Ο πρωθυπουργός Kυριάκος Μητσοτάκης μέσα από την καθιερωμένη ανασκόπηση της εβδομάδας, έστειλε μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης με αφορμή την 51η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Στην ανάρτησή του, έκανε ιδιαίτερη μνεία στη σημασία του αγώνα για “Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία”, υπογραμμίζοντας τη διαχρονική έμπνευση που προσφέρει για την προάσπιση της Δημοκρατίας και την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κλιματική κρίση.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε εκτενώς στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες στον τομέα της υγείας, εστιάζοντας στη λειτουργία δωρεάν απογευματινών χειρουργείων και τη θεσμοθέτηση του προσωπικού γιατρού, καθώς και στις επενδύσεις 650 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση των δομών του ΕΣΥ. Παράλληλα, ανακοίνωσε μέτρα για την ενίσχυση της απασχόλησης ατόμων με αναπηρία, αλλά και νέες πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της βίας με δράστες και θύματα ανηλίκους, όπως η λειτουργία της εφαρμογής Safe Youth App.
Παράλληλα αναφέρθηκε και στις τιμές της ενέργειας λέγοντας πως «δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσουμε να περάσουν στον καταναλωτή οι υπερβολικές αυξήσεις στις τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος που παρατηρούνται πάλι τις τελευταίες μέρες στην νοτιοανατολική Ευρώπη λόγω αστοχιών της Ενιαίας Αγοράς Ενέργειας».
Στην ανάρτησή του, ο πρωθυπουργός έκανε επίσης λόγο για τα μέτρα κατά της ακρίβειας, όπως η μείωση τιμών σε βασικά προϊόντα και η αύξηση του επιδόματος θέρμανσης, και αναφέρθηκε στις διεθνείς προκλήσεις, τονίζοντας την ανάγκη ενεργειακής μετάβασης με όρους ανταγωνιστικότητας και προστασίας των πολιτών. Δεν παρέλειψε να επισημάνει τις ελληνικές πρωτοβουλίες για την προσαρμογή στην τεχνητή νοημοσύνη, ανακοινώνοντας την επικείμενη παρουσίαση προτάσεων από ειδική επιτροπή.
Αναλυτικά η ανάρτηση του πρωθυπουργού:
«Καλημέρα σε όλες και όλους.
Το είπαμε και το κάνουμε. Από τις 28 Νοεμβρίου ξεκινούν τα δωρεάν απογευματινά χειρουργεία, με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόκειται για συνολικά 37.000 επεμβάσεις χωρίς καμία επιβάρυνση των συμπολιτών μας, με την προτεραιότητα να δίνεται σε εκείνους που περίμεναν μεγαλύτερο διάστημα για να μπουν σε χειρουργείο. Στόχος, μέσα από την παράλληλη ψηφιοποίηση και κεντρική παρακολούθηση της λίστας χειρουργείων, είναι έως το 2026 να μην σημειώνεται καθυστέρηση άνω των 4 μηνών σε κανένα χειρουργείο του ΕΣΥ.
Αναβάθμιση των δομών υγείας με 650 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, αύξηση του προσωπικού (την τελευταία 5ετία έχουν προσληφθεί 30.000 γιατροί, νοσηλευτές και διοικητικά στελέχη) και σταθερή βελτίωση των αποδοχών (πέρυσι αυξήθηκαν κατά 10%) συμπληρώνουν το σχέδιό μας για την οικοδόμηση του νέου ΕΣΥ. Είναι ένα έργο εν εξελίξει, τα αποτελέσματα του οποίου θα γίνονται ορατά μέρα με τη μέρα. Δεν πανηγυρίζουμε, ούτε παραγνωρίζουμε τα προβλήματα που εξακολουθούν να υπάρχουν, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι ναι, προσπαθούμε. Και θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε, ακόμα και αν το έργο αυτό υποτιμάται ή ακόμα και αν μηδενίζεται από την αντιπολίτευση και μάλιστα από το κόμμα που διεκδικεί την πατρότητα του ΕΣΥ. Το ΕΣΥ δεν αλλάζει με λόγια, αλλάζει με πράξεις.
