Οι ελιγμοί του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, καθώς ο κλοιός γύρω του σφίγγει, έχουν ένα στοιχείο μαύρης κωμωδίας. «Του έστησαν ενέδρα με μία τούρτα», είπε σε τηλεοπτική συνέντευξη συνεργάτης του, για να δικαιολογήσει την αποκάλυψη για ένα ακόμη πάρτι που έγινε στην Ντάουνινγκ Στριτ την εποχή που το πρόστιμο για τις συγκεντρώσεις σε σπίτια ανερχόταν σε 800 στερλίνες το κεφάλι. Είναι όμως όλο και περισσότεροι αυτοί που δεν διασκεδάζουν με το πρωθυπουργικό σόου, όπως φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις, στις οποίες το 62% υποστηρίζει ότι ο Μπόρις Τζόνσον πρέπει να παραιτηθεί και μόνο 25% ότι πρέπει να παραμείνει. Οι Συντηρητικοί του Τζονσον εμφανίζονται να υπολείπονται έως και 10 μονάδες στην πρόθεση ψήφου αντί των αντιπολιτευόμενων Εργατικών του Κιρ Στάρμερ.
Ο Τζόνσον έχει δύο παράλληλα και αλληλοτροφοδοτούμενα προβλήματα: την απώλεια στήριξης από τους πολίτες και το ενδεχόμενο ανατροπής του από το ίδιο του το κόμμα. Βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος δηλώνουν ότι ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν τόσο εύκολη πρόσβαση στον πρωθυπουργό, καθώς αυτός υποδέχεται, βλέπει και ακούει τους πάντες προσπαθώντας να αποτρέψει τη διεξαγωγή εσωκομματικής ψηφοφορίας με το ερώτημα της αντικατάστασής του.
Τι του λένε οι βουλευτές; Οτι ο κόσμος είναι οργισμένος. Ο Τζόνσον υφίσταται απώλειες μεταξύ των ψηφοφόρων της παραμελημένης Αγγλίας, χάνοντας εκ νέου τις εκλογικές περιφέρειες που ήταν προπύργια του Εργατικού Κόμματος και τις οποίες είχε φέρει με το μέρος του υποσχόμενος οικονομικά οφέλη από το Brexit. Οι παλιοί συνάδελφοι του Τζόνσον στη δημοσιογραφία γνώριζαν ότι η ειλικρίνεια δεν είναι το ισχυρό χαρτί του, αλλά τώρα το διαπιστώνουν και πολλοί από αυτούς που τον ψήφισαν.
Αντί να εξοικονομήσουν χρήματα χάρη στο Brexit ώστε να ενισχυθεί το σύστημα υγείας, όπως τους υποσχέθηκε, καλούνται τώρα να πληρώσουν αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές για να καλύψουν τις δαπάνες του συστήματος υγείας. Παράλληλα, οι αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας έχουν φέρει στα όρια της απόγνωσης χιλιάδες νοικοκυριά. Στη Βρετανία ισχύει πλαφόν στις τιμές που μπορούν να χρεώσουν οι προμηθευτές στους πελάτες λιανικής και το πλαφόν αυτό αυξήθηκε κατά 12% τον Οκτώβριο. Πάνω από 20 εταιρείες ενέργειας κατέρρευσαν γιατί δεν μπορούσαν να μετακυλίσουν το πλήρες κόστος των αυξήσεων χονδρεμπορικής στους καταναλωτές, παρ’ όλα αυτά, αυτή η αύξηση του 12%, στο οποίο αυτές τις ημέρες θα προστεθεί νέα άνοδος κατά 50%, συνιστά σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα. Στα τραγικά της υπόθεσης συγκαταλέγονται διαφημίσεις εταιρειών όπως η Ovo Energy, που καλούν τους καταναλωτές, εάν κρυώνουν, να πάρουν αγκαλιά τα κατοικίδιά τους, να κάνουν οικιακές εργασίες ή να χορέψουν χούλα χουπ.
Χιλιάδες νοικοκυριά σε απόγνωση, σκάνδαλα επί σκανδάλων, αντι- δράσεις και στους Τόρις, δημοσκοπική κατρακύλα – Ολα τού δείχνουν την έξοδο, αλλά προσπαθεί να την αποφύγει.
Είναι όλο και πιο δύσκολο να σταθεί ως γραμμή άμυνας απέναντι στις κατηγορίες για τα κορωνοπάρτι το επιχείρημα του Τζόνσον ότι «στα μεγάλα ζητήματα» τα έχει πάει πολύ καλά. Τη Δευτέρα, ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για τη χρηστή διαχείριση, λόρδος Αγκνιου, εκλήθη να απαντήσει σε ερώτηση των Εργατικών στη Βουλή των Λόρδων για τα 4,3 δισεκατομμύρια στερλίνες που χάρισε η κυβέρνηση σε κορωνοδάνεια-απάτες.
