Πενηντάρηδες εκπαιδευτικοί στην αναμονή ακόμα και για δεκαπέντε χρόνια προκειμένου να πάρουν τελικά τον πολυπόθητο διορισμό από το υπουργείο Παιδείας! Τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας που παρουσιάζει η «Κ» για τη μέση ηλικία των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών, αλλά και των μονίμων, αποτυπώνουν ένα από στρεβλά της ελληνικής εκπαίδευσης. Πτυχιούχοι επενδύουν στον διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση έχοντας χτίσει την καριέρα τους με τα χρόνια της αναπλήρωσης, αλλά και μεταπτυχιακούς τίτλους, ώστε τελικά να διοριστούν. Για παράδειγμα, οι νεοδιόριστοι φυσικοί έχουν μέση ηλικία λίγο πάνω από τα 49, ενώ η μέση ηλικία των ήδη διορισμένων ξεπερνά τα 56 χρόνια. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και για τις υπόλοιπες ειδικότητες στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο, γιατί ένας εκπαιδευτικός να περνάει τα πιο γόνιμα χρόνια κάνοντας τον «γυρολόγο» ετησίως για μία θέση αναπληρωτή καλύπτοντας πάγιες ανάγκες; Πόσο τον επηρεάζει η εργασιακή ανασφάλεια; Και πόσο αποδοτική θα είναι η αξιολόγηση στα 50 του, όταν πια έχει εξασφαλίσει τη μόνιμη θέση έχοντας διανύσει μια διαδρομή στην ίδια θέση ως αναπληρωτής; Την ίδια στιγμή, η μέση ηλικία των μονίμων εκπαιδευτικών σχεδόν όλων των βασικών –άρα πολυπληθέστερων– ειδικοτήτων είναι πάνω από τα 50 έτη.
Ειδικότερα, 3.663 εκπαιδευτικοί και των δύο βαθμίδων που μόλις διορίστηκαν θα πρέπει να παρουσιαστούν έως την Τετάρτη στις αρμόδιες Διευθύνσεις Εκπαίδευσης για ορκωμοσία και ανάληψη υπηρεσίας. Η πλειονότητα είναι άνω των 40 ετών, έχοντας αρκετά χρόνια προϋπηρεσίας ως αναπληρωτές, αλλά και αρκετά χρόνια στα σπουδαστικά έδρανα για μεταπτυχιακά και άλλους τίτλους που προσθέτουν στη μοριοδότηση. Οι πιο τυχεροί είναι οι δάσκαλοι, η μέση ηλικία των οποίων είναι τα 32,4 έτη. Διορίζονται γρήγορα, συγκριτικά με άλλες ειδικότητες, λόγω των πολλών συνταξιοδοτήσεων τα προηγούμενα χρόνια. «Ημουν πέντε χρόνια αναπληρώτρια και θεωρούμαι από τους τυχερούς, καθώς και όλη η φουρνιά μου στο πανεπιστήμιο, αφού διοριστήκαμε γρήγορα. Εγώ μάλιστα ήμουν διπλά τυχερή, γιατί έκανα αναπληρώτρια τα προηγούμενα χρόνια σε διάφορα σχολεία της Ρόδου, και τώρα διορίστηκα στο νησί. Αλλοι όμως περιμένουν χρόνια, έχοντας αλλάξει πολλά και “δύσκολα” μέρη της Ελλάδας ως αναπληρωτές», λέει στην «Κ» η 41χρονη δασκάλα Κατερίνα Διακογεωργίου.
Οι μεγαλύτεροι ηλικιακά νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί είναι οι φυσικοί με μέσο όρο ηλικίας τα 49,21 έτη, ενώ λίγο χαμηλότερος είναι ο μέσος όρος των χημικών: 47,6 έτη. Ο μέσος όρος ηλικίας των φιλολόγων είναι 43,28 χρόνια, των γεωλόγων 42,79 και των μαθηματικών 40,22. Οι νεοδιόριστοι βιολόγοι έχουν μέση ηλικία τα 38,36 χρόνια.
Οι πιο τυχεροί στους διορισμούς είναι οι δάσκαλοι, η μέση ηλικία των οποίων είναι τα 32,4 έτη.
Με βάση, λοιπόν, τους αργούς ρυθμούς μονιμοποίησης στην ελληνική δημόσια εκπαίδευση, οι διορισμοί της τελευταίας τετραετίας μείωσαν μεν τους μέσους όρους ηλικίας των εκπαιδευτικών αλλά όχι δραστικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπ. Παιδείας, τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν συνολικά σχεδόν 28.000 διορισμοί εκπαιδευτικών και μελών ειδικού εκπαιδευτικού και βοηθητικού προσωπικού. Ετσι συνεχίζουμε να έχουμε υψηλούς μέσους όρους ηλικίας εκπαιδευτικών. Ενδεικτικά, για τις βασικότερες ειδικότητες, την υψηλότερη μέση ηλικία έχει ο κλάδος των φυσικών (56,54 χρόνια) και ακολουθούν οι γεωλόγοι (54,58 χρόνια), οι χημικοί (54,18 χρόνια), οι μαθηματικοί (53,78 χρόνια), οι φιλόλογοι (52,86 χρόνια). Μόνο οι ειδικότητες των δασκάλων και των βιολόγων δεν έχουν ξεπεράσει την πέμπτη δεκαετία. Η μέση ηλικία των μονίμων δασκάλων είναι 49,5 χρόνια και των βιολόγων 49,06 έτη. Βεβαίως, υπάρχουν αρκετές μικρότερες ειδικότητες, στις οποίες η μέση ηλικία είναι πολύ υψηλότερη, επειδή δεν γίνονται διορισμοί. Ενδεικτικά η ειδικότητα των φυσιογνωστών έχει μέση ηλικία τα 62,86 χρόνια.
Θέτοντας ως ορόσημο το 2019, αφού πριν λόγω της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής δεν είχαν γίνει διορισμοί, παρατηρούμε πως οι μέσες ηλικίες των εκπαιδευτικών των βασικότερων ειδικοτήτων είναι ακόμη μεγαλύτερες, με μόνους τους δασκάλους να έχουν ηλικία κατά μέσον όρο κάτω από τα 50 χρόνια (για την ακρίβεια, 49,51 χρόνια).
Η εμπειρία των εκπαιδευτικών είναι φυσικά σημαντική. Ωστόσο, καθώς η εκπαιδευτική διαδικασία αλλά και οι δεξιότητες των μαθητών αλλάζουν με γοργούς ρυθμούς λόγω της τεχνολογίας, το υπουργείο Παιδείας καλείται να καλύψει τα τυχόν κενά των εκπαιδευτικών.