Όπως σας είχα αναφέρει σε προηγούμενη ανασκόπηση, στο νομοσχέδιο του Προσωπικού Γιατρού είχε ενσωματωθεί και η ρύθμιση του Υπουργείου Εργασίας για τους ασφαλισμένους που δικαιούνται κύρια σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο και οι οποίοι θα τη λαμβάνουν πλέον χωρίς να χρειάζεται να διακόψουν την απασχόλησή τους, όπως χρειαζόταν μέχρι σήμερα. Η ρύθμιση θα έχει αναδρομική ισχύ, από 1/1/2024, που σημαίνει ότι όσοι έχουν υποβάλλει αιτήσεις συνταξιοδότησης από την αρχή του έτους και απορρίφθηκαν επειδή δεν είχαν διακόψει την απασχόλησή τους, θα μπορούν, υποβάλλοντας εκ νέου αίτηση εντός έξι μηνών από τη δημοσίευση του νόμου, να επανεξεταστούν με το νέο καθεστώς. Στόχος μας είναι να δώσουμε κίνητρα για απασχόληση στα άτομα με αναπηρία και να αφαιρέσουμε κάθε εμπόδιο που τα κρατάει μακριά από την αγορά εργασίας.
Θα συνεχίσω με άλλη μια πολιτική που έχει κοινωνικό πρόσημο -ούτε δεξιό, ούτε αριστερό, ούτε κεντρώο- και αφορά τα παιδιά μας και τα μέτρα κατά της βίας με δράστες και θύματα ανηλίκους. Τέθηκε τη Δευτέρα σε λειτουργία το Safe Youth app, μια ψηφιακή εφαρμογή που οι έφηβοι μπορούν να κατεβάσουν στο κινητό τους για να καλούν ταχύτερα την αστυνομία όταν βρίσκονται σε κίνδυνο εκτός σχολική μονάδας. Πώς λειτουργεί; Με το emergency button, το οποίο βρίσκεται διαρκώς στην οθόνη του ανηλίκου που έχει εγγραφεί. Πατάς μια φορά το κουμπί και το ενεργοποιείς και με το δεύτερο κλικ επιλέγεις από μια λίστα 4 περιστατικών τον τύπο του κινδύνου. Δεν χρειάζεται να τηλεφωνήσεις ή να μιλήσεις. Υπάρχει σύστημα γεωεντοπισμού και προτεραιοποίηση από την Αστυνομία ώστε να επέμβει τάχιστα.
Η ασφάλεια όμως ξεκινά από την πρόληψη. Γι’ αυτό και μαζί με το Safe Youth app, αναπτύξαμε την πλατφόρμα www.safeyouth.gov.gr, όπου παιδιά και γονείς μπορούν να μάθουν τι είναι κακοποιητική συμπεριφορά και τι όχι, πότε γίνεσαι θύμα και πότε θύτης, αλλά και τι σημαίνει κουλτούρα ασφάλειας και ευθύνης στην εφηβική και ενήλικη ζωή. Το νέο εργαλείο πρόληψης υλοποιήθηκε με τη συνδρομή του Ιδρύματος Vodafone, το οποίο και ευχαριστούμε, σε συνεργασία με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την Ελληνική Αστυνομία. Είναι μια πρωτοβουλία που προστίθεται στις άλλες δράσεις που έχουμε αναπτύξει τα τελευταία χρόνια, όπως το panic button για την ενδοοικογενειακή κακοποίηση, το stop-bullying.gov.gr για την καταγγελία περιστατικών bullying εντός σχολείων και τα safehouses για την προστασία ευάλωτων πολιτών από την απειλή βίας. Δεν υποστηρίζω ότι θα εξαφανίσουν το πρόβλημα. Πιστεύω, όμως, ότι αποτελούν σημαντικά βήματα που δίνουν ουσιαστικές λύσεις και απαντήσεις στο κρίσιμο ζήτημα της αυξανόμενης βίας που μας αφορά όλους. Μόνο φέτος η ΕΛ.ΑΣ έχει πραγματοποιήσει 19.000 συλλήψεις κακοποιητών (από 60 έως 80 συλλήψεις κάθε μέρα) για περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας που αντιμετωπίζονται κατά προτεραιότητα. Πέρυσι, στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα, ήταν περίπου στις 8.000. Έχουν δοθεί χιλιάδες Panic Button σε γυναίκες, με την εφαρμογή να έχει χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές και την Αστυνομία να παρεμβαίνει άμεσα. Μέσα σε μια εβδομάδα, οι αστυνομικοί σε όλη τη χώρα ανταποκρίθηκαν σε 666 κλήσεις στο τηλεφωνικό κέντρο της Άμεσης Δράσης και χορηγήθηκε σε 113 γυναίκες η εφαρμογή του Panic Button. 4 θύματα μεταφέρθηκαν σε δομές με οχήματα της Ελληνικής Αστυνομίας και 14 θύματα σε ιατροδικαστή ή νοσοκομείο. Αρκεί; Όχι. Η νέα γυναικοκτονία στο Αγρίνιο μας έθλιψε όλους και μας έδειξε με τον πιο σκληρό τρόπο ότι, παρά τα μέτρα, το κακό μπορεί να συμβεί. Κάθε τέτοια απώλεια είναι μια τραγωδία που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Δεν εφησυχάζουμε. Κάθε δυνατότητα για βελτίωση του δικτύου προστασίας θα αξιοποιηθεί. Και μια ζωή να σωθεί είναι πολύ σημαντικό.
