Η πρόσφατη «εκτίναξη» της Εναλλακτικής για τη Γερμανία σε δύο κρατιδιακές εκλογές στην Ανατολική Γερμανία προκάλεσε πολιτικό «ηλεκτροσόκ» στο Βερολίνο και έφερε νέα αυστηρότερα μέτρα από τον τρικομματικό συνασπισμό του Όλαφ Σολτς που επιχειρεί να επιβάλλει ελέγχους στα χερσαία σύνορα, «ξηλώνοντας» ουσιαστικά τη Συνθήκη Σένγκεν.
Σε αυτή τη συγκυρία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε χθες στην Αυστρία, προκειμένου να συναντηθεί με τον Καγκελάριο Καρλ Νεχάμερ, ο οποίος έχει επίσης σκληρή στάση στο μεταναστευτικό, αλλά έχει σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας σε μια σειρά από ζητήματα, όπως το ελληνικό αίτημα για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση του φράχτη στον Έβρο. Σημειωτέον, η Αυστρία είναι από τις λίγες χώρες που συνεισέφερε και με εξοπλισμό την περίοδο της μεταναστευτικής κρίσης στον Έβρο.
Με δεδομένη την αναδιάταξη στρατηγικής στην Ευρώπη εν συνόλω για το μεταναστευτικό, ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε το ελληνικό αίτημα για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στον φράχτη, αν και ξεκαθάρισε ότι θα ολοκληρωθεί είτε με ευρωπαϊκούς είτε με εθνικούς πόρους. Και παράλληλα ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να φυλά τα ελληνικά-που είναι και ευρωπαϊκά-σύνορα. Από την άλλη, προς το φινάλε της συνέντευξης, ο κ. Μητσοτάκης επεφύλαξε «καρφιά» για τη στάση της Γερμανίας έναντι της Ελλάδας.
Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Μητσοτάκης είπε ένα ξεκάθαρο «nein» στους γερμανικούς σχεδιασμούς για απελάσεις μεταναστών που είτε έχουν πάρει είτε δεν έχουν πάρει άσυλο προς χώρες πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα. Ο λόγος για πολλούς μετανάστες που βρίσκονται στη Γερμανία, η οποία από την άλλη εφαρμόζει μια γενναία επιδοματική πολιτική που λειτουργεί ως πόλος έλξης για όσους μπαίνουν στην Ευρώπη. «Αυτό το οποίο σίγουρα μία χώρα σαν την Ελλάδα δεν μπορεί να δεχθεί είναι να επωμισθεί ένα δυσανάλογα μεγάλο βάρος λόγω απλά της γεωγραφικής της ιδιαιτερότητας, λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται, δηλαδή, στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», υπογράμμισε με νόημα ο κ. Μητσοτάκης.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr, τον περασμένο Νοέμβριο που ο κ. Μητσοτάκης βρέθηκε στην Καγκελαρία άκουσε «από πρώτο χέρι» τις ιδέες του Γερμανού Καγκελαρίου Σολτς, ο οποίος ψάχνει απεγνωσμένα τρόπους αποσυμφόρησης και μάλιστα λέγεται ότι «ρίχνει στο τραπέζι» ακόμα και επιπρόσθετη χρηματοδότηση σε χώρες της πρώτης γραμμής, προκειμένου να αναλάβουν παραπάνω ευθύνες. «Κάτι τέτοιο δεν συζητείται ούτε για αστείο», είναι η σιβυλλική απάντηση ελληνικής πηγής με άμεση γνώση των γεγονότων.
«Δεν μπορεί κανείς να έχει την απαίτηση από την Ελλάδα να έχει ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο κοινωνικής προστασίας για τους πρόσφυγες από ό,τι έχει για τους ίδιους τους Έλληνες πολίτες», προσέθεσε με νόημα ο πρωθυπουργός, απαντώντας και στη σκέψη ότι θα μπορούσε η Γερμανία να πληρώνει χώρες όπως η Ελλάδα για να τους δίνει ενισχυμένα επιδόματα. Θέμα για τις επιστροφές έβαλε, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, και ο Πράσινος αντικαγκελάριος Χάμπεκ που είδε τον κ. Μητσοτάκη στη Θεσσαλονίκη το Σάββατο, αν και πιο ήπια.
Αλλαγή στρατηγικής
Όπως και να έχει, πάντως, η μια μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές χώρες παίρνουν πλέον πιο αυστηρά μέτρα για τη μετανάστευση, βλέποντας αύξηση ροών. Αυξημένες ροές στο επτάμηνο καταγράφει και η Ελλάδα, έστω και αν πλέον στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου οι Τούρκοι τουρίστες που έρχονται με το καθεστώς της τουριστικής βίζα είναι περισσότεροι από τους μετανάστες. Σε κάθε περίπτωση, η Γερμανία έδωσε το σήμα με τους χερσαίους ελέγχους που, ούτως ή άλλως, εφαρμόζει από το 2015 στην περίπτωση της Αυστρίας. Ήδη, βέβαια, υπάρχουν οξείες αντιδράσεις από τον Πολωνό Ντόναλντ Τουσκ, ενώ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «ότι δεν θα ήταν σωστό, θα είναι να κινηθούμε σε μια λογική ad hoc εξαιρέσεων από το Σένγκεν».
Η διατύπωση του πρωθυπουργού κρύβει έναν επιπρόσθετο προβληματισμό της Αθήνας. Κινήσεις χωρίς συντονισμό από μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες μπορεί να οδηγήσουν μετανάστες, ακόμα και αυτούς που έχουν καθεστώς ασύλου, να εγκλωβιστούν σε χώρες πρώτης υποδοχής, όπως η Ελλάδα. Το σενάριο αυτό φαντάζει κάπως μακρινό, αλλά όλη η Ευρώπη αλλάζει πλέον ρότα και η Ελλάδα παίρνει θέση. Ελληνογερμανική επαφή θα υπάρξει τη Δευτέρα, όταν ο υπουργός Μετανάστευσης Νίκος Παναγιώτοπουλος θα βρεθεί στο Βερολίνο για Διάσκεψη για την ασφάλεια και τη μετανάστευση και θα έχει συνάντηση με τον αρμόδιο υφυπουργό Μπερντ Κρέσερ.
