Ο κ. Μπαμπινιώτης διευκρινίζει ότι ο όρος «πρέσβειρα» είναι δόκιμος για τη θηλυκή ονομασία του «πρέσβη»
Ο γνωστός καθηγητής γλωσσολογίας Γιώργος Μπαμπινιώτης τοποθετήθηκε με πρόσφατη ανάρτησή του σχετικά με τη σωστή χρήση των όρων «πρέσβης» και «πρέσβειρα» για γυναίκα διπλωμάτη, με αφορμή την άφιξη της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στην Ελλάδα.
Ο κ. Μπαμπινιώτης διευκρινίζει ότι ο όρος «πρέσβειρα» είναι δόκιμος για τη θηλυκή ονομασία του «πρέσβη».
Δείτε την ανάρτησή του:
Πώς θα πούμε ελληνικά την γυναίκα πρέσβη με θηλυκού γραμματικού γένους όνομα που να δηλώνει το αξίωμα με εύκολο στην χρήση και στην κλίση τρόπο; Θα πούμε η πρέσβειρα (πρβλ. η πρέσβειρα καλής θελήσεως, η πρέσβειρα της UNESCO). Η ονομασία πρέσβειρα είναι τίτλος δεν είναι ανδρωνυμικό (Γιώργης – Γιώργαινα, πρόεδρος – προεδρίνα). Άρα δεν μεταβιβάζεται στην σύζυγο τού πρέσβη.
Και επειδή λέμε στην Κοινή Νέα Ελληνική ο πρέσβης – τού πρέσβη, για την γυναίκα πρέσβη μπορούμε να πούμε η πρέσβης – τής πρέσβη; Με τον όρο πρέσβειρα λύνουμε κι αυτό το πρόβλημα.
Από το λεξικό μου των Δυσκολιών και των λαθών:
«Σε σχέση με τη γυναίκα που κατέχει το αξίωμα τού πρέσβη , μπορεί μεν να χρησιμοποιηθεί ο τύπος τού αρσενικού η πρέσβης, αλλά είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται ο όρος πρέσβειρα . Έτσι θα αποφεύγεται η καταχρηστική χρήση του όρου πρέσβειρα, για να δηλώνει τη σύζυγο τού πρέσβη (ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται), καθώς και η δυσκολία να σχηματιστεί η γενική τού πρέσβης ως θηλυκού (όχι: τα καθήκοντα τής πρέσβη ή Τα εγκαίνια έγιναν με την παρουσία τής πρέσβη). Μπορεί να σχηματίσει μόνογενική της πρέσβεως, δηλ. υποχρεωτικά με τον τύπο τής λόγιας παράδοσης.
Γενικά, ο όρος πρέσβειρα είναι τιμητικός (πβ. πρέσβειρα της UNESCO, πρέσβειρα καλής θελήσεως) και δηλώνει με ιδιαίτερη λέξη τη γυναίκα που ασκεί αυτά τα καθήκοντα.»
