προϋποθέσεις:
– Η συνολική αξία των ακινήτων του οφειλέτη και των συνυπόχρεων δεν ξεπερνά το 5% του συνολικού ποσού της βασικής ληξιπρόθεσμης οφειλής και δεν υπερβαίνει τα 100.000 ευρώ. Η εκτίμηση της αξίας γίνεται μέσω πιστοποιημένου εκτιμητή ή από τις φορολογικές αρχές μέσω των δεδομένων του ΕΝΦΙΑ.
– Η κινητή περιουσία του οφειλέτη και των συνυπόχρεων έχει μικρή αξία σε σχέση με το συνολικό ποσό της βασικής ληξιπρόθεσμης οφειλής και δεν υπερβαίνει τις 30.000 ευρώ, με την αξία να προσδιορίζεται από πιστοποιημένο εκτιμητή ή από έκθεση κατάσχεσης.
