Το άνοιγμα της αγοράς διμερών συμβολαίων, και μάλιστα με όρους που θα δεσμεύουν τους παραγωγούς ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) ότι ένα μέρος της ισχύος από τα νέα έργα θα κατευθύνεται στη βιομηχανία για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της, δρομολογεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο υπουργός Κώστας Σκρέκας βλέπει θετικά εισηγήσεις που έχει δεχθεί από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και άλλους φορείς για τη διεξαγωγή των διαγωνισμών για νέα έργα ΑΠΕ με ένα υβριδικό μοντέλο, που θα δημιουργήσει χώρο για τη σύναψη διμερών συμβολαίων μεταξύ μεγάλων καταναλωτών, όπως η βιομηχανία και οι προμηθευτές ρεύματος.
Η προϋπόθεση
Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, οι επενδυτές που θα «κλειδώσουν» εγγυημένη τιμή για μεγάλα έργα ΑΠΕ θα δεσμεύονται να κατασκευάσουν το 50% της ισχύος τους με χρηματοδότηση μέσω διμερών συμβολαίων, με την υποχρέωση το 50% αυτής (δηλαδή το 25% της συνολικής ισχύος) να συμβολαιοποιείται με βιομηχανικές επιχειρήσεις. Μάλιστα, η δέσμευση θα είναι ισχυρή, ώστε να μην μπορούν να υπαναχωρήσουν. Θα χάνουν, για παράδειγμα, τους όρους σύνδεσης του έργου για το οποίο έχουν λάβει εγγυημένη τιμή εάν μέσα σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα δεν έχουν ολοκληρώσει την ισχύ για την οποία έχουν δεσμευθεί ότι θα εγκαταστήσουν με όρους αγοράς.
Αυτό σημαίνει ότι από τη νέα ισχύ των 4,2 GW από νέα έργα ΑΠΕ που η Κομισιόν έχει δώσει το πράσινο φως για να προχωρήσουν μέχρι το 2025 με λειτουργική κερδοφορία, εγκρίνοντας προϋπολογισμό 2,27 δισ. ευρώ, τα 2,1 GW θα μπορούσαν να προχωρήσουν μέσω διμερών συμβολαίων, εργαλείο που παρέχει τη δυνατότητα στη βιομηχανία και στους προμηθευτές ρεύματος να καλύψουν ένα μέρος των αναγκών τους σε ηλεκτρική ενέργεια σε σταθερές τιμές, αντισταθμίζοντας με τον τρόπο αυτό τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς.
Η τρέχουσα ενεργειακή κρίση ανέδειξε τη βαρύτητα αυτού του εργαλείου στην τελική διαμόρφωση του ενεργειακού κόστους για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα, το σύνολο της ενέργειας περνάει μέσω του Χρηματιστηρίου με αποτέλεσμα να μεταβιβάζεται στους καταναλωτές το 100% του αυξημένου κόστους, όταν σε άλλες χώρες που λειτουργούν τα διμερή συμβόλαια και οι προθεσμιακές αγορές το ποσοστό αυτό περιορίζεται στο 40%-60%.
Εντός του 2022
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δρομολογεί τις διαδικασίες για το νέο μοντέλο διεξαγωγής των διαγωνισμών για νέα έργα ΑΠΕ, όπως εκτιμούν όμως αρμόδια στελέχη, δεν θα είναι έτοιμο για να εφαρμοστεί στον πρώτο διαγωνισμό που θα γίνει τον Μάρτιο και θα αφορά ισχύ 600 MW. Στόχος είναι, πάντως, να δρομολογηθούν οι απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε το νέο μοντέλο να κάνει πρεμιέρα στον αμέσως επόμενο διαγωνισμό, μέσα στο 2022. Τη διεξαγωγή των νέων διαγωνισμών για έργα ΑΠΕ εισηγήθηκε για πρώτη φορά στο ΥΠΕΝ η ΡΑΕ, η οποία διαμόρφωσε την πρότασή της με τη συνδρομή της σκανδιναβικών συμφερόντων εταιρείας συμβούλων AFRY (πρώην Pöyry), ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, παρόμοιες εισηγήσεις έφτασαν στον υπουργό Κώστα Σκρέκα και από άλλους φορείς.