Αλλάζω θέμα και πάω στο ζήτημα της ακρίβειας που συνεχίζει να ζορίζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς πολλών νοικοκυριών. Παρότι το τελευταίο εξάμηνο ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είναι κάτω από 1% – χαμηλότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ- και, ειδικότερα, στα σούπερ μάρκετ έχουμε αρνητικό πληθωρισμό μεταξύ 1 και 2%, δεν σταματάμε τις παρεμβάσεις για ακόμα πιο χαμηλές τιμές. Τα σούπερ μάρκετ -ανταποκρινόμενα στην προτροπή του Υπουργείου Ανάπτυξης- ανακοίνωσαν νέα λίστα με άλλα 523 προϊόντα με μειωμένες τιμές από 5% έως 24%. Στόχος, μέχρι το τέλος του μήνα, να έχουν ενταχθεί στον κατάλογο τουλάχιστον 600 κωδικοί. Παράλληλα, έχουν εξαπλασιαστεί τα πρόστιμα για αθέμιτη κερδοφορία, ενώ θα επεκτείνουμε τις ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των παραπλανητικών εκπτώσεων, τις οποίες ρυθμίσεις συζητά το Υπουργείο με τους ανθρώπους της αγοράς.
Την περασμένη Πέμπτη το Υπουργείο Ανάπτυξης παρουσίασε ακόμη μια μεταρρύθμιση που συνδυάζει την απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών για την ίδρυση επιχειρήσεων με την ψηφιοποίηση όλων των αναγκαίων βημάτων. Η ψηφιακή πλατφόρμα Open Business είναι μια ιδέα που ξεκίνησε πριν 10 χρόνια και πέρασε από πολλά κύματα και ενδιάμεσα συστήματα μέχρι να ολοκληρωθεί. Το Open Business φέρνει όλες τις διαδικασίες σε ένα κεντρικό πληροφοριακό σύστημα, απελευθερώνοντας πολύτιμο χρόνο για τους επιχειρηματίες ώστε να μειώσουμε τη γραφειοκρατία που τους ταλαιπωρεί και να επικεντρωθούν σε αυτό που έχει πραγματική σημασία: Την παραγωγή, την εξωστρέφεια και την καινοτομία. Μάλιστα, η καινοτομία είναι αυτή που χαρακτηρίζει και τη νέα πλατφόρμα, καθώς το νέο σύστημα, εκτός των άλλων, υποστηρίζει τη διαλειτουργικότητα με πλήθος άλλων ψηφιακών συστημάτων φορέων του Δημοσίου, όπως ενδεικτικά με το Taxisnet, το e-paravolo, το ΓΕΜΗ κ.ά. Επίσης, πέρα από την υποστήριξη των γνωστοποιήσεων και των εγκρίσεων, θα δίνεται και η δυνατότητα μεταφόρτωσης των δικαιολογητικών που απαιτούνται για την αδειοδότηση μίας δραστηριότητας. Πρόκειται για μεγάλη διευκόλυνση για κάθε επιχειρηματία, αλλά και κομβική παράμετρο που καθιστά ευχερή τη διενέργεια ελέγχων εκ μέρους της διοίκησης. Περαιτέρω, ενσωματώνει ένα διευρυμένο σύστημα αναφορών, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση οι φορείς της διοίκησης, συλλέγοντας στατιστικά στοιχεία και πληροφορίες για την άσκηση πολιτικής και τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Η νέα πλατφόρμα θα είναι λειτουργική εντός Δεκεμβρίου και αφορά 57 οικονομικές δραστηριότητες, και διευρύνεται και σε νέες, που αντιστοιχούν σε περίπου 2.390 ΚΑΔ. Από την πλευρά της Διοίκησης, έχουν ενταχθεί στο σύστημα ήδη 850 φορείς (Δήμοι, Περιφερειακές Ενότητες, φορείς Δημοσίου, κ.λπ.) και αναμένονται κι άλλοι, και έχουν εκπαιδευθεί ήδη 2.500 ατομικοί χρήστες της Διοίκησης για τη χρήση του συστήματος.
