Δράσεις προϋπολογισμού 3,3 δισ. ευρώ, με το ποσό να αναμένεται ότι θα αυξηθεί κατά τουλάχιστον 5 δισ. ακόμη μέσα από τη μόχλευση, οι οποίες θα έχουν στόχο τον παραγωγικό μετασχηματισμό του οικονομικού μοντέλου πρόκειται να ανακοινώσει το απόγευμα η κυβέρνηση.
Οι ανακοινώσεις μάλιστα θα γίνουν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο σε ειδική εκδήλωση, η οποία θα πραγματοποιηθεί στην Εθνική Πινακοθήκη. Μέσα από τη χρηματοδότηση, καθώς και μέσα από σειρά άλλων κινήτρων που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με την επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων και τη φορολογία, η κυβέρνηση προσδοκά στην ενίσχυση των επενδύσεων –κατά κύριο λόγο στη βιομηχανία–, επενδύσεις παραγωγικές υψηλής προστιθέμενης αξίας, όχι πρόσκαιρου κέρδους, οι οποίες θα έχουν σταθερή και διαρκή συμβολή στο ΑΕΠ και την απασχόληση. Στόχος, επίσης, των μέτρων είναι να ενισχυθούν περισσότερο οι τοπικές οικονομίες της χώρας, με την κυβέρνηση να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις παραμεθόριες περιοχές.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», το πακέτο των κυβερνητικών μέτρων θα περιλαμβάνει τα εξής:
• Θέσπιση καθεστώτος «μεγάλων επενδύσεων» στον αναπτυξιακό νόμο. Θα πρόκειται στην ουσία για την πρώτη φορά που δημιουργείται ένα τέτοιο καθεστώς, το οποίο θα αφορά πολύ μεγάλες επενδύσεις με υψηλό αναπτυξιακό πολλαπλασιαστή. Η προηγούμενη προσπάθεια είχε γίνει με τον αναπτυξιακό νόμο 4399/2016, με τη θέσπιση του καθεστώτος «Επενδύσεις μείζονος μεγέθους», το οποίο αφορούσε επενδύσεις με συνολικό επιλέξιμο κόστος άνω των 20 εκατ. ευρώ, που δημιουργούσαν τουλάχιστον 40 θέσεις εργασίας. Το καθεστώς εκείνο προέβλεπε σταθερό φορολογικό συντελεστή για 12 χρόνια ή φοροαπαλλαγή ισόποση με το 10% του ενισχυόμενου κόστους της επένδυσης και έως του ποσού των 5 εκατ. ευρώ. Τόσο το δυσμενές πολιτικοοικονομικό περιβάλλον της περιόδου εκείνης –όταν θεσπίστηκε ο νόμος η χώρα ήταν ακόμη σε καθεστώς capital controls– όσο και τα όχι και τόσο γενναία κίνητρα, ειδικά για πολύ μεγάλες επενδύσεις, είχαν ως συνέπεια το καθεστώς των επενδύσεων μείζονος μεγέθους να αποτύχει πλήρως.
• Ολες οι επενδύσεις που θα πραγματοποιούνται σε παραμεθόριες περιοχές θα χαρακτηρίζονται στρατηγικές. Τούτο σημαίνει ότι μετά την έγκρισή τους από την αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ) θα τυγχάνουν των ευεργετικών διατάξεων της νομοθεσίας για τις στρατηγικές επενδύσεις, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων διαδικασία ταχείας αδειοδότησης (γνωστό ως fast track), δυνατότητα χωροθέτησης μέσω της χρήσης Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ), φορολογικά κίνητρα κ.ά. Το μέτρο αυτό έχει ιδιαίτερη οικονομική και γεωπολιτική σημασία, με στόχο όχι μόνο την παραμονή των πληθυσμών στις παραμεθόριες περιοχές αλλά και την περαιτέρω ενίσχυσή τους σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά και λόγω των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή. Σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη σε διάφορα στάδια, από τη φάση της έγκρισης έως αυτό της υλοποίησης, 61 στρατηγικές επενδύσεις συνολικού ύψους 12,5 δισ. ευρώ.
• Το έργο «Εμβληματικές επενδύσεις εξαιρετικής σημασίας», έργο που είναι ενταγμένο στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και αφορά επενδύσεις για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων της οικονομίας, στοχεύοντας και στην προσέλκυση μεγάλων ξένων επενδύσεων, θα παραμείνει ανοιχτό και μετά το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης.
• Ολα τα επενδυτικά σχέδια που έχουν εγκριθεί στο πλαίσιο του υφιστάμενου αναπτυξιακού νόμου υπό το καθεστώς «Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων» θα καλυφθούν χρηματοδοτικά. Το τελευταίο αποτελούσε ένα από τα προσωπικά στοιχήματα του κ. Θεοδωρικάκου από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε και διαπίστωσε το πρόβλημα επάρκειας πόρων στον τρέχοντα αναπτυξιακό νόμο.
Η αλλαγή μείγματος κινήτρων και στόχου ενίσχυσης προς μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις, είτε αυτές γίνονται από εγχώριους είτε από ξένους επενδυτές έχει επισημανθεί κατ’ επανάληψη τόσο από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα όσο και από τον νέο πρόεδρο του ΣΕΒ Σπύρο Θεοδωρόπουλο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, το μεγαλύτερο μέρος των άμεσων ξένων επενδύσεων το 2023, σχεδόν 28%, αφορούσε τον κλάδο του real estate, ενώ αυτές που έγιναν στη μεταποίηση και τα logistics αποτέλεσαν το 16,86% και το 1,73% αντιστοίχως του συνόλου των ΑΞΕ του 2023.
«Πρέπει να στοχεύσουμε σε επενδύσεις που έχουν μεγάλο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, αυτές τις επενδύσεις να τις βοηθήσουμε με φορολογικά κίνητρα και όχι με “χρήματα στο χέρι” και επιδοτήσεις», ανέφερε πρόσφατα μιλώντας στο συνέδριο της Ενωσης Θεσμικών Επενδυτών ο κ. Θεοδωρόπουλος, υποστηρίζοντας ότι οι πρακτικές αυτές προκαλούν στρεβλά φαινόμενα στην οικονομία.
Σε αυτά θα προσθέταμε και την κατασπατάληση πόρων χωρίς σημαντική συμβολή στην απασχόληση, όπως αποδεικνύεται από τον απολογισμό των αναπτυξιακών νόμων 2601/1998, 3299/2004 και 3908/2011, νόμοι στο πλαίσιο των οποίων οι ενισχύσεις ανήλθαν συνολικά σε 12,67 δισ. ευρώ. Ο μέσος αριθμός νέων θέσεων εργασίας ανά επένδυση στο πλαίσιο του αναπτυξιακού τού 1998 ήταν 9,8, στο πλαίσιο του νόμου τού 2004 μόλις 3,8 και στο πλαίσιο του νόμου τού 2011, 4,8 νέες θέσεις εργασίας ανά επένδυση. Το 95% των επενδυτικών σχεδίων που εντάχθηκε σ’ αυτούς τους νόμους έλαβε ως μορφή επιχορήγησης την άμεση ενίσχυση. Το 46,5% του αριθμού των σχεδίων και το 72,2% του συνολικού προϋπολογισμού αφορούσαν Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας –κυρίως εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων– και τουρισμό.