Λάθη… δημοτικού
Από το υπουργικό έδρανο, ο Αγκνιου παραδέχθηκε ότι έγιναν «λάθη επιπέδου δημοτικού σχολείου», όπως π.χ. το να δοθούν πάνω από 1.000 δάνεια για τη «στήριξη» επιχειρήσεων που πριν από τον κορωνοϊό δεν υπήρχαν καν. «Η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται για τις επιπτώσεις που έχουν οι απάτες στην κοινωνία μας», είπε ο Αγκνιου, ανακοινώνοντας επιτόπου την παραίτησή του και αποχωρώντας από την αίθουσα με χειροκροτήματα.
Η υπόθεση θίγει ευθέως τον υπουργό Οικονομικών Ρίσι Σούνακ, έναν από τους πιθανότερους αντικαταστάτες του Τζόνσον, προδίδοντας τη συνολικότερη ένδεια στελεχών του κυβερνώντος κόμματος. Θα πείσουν άραγε ο Σούνακ και ο Τζόνσον τους Βρετανούς ότι τα 4,3 δισεκατομμύρια στερλίνες που φαγώθηκαν από εταιρείες-μαϊμού ήταν απλά το τίμημα της μεγάλης επιχείρησης ρευστότητας που κράτησε όρθια τη βρετανική οικονομία, διοχετεύοντας 47 δισεκατομμύρια στερλίνες σε 1,5 εκατομμύριο επιχειρήσεις; Μετά το σάλο, ο Σούνακ δήλωσε ότι η κυβέρνηση δεν έχει εγκαταλείψει τις προσπάθειες να ανακτήσει τα χρήματα αυτά. Αλλά η υπόθεση των δανείων είναι άλλο ένα πλήγμα, πριν προλάβει να ξεχαστεί η υπόθεση Πάτερσον, του υφυπουργού που εκδιώχθηκε λόγω διαφθοράς, αφού πρώτα ο Μπόρις Τζόνσον είχε κάνει τα αδύνατα δυνατά για να τον προστατεύσει.
Το υπόβαθρο αυτό βοηθά να γίνει κατανοητή η οργή για τα κορωνοπάρτι στην Ντάουνινγκ Στριτ. Τα πάρτι καθώς και τα ψέματα που είπε ο Τζόνσον για να τα αποκρύψει δεν αντιμετωπίζονται ως μεμονωμένα παραπτώματα, αλλά ως ενδείξεις ενός εξαιρετικά προβληματικού στυλ διακυβέρνησης. Ο Τζόνσον θα ήθελε να ξεχαστεί το γεγονός ότι επί των ημερών του πάνω από 150.000 Βρετανοί πέθαναν από κορωνοϊό και η Βρετανία είχε έναν από τους χειρότερους δείκτες θανάτων ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Οι αποκαλύψεις όμως για τα δικά του πάρτι, την ώρα που οι Βρετανοί αποχαιρετούσαν τα αγαπημένα τους πρόσωπα χωρίς κηδείες, φέρνουν και αυτό το συλλογικό τραύμα στην επιφάνεια.
Η αστυνομική έρευνα ως σανίδα σωτηρίας
Η εσωτερική έκθεση που συνέταξε η υπάλληλος Σου Γκρέι για τα πάρτι στην Ντάουνινγκ Στριτ εν μέσω lockdown έχει ολοκληρωθεί και ήταν έτοιμη να δημοσιευθεί, αλλά η αρχηγός της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου, Κρέσιντα Ντικ, έσωσε προσωρινά τον Βρετανό πρωθυπουργό, ανακοινώνοντας ότι ανοίγει και η αστυνομία έρευνα για το θέμα. Η ανακοίνωση αυτή χρησιμοποιήθηκε ως δικαιολογία από την κυβέρνηση, ώστε να καθυστερήσει η δημοσίευση της έκθεσης Γκρέι ή να δημοσιευθούν μόνο τα λιγότερο σημαντικά κομμάτια της. Ολες οι πληροφορίες για φωτογραφίες και ντοκουμέντα που θα «έκαιγαν» οριστικά τον Βρετανό πρωθυπουργό θα παραμείνουν για άγνωστο ακόμη διάστημα στη σφαίρα των εικασιών. «Μια συμπαιγνία με στόχο τη συγκάλυψη, ανάμεσα στην Ντάουνινγκ Στριτ και στη Μητροπολιτική Αστυνομία, θα στιγμάτιζε τους θεσμούς μας για τις επόμενες δεκαετίες», έγραψε ο επικεφαλής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών Εντ Ντέιβι. «Αυτό ακριβώς φαίνεται ότι συμβαίνει τώρα».