Μιας και αναφέρθηκα σε πλατφόρμες που τίθονται σε λειτουργία, να πω ότι «άνοιξε» η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για το επίδομα θέρμανσης 2024-2025. Η πρώτη δόση των 150 εκ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 55% του επιδόματος, θα καταβληθεί στις 23 Δεκεμβρίου. Στα τέλη Μαΐου θα δοθεί το υπόλοιπο 45% που ανέρχεται στα 120 εκ. ευρώ, αφού σταθμιστούν τα καιρικά δεδομένα από τα 12.000 σημεία στα οποία έχει χωριστεί η χώρα. Φέτος, το επίδομα θέρμανσης είναι αυξημένο κατά 20% για όσους χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα για θέρμανση. Επιπλέον, αυξήσαμε το μέγιστο ποσό της ενίσχυσης από 1.000 ευρώ σε 1.200 ευρώ για κατοίκους περιοχών με χαμηλές θερμοκρασίες, με έμφαση στις πιο ορεινές περιοχές. Το επίδομα κυμαίνεται από 100 ευρώ ως ελάχιστο ποσό, ενώ το μέγιστο φτάνει τα 800 ευρώ ανά νοικοκυριό.
Και στο σημείο αυτό να διαβεβαιώσω ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσουμε να περάσουν στον καταναλωτή οι υπερβολικές αυξήσεις στις τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος που παρατηρούνται πάλι τις τελευταίες μέρες στην νοτιοανατολική Ευρώπη λόγω αστοχιών της Ενιαίας Αγοράς Ενέργειας. Θυμίζω ότι με πρωτοβουλία της Ελλάδας, την οποία στήριξαν Ρουμανία και Βουλγαρία, τέθηκε επισήμως στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το πρόβλημα αυτών των μη αποδεκτών δυσλειτουργιών που οφείλονται κατά βάση στην έλλειψη διασυνδέσεων μεταξύ της Κεντρικής Ευρώπης και Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ξέρω ότι δεν είναι εύκολο να γίνουν γρήγορα οι απαιτούμενες θεσμικές παρεμβάσεις αλλά χρειάζεται ένας μόνιμος μηχανισμός που δεν θα επιτρέπει υπερέσοδα εις βάρος των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Την προσεχή Παρασκευή θα έρθει στην Αθήνα αρμόδια αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να συζητηθεί με τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος το ζήτημα, το οποίο ανέδειξα και στη Διάσκεψη για το Κλίμα στο Μπακού.
