Για καυτή 10η μεταμνημονιακή αξιολόγηση έχει αρχίσει να ετοιμάζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, μαζεύοντας έναν προς έναν τους φακέλους με τα προαπαιτούμενα πάνω στα οποία θα δώσει εξετάσεις, με αιχμή του δόρατος να αποτελούν το νέο πτωχευτικό πλαίσιο, τα «κόκκινα» δάνεια, οι πλειστηριασμοί ακινήτων, τα εργασιακά, τα κρατικά φέσια, οι εκκρεμείς συντάξεις και η φορολογία των ακινήτων.
Ψηλά στην ατζέντα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς θα βρεθούν η κατάσταση στα δημοσιονομικά της χώρας και οι επόμενες κινήσεις της κυβέρνησης μέσω του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης για την περίοδο 2021-2024 που θα υποβληθεί εντός του Απριλίου στις Βρυξέλλες. Η 10η αξιολόγηση θα ξεκλειδώσει μια καινούργια έκθεση βιωσιμότητας για το ελληνικό χρέος και μια νέα δόση χρημάτων προς την Ελλάδα ύψους 644 εκατ. ευρώ από τα ομόλογα που διακρατούν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι υπόλοιπες τράπεζες του ευρωσυστήματος.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, στις 12 Απριλίου αναμένεται να πιάσουν δουλειά τα τεχνικά κλιμάκια και στις 19-20 Απριλίου να πάρουν τη σκυτάλη των διαπραγματεύσεων οι τέσσερις επικεφαλής (Ε.Ε., ΕΚΤ, ΕSM, ΔΝΤ). Παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνουν ότι η νέα αξιολόγηση στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας δεν έχει σχέση με την προηγούμενη, χαρακτηρίζοντάς την «αυξημένης δυσκολίας» λόγω της «καυτής» ατζέντας των προαπαιτούμενων αλλά και των δημοσιονομικών παραμέτρων.
Οι ίδιοι παράγοντες πάντως εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι δεν θα υπάρξει εμπλοκή στις συζητήσεις, δεδομένου ότι η ελληνική πλευρά έχει δώσει σαφή δείγματα γραφής για τις μεταρρυθμίσεις και προχωρά με γρήγορους ρυθμούς στην εκπλήρωση των δεσμεύσεων, τηρουμένων βέβαια των αναλογιών με την πανδημία. Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η στάση και η βαθμολόγηση των θεσμών θα είναι αυστηρότερες συγκριτικά με την 9η αξιολόγηση και γι’ αυτόν τον λόγο έχουν προετοιμάσει έναν αναλυτικό κατάλογο με την πρόοδο και τις δράσεις στα κρίσιμα μέτωπα των μεταρρυθμίσεων.
Το πρώτο μεγάλο και χρόνιο αγκάθι είναι η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου σε ιδιώτες καθώς και των περίπου 300.000 εκκρεμών συντάξεων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει μεγάλη βαρύτητα στο θέμα πιέζοντας την κυβέρνηση να επιταχύνει τον ρυθμό εξόφλησης των κρατικών χρεών. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι οφειλές προς ιδιώτες έφτασαν τα 985 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2020 και, αν και ήταν μειωμένες κατά 200 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου, δεν μηδενίστηκαν, όπως είχαν δεσμευτεί οι ελληνικές αρχές. Επίσης έχει χαθεί ο αρχικός στόχος για μηδενισμό των οφειλόμενων συντάξεων, που ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ, έως το τέλος Δεκεμβρίου 2020.
Με βάση το νέο χρονοδιάγραμμα που θα παρουσιάσει η κυβέρνηση, η εκκαθάριση θα γίνει σταδιακά έως το τέλος του 2021 με την ενεργοποίηση μηχανισμού εσωτερικού ελέγχου και την ενίσχυση του προσωπικού για τη διεκπεραίωση των εκκρεμοτήτων μέσω της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στο πεδίο της φορολογίας τα ανοιχτά μέτωπα αφορούν τα ακίνητα και την ηλεκτρονική αναβάθμιση της ΑΑΔΕ. Η ελληνική πλευρά έχει δεσμευτεί ότι το αργότερο έως τις αρχές του καλοκαιριού θα έχει ολοκληρώσει την ευθυγράμμιση των αντικειμενικών τιμών με τις αγοραίες, την επέκταση του συστήματος σε περίπου 3.000 περιοχές και την αναπροσαρμογή του ΕΝΦΙΑ με δημοσιονομικά ουδέτερο αποτέλεσμα.
Ξεχωριστό κεφάλαιο της 10ης αξιολόγησης είναι ο νέος πτωχευτικός νόμος, που παρουσιάζει σοβαρή έλλειψη προόδου στο ζήτημα της σύστασης του φορέα που καλείται να αγοράζει από τους πλειστηριασμούς τα ακίνητα των ευάλωτων οφειλετών και εν συνεχεία να τους τα επαναμισθώνει για μία 12ετία. Ο φορέας δεν θα μπορέσει να λειτουργήσει πριν από την 1η Ιουνίου, ημερομηνία κατά την οποία τίθεται σε ισχύ το δεύτερο σκέλος του νέου πλαισίου για τα φυσικά πρόσωπα.
● Στα εργασιακά υπάρχει δέσμευση για ψήφιση νέου νόμου μέσα στον Απρίλιο ύστερα από συζήτηση με τους θεσμούς, ενώ από τις Συμπληγάδες των δανειστών θα περάσουν το θέμα του Ελληνικού και οι αποκρατικοποιήσεις, καθώς έχουν ήδη ζητήσει επιτάχυνση του σχεδίου αποκρατικοποιήσεων με βάση τα ορόσημα που έχουν ήδη τεθεί.