Νέου τύπου online φοροδιαφυγή μέσω ιστοσελίδων εντόπισαν και ερευνούν ελεγκτές του ΣΔΟΕ, όπου καταναλωτές επιδίδονται στην αναζήτηση… ελεύθερων επαγγελματιών που υπόκεινται σε ΦΠΑ. Με τη χρήση του Διαδικτύου και ανταλλάσσοντας προσωπικά μηνύματα, επαγγελματίες εκχωρούν το ΑΦΜ τους σε απλούς ιδιώτες (ακόμα και σε άγνωστους!) προκειμένου αυτοί να προβούν σε αγορές πανάκριβων ηλεκτρονικών συσκευών, smartphones ή laptops από καταστήματα σε Ελλάδα και Ε.Ε. και να τα αποκτήσουν αποφορολογημένα σε τιμή χωρίς ΦΠΑ.
Το κέρδος για τον απλό ιδιώτη καταναλωτή είναι ότι του μένει στην τσέπη το 24% της αξίας ενός πανάκριβου κινητού. Το όφελος για τον «καλό Σαμαρείτη» επαγγελματία που δίνει τα στοιχεία του για να κοπεί αποφορολογημένο τιμολόγιο αγοράς βάσει του άρθρου 39α του Κώδικα ΦΠΑ είναι ότι εμφανίζει ως «επαγγελματικές δαπάνες» τις αγορές που έγιναν με χρήματα άλλων, με αποτέλεσμα να μειώνει τον φόρο εισοδήματος που θα κατέβαλε στην Εφορία.
Εικονικές συναλλαγές
Το «κόλπο» είναι παλιό, αλλά γινόταν μεταξύ «γνωστών και φίλων». Φαίνεται όμως να γνώρισε έξαρση, κυρίως μετά την πανδημία, λόγω της ραγδαίας διάδοσης των ηλεκτρονικών πωλήσεων εξ αποστάσεως. Κίνητρο έδωσε ο νέος τρόπος τιμολόγησης των ηλεκτρονικών συσκευών που καθιερώθηκε με το άρθρο 39α του Κώδικα ΦΠΑ και πανευρωπαϊκά από το 2018.
Η «πατέντα» αυτή επιβλήθηκε στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη προκειμένου το κράτος να αντιμετωπίσει τη γάγγραινα της κλοπής ΦΠΑ μέσω καταστημάτων-φάντασμα που πωλούν σε τιμές κάτω του κόστους τα πιο hot μοντέλα ηλεκτρονικών συσκευών αλλά, αφού κάνουν είσπραξη, «παντελονιάζουν» τον ΦΠΑ και εξαφανίζονται εν μια νυκτί.
Το αποτέλεσμα ήταν το Δημόσιο να μην προλαβαίνει να εισπράξει τον ΦΠΑ και φόρους εισοδήματος για τεράστιες πωλήσεις που γίνονταν με αυτό το κόλπο κάθε χρόνο.
Για να συμβεί αυτό δίνουν στο κατάστημα ή στην αλυσίδα πώλησης των συσκευών τα στοιχεία και τον ΑΦΜ του… πρόθυμου επαγγελματία που «ψάρεψαν» από το Διαδίκτυο. Αυτομάτως εκδίδεται τιμολόγιο από το οποίο αφαιρείται το ποσό ΦΠΑ που θα πλήρωναν αν αγόραζαν οι ίδιοι τη συσκευή. Καταβάλλουν μόνο την καθαρή αξία της κάθε συσκευής, ενώ ο επαγγελματίας στα στοιχεία του οποίου εκδόθηκε τιμολόγιο αντί απόδειξης γλιτώνει από φόρους εισοδήματος 22%-45% των ποσών αυτών, τα οποία και θα κατέβαλε την επόμενη χρονιά ως φόρο στα κέρδη της χρήσης που έκλεισε.
Ελεγκτές των φορολογικών και διωκτικών αρχών εστιάζουν κυρίως σε ελεύθερους επαγγελματίες που απασχολούν μετρημένους στα δάκτυλα ή και κανέναν απολύτως υπάλληλο, αλλά εμφανίζονται να αλλάζουν τα κινητά και τα laptop… σαν τα πουκάμισα. Σε μια πρόχειρη αναζήτηση έχουν βρεθεί υδραυλικοί, εστιάτορες, ασφαλιστές και άλλοι επαγγελματίες που καταχωρούν έως και 30 κινητά και υπολογιστές κάθε χρόνο, ενώ στην επιχείρηση ή το συνεργείο τους δεν απασχολούν πάνω από 3-5 εργαζόμενους.
Παγίδα τα τεκμήρια και το myDATA
Φρένο στο φούσκωμα των εξόδων με τέτοιες επαγγελματικές δαπάνες-μαϊμού που μειώνουν τα φορολογητέα κέρδη φαίνεται να έχει βάλει ως έναν βαθμό από φέτος ο τεκμαρτός προσδιορισμός του εισοδήματος (φορολογητέα κέρδη) βάσει του οποίου η Εφορία υπολογίζει σχεδόν αυτόματα σε κάθε επαγγελματία τα εισοδήματα που απέκτησε και για τα οποία πρέπει να πληρώσει φόρο. Επειδή παραδοσιακά σχεδόν 7 στους 10 επαγγελματίες εμφάνιζαν δαπάνες που ξεπερνούν το 70% ή και 80% των εσόδων που είχαν κάθε χρόνο, με το νέο σύστημα φορολόγησης δεν βλέπουν πλέον όφελος αν φουσκώνουν με τέτοιους τρόπους τα έξοδά τους.
Ωστόσο πολλοί συνεχίζουν το κόλπο, είτε γιατί μέσω των POS και των ηλεκτρονικών βιβλίων myDATA αναγκάζονται να εμφανίσουν μεγάλα έσοδα που πριν απέκρυπταν (και άρα θέλουν να τα μειώσουν για να μην πληρώσουν φόρο για εισοδήματα πάνω από το ελάχιστο τεκμαρτό που ορίζει γι’ αυτούς το υπουργείο Οικονομικών), είτε… από κεκτημένη ταχύτητα ή άγνοια του τι ισχύει από φέτος.
Αγνοια (κινδύνου τουλάχιστον) δείχνει όμως και η ελαφρότητα με την οποία φαίνεται ότι πολλοί εκχωρούσαν σε τρίτους το δικαίωμα χρήσης των επαγγελματικών στοιχείων τους. Και για τον λόγο αυτό ενδεχομένως ορισμένοι φαίνεται να έσπευσαν εκ των υστέρων να ακυρώσουν παραστατικά ή να μεταβάλουν δηλώσεις ΦΠΑ στις οποίες είχαν περιλάβει τις δαπάνες αυτές που γίνονταν από τρίτους αλλά επ’ ονόματί τους.