Με αυτή τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή θα συνεχίσω. Ήταν μια ευκαιρία να κάνουμε έναν απολογισμό όσων έχουμε πετύχει και να σκεφτούμε εκ νέου πώς να προχωρήσουμε μπροστά. Είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω στη Διάσκεψη καταρχάς την πρόοδο και την προσήλωση της χώρας μας στην ενεργειακή μετάβαση, έναν τομέα που είμαστε πρωτοπόροι καθώς η Ελλάδα σημειώνει τη μεγαλύτερη μείωση διοξειδίου του άνθρακα σε όλη την Ευρώπη. Για να προχωρήσουμε, πρέπει να θέσουμε αυτή τη μετάβαση σε πιο στέρεο έδαφος. Η πρόκληση είναι πώς μπορούμε να πετύχουμε το «πρασίνισμα» μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος μετάβασης και βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας, έτσι ώστε να το αντέξουν πολίτες και επιχειρήσεις. Το δίλημμα αφορά όλη την Ευρώπη. Θα ακολουθήσουμε μια πορεία που γίνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και οδηγεί σε μείωση της ανταγωνιστικότητάς μας ή μια πορεία που εξελίσσεται κάπως πιο αργά, επιτρέπει όμως στη βιομηχανία να προσαρμοστεί και να ευημερεί; Πιστεύω ότι η Ευρώπη πρέπει να αφοσιωθεί εκ νέου στην εσωτερική αγορά ενέργειας και να επενδύσουμε στα δίκτυα που, όπως τονίζει και η έκθεση Draghi, αποτελούν ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό. Δεν υπάρχει εσωτερική αγορά χωρίς μαζική επέκταση της δυνατότητας μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη.
Και μια ελληνική «στιγμή» στο Μπακού. Σε ειδική συζήτηση παρουσιάστηκε ως καλή διεθνής πρακτική το 112 που αποδείχθηκε σε πολλές περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ότι σώζει ζωές. Εξήγησα πάντως ότι για να είναι αποτελεσματική η λειτουργία του, χρειάζεται η οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους τοπικούς φορείς και τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας.
Μένω λίγο σε διεθνή θέματα. Με αφορμή το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών και την εμπορική πολιτική που προτίθεται να εφαρμόσει ο πρόεδρος Τραμπ, αναζωπυρώθηκε η συζήτηση για την «αντεπίθεση» που πρέπει να ξεδιπλώσει η Ευρώπη στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας και της ψηφιακής καινοτομίας, αν θέλει να παραμείνει υπολογίσιμη οικονομική δύναμη διεθνώς και σημαντικός γεωπολιτικός παίκτης. Η πρωτοβουλία για τη δημιουργία ΑΙ Factory κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση και χαίρομαι που η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που έθεσαν επισήμως υποψηφιότητα να συμμετάσχει σε αυτό το μέγα-πρότζεκτ για να καταστεί η ήπειρός μας παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα των υπερυπολογιστών. Τα οφέλη αυτής της πρωτοβουλίας είναι πολλαπλά και αφορούν πολλούς τομείς: από την ιατρική, τη μετεωρολογία, την κυβερνοασφάλεια μέχρι και την προστασία κρίσιμων υποδομών και τη βιομηχανία. Όλα αυτά μεταφράζονται και σε πολλές, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας σε πεδία αιχμής. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη το «κλειδί» στον παγκόσμιο οικονομικό διαγωνισμό. Οφείλουμε ως χώρα όχι απλά να προσαρμοστούμε, αλλά να δούμε με ποιο τρόπο μπορούμε να κάνουμε ένα άλμα παραγωγικότητας ενσωματώνοντας πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά την τεχνητή νοημοσύνη σε πολλούς τομείς πολιτικής. Σύντομα θα παρουσιάσουμε το πόρισμα από την ειδική Επιτροπή που συγκροτήσαμε για την τεχνητή νοημοσύνη με τις προτάσεις για το ψηφιακό μέλλον της Ελλάδας.
Κλείνοντας, θέλω να μνημονεύσω τον Μιχάλη Γκανά που έφυγε πριν από λίγες ημέρες από τη ζωή, έχοντας κατακτήσει μια περίοπτη θέση στο πάνθεον των σπουδαίων σύγχρονων ποιητών μας. Τον αποχαιρετώ με μερικούς δικούς του στίχους από τη μεγάλη παρακαταθήκη που μας άφησε: «…Αυτό το φως δεν λιγοστεύει απ’ του Ομήρου τον καιρό και σαν αρχάγγελος χορεύει πάνω στο κύμα το σγουρό».
Ήταν πράγματι μια μεγάλη ανασκόπηση και ελπίζω να μην σας κούρασα πολύ. Ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας, σας εύχομαι καλή Κυριακή και καλή εβδομάδα!»
