Το σκοτάδι στην κουλτούρα της μόδας πάντα είχε τη δική του έλξη. Από τους ρομαντικούς κορσέδες της εποχής του Lee McQueen, μέχρι τα cyber-goth rave looks των αρχών των 2000s, η goth αισθητική έχει περάσει από πολλά στάδια. Αυτό που βλέπουμε τώρα, είναι μια νέα, πιο τολμηρή έκφραση σκοτεινής πολυτέλειας. Μια υβριδική αισθητική που αντλεί εξίσου από τον μεσαιωνικό μυστικισμό, την ψηφιακή δυστοπία και τον μετα-φεμινιστικό φετιχισμό.
Κι αν το goth υπήρξε ποτέ περιθωριακό, σήμερα είναι η avant-garde. Στην καρδιά των μεγάλων catwalks, από το Παρίσι μέχρι τη Νέα Υόρκη, οι πιο ανήσυχοι σχεδιαστές αντλούν έμπνευση από αυτό για να εκφράσουν τον φόβο, την επιθυμία και την επιβίωση στο παρόν.
Το goth πέθανε. Ζήτω το goth.
To goth, ως αισθητική και κουλτούρα, γεννήθηκε από τη μελαγχολία του post-punk και το υπαρξιακό δράμα των 80s. Η σημερινή του μετενσάρκωση, όμως, δεν κοιτάζει πίσω. Το neo-goth αποδομεί το ρομαντισμό, αναμειγνύει fetish επιρροές, θρησκευτικό συμβολισμό, παγανιστικά στοιχεία, και το post-human σώμα. Είναι η αισθητική της εποχής του AI, του κλίματος που αλλάζει, της διαρκούς αποσταθεροποίησης.
Ο Rick Owens παραμένει ίσως ο πιο σταθερός αρχιτέκτονας αυτού του κόσμου. Με τις επιβλητικές του ογκώδεις σιλουέτες, τα μετα-ανθρώπινα παπούτσια και τις πειραματικές υφές, δεν σχεδιάζει απλώς ρούχα αλλά πλάσματα. Η μορφή του σώματος αλλοιώνεται, μεγαλώνει, τραβιέται, γίνεται σύμβολο. Κάθε πασαρέλα μοιάζει με τελετουργία: το φως κόβεται από μαύρα πέπλα, η σάρκα κρύβεται ή τονίζεται σε υπερβολή. Οι χαρακτήρες του είναι πνευματικοί ηγέτες, όσοι επιβίωσαν σε ένα αβέβαιο μέλλον.
Η Dilara Findikoglu, από την άλλη, εστιάζει στην ανατροπή. Η δουλειά της είναι μια διαρκής εξερεύνηση του φύλου, της εξουσίας και της βίας. Χρησιμοποιεί υλικά όπως μετάξι και μέταλλο, μαλλιά και κόκκαλα για να χτίσει έντονα θηλυκές, αλλά και πολεμικές σιλουέτες. Σε κάθε της συλλογή υπάρχει ένα αφήγημα για το σώμα ως πεδίο μάχης, ιερό και επικίνδυνο. Οι αναφορές της ξεκινούν από τις μάγισσες της Αναγέννησης και φτάνουν μέχρι τα body prosthetics του Instagram, σε ένα συνεχές παιχνίδι ανάμεσα στο θείο και το βλάσφημο.
Την ίδια στιγμή, ο Sean McGirr στον Alexander McQueen, απογυμνώνει το goth από το περιττό δράμα και το φιλτράρει μέσα από ένα πιο urban, σύγχρονο βλέμμα. Το αποτέλεσμα είναι μια πιο ωμή, πιο “βρώμικη” εκδοχή του σκοτεινού glam—με υφές που θυμίζουν industrial τοπία και παλέτες που αγγίζουν το βαρύ μέταλλο. Εδώ, το goth συναντά το streetwear αλλά παραμένει πεισματικά αποστασιοποιημένο, πάντα πιο βαθύ από το απλώς στυλάτο.
Αν ο Rick Owens ντύνει τον κόσμο μετά την Αποκάλυψη, ο Ludovic de Saint Sernin τον ντύνει για ό,τι προηγείται: τη νύχτα πριν, το φιλί στο σκοτάδι, την αναμονή. Το γυμνό σώμα στο έργο του δεν είναι ωμή πρόκληση, αλλά ευάλωτο σύμβολο. Και αυτό είναι από μόνο του goth.
Στον οίκο Margiela, η μεταμόρφωση παίρνει μια άλλη μορφή: ρούχα που μοιάζουν σαν να έχουν βγει από το παρελθόν, λιωμένα από χρόνο, φωτιά ή αναμνήσεις. Tα φαινομενικά κατεστραμμένα υλικά δεν είναι ένα απλό τρικ αισθητικής, αλλά υπενθύμιση ότι το στυλ έχει μνήμη. Ότι το σκοτάδι έχει ιστορία και βάθος, και δεν αφορά απλώς το τι φοράς, αλλά πώς κουβαλάς το κορμί σου.
O νεοσύστατος οίκος του διδύμου Matières Fécales, παρουσίασε την πρώτη συλλογή ραπτικής φέτος στο Παρίσι, με κομμάτια βαθύτατα εμπνευσμένα από τους McQueen και Rick Owens (δεν το έκρυψαν). Τα μοντέλα, όλα queer και περίεργα, έδειχναν ένα βήμα πριν τον θάνατο, όχι αδύναμα, ίσα ίσα, έτοιμα να αντιμετωπίσουν τον πόνο και τη δυστυχία του κόσμου.
Ενστερνίσου τη μαυρίλα
Το νέο goth δεν είναι απαραίτητα μελαγχολικό, μέσα σε αυτό το σκοτάδι, υπάρχει κάτι απελευθερωτικό. Είναι αισθησιακό, βίαιο, ειλικρινές, γεμάτο ενέργεια και ρήξη. Δεν ντύνεσαι με φουτουριστικά latex, είτε με καμένη δαντέλα, είτε με ολόσωμο βινύλ για να χαθείς στο πλήθος, αλλά για να δηλώσεις την απόστασή σου από το συμβατικό. Για να νιώσεις πιο “εσύ”, σε μια κοινωνία που προτιμά την ομοιομορφία. Είναι ενσάρκωση μιας κουλτούρας που παλεύει με την κανονικότητα, τον νάρκισσο εαυτό μας, την επιφανειακή αισιοδοξία.
Η αισθητική του neo-goth είναι σαν μια θρησκεία χωρίς θεό, ένα φουτουριστικό όραμα όπου η μόδα, σώμα, και ταυτότητα γίνονται ένα. Ίσως τελικά να είναι το πιο ειλικρινές κάτοπτρο του καιρού μας. Ένας κόσμος που καίγεται, μεταμορφώνεται, ξαναγεννιέται. Και το κάνει με στυλ.
