Στην κατηγορία αυτή ανήκει ο Λοχαγός των Καταδρομών Νικόλαος Κατούντας, ο οποίος υπηρετούσε στην Κύπρο το 1974. Στάλθηκε με 62 άνδρες να αντιμετωπίσει 3.200 Τούρκους! Βλέποντας ότι η μάχη που θα ακολουθούσε ήταν αδύνατο να κερδηθεί έδωσε εντολή στους στρατιώτες του να φύγουν. Έμεινε μόνος του για να αντιμετωπίσει τους Τούρκους εισβολείς στην περιοχή της Κερύνειας. Από τις 22 Ιουλίου 1974 επισήμως είναι αγνοούμενος. Ο Κατούντας έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «Ο Λεωνίδας της Κερύνειας» ή «Το Λιοντάρι της Κερύνειας». Ας δούμε ένα σύντομο βιογραφικό του.
Ποιος ήταν ο Νικόλαος Κατούντας;
Ο Νικόλαος Κατούντας, Λοχαγός Καταδρομών το 1974 γεννήθηκε στην Πάτρα το 1943. Ήταν απόφοιτος της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων και της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετά την αποφοίτησή του από τη ΣΣΕ εντάχθηκε στις Καταδρομές και εκπαιδεύτηκε ως αλεξιπτωτιστής, βατραχάνθρωπος και χιονοδρόμος.
Φοίτησε στα εξής (Στρατιωτικά) Σχολεία:
Στρατιωτική Σχολή Σωματικής Αγωγής
Σχολή Πεζικού
Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ανορθόδοξου Πολέμου
Σχολή Αλεξιπτωτιστών
Σχολείο Καταδρομών – Rangers
Κέντρο εκπαιδεύσεως ορεινού αγώνα – χιονοδρόμων
Στο 9ο Σύνταγμα Πεζικού ως Διοικητής του 7ου Λόχου.
Στην 3η Μοίρα Αμφίβιων Καταδρομών ως Διμοιρίτης του 3ου Λόχου Κρούσεως στη Νέα Πέραμο.
Στην 1η Μοίρα Αλεξιπτωτιστών ως Διμοιρίτης του 31ου Λόχου Κρούσεως της Κύπρου.
Μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο πήρε μέρος σε πολλές μάχες στην περιοχή της Κερύνειας όπου και διακρίθηκε.
Όταν κατάλαβε ότι όλα είχαν χαθεί απομάκρυνε τους στρατιώτες του για να μην πάθει κανένας τίποτα και έμεινε μόνος του για να αντιμετωπίσει εκατοντάδες Τούρκους. Η σύζυγός του Ρούλα ήταν έγκυος στο δεύτερο παιδί του ζευγαριού (η μεγαλύτερη κόρη τους ήταν τότε 6 μηνών).
Ως ελάχιστο δείγμα αναγνώρισης της τεράστιας και ανεκτίμητης προσφορά του προς την Ελλάδα και την Κύπρο, ο Νικόλαος Κατούντας στις 31/12/2008 βάσει ΠΔ προήχθη τιμητικά στον βαθμό του Αντιστράτηγου με αναδρομική ισχύ από το 1974 (χωρίς όμως οικονομικές απολαβές)
ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ φέρουν το όνομα του ήρωα:
α) Στρατόπεδο στη Λαγκάδα της Χίου («ΑΝΤΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΚΑΤΟΥΝΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ») με την προτομή του εντός.
β) Οδός στον ημικατεχόμενο Δήμο Αγλαντζιάς στην Κύπρο.
γ) Οδός στην Καλαμάτα, απέναντι από την είσοδο του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
δ) Οδός στη Λάρνακα που δόθηκε από τον Δήμο Αραδίππου
ε) Λεωφόρος στην κοινότητα Ορόκλινη της επαρχίας Λάρνακας.
στ) ΜΝΗΜΕΙΟ ΗΡΩΩΝ, στο Άλσος Στρατού (Παπάγου, Αθήνα)
ζ) Άρμα μάχης Τ-80 της 27ης ΕΜΑ της Εθνικής Φρουράς (Κύπρος).
Επίσης έχουν στηθεί:
α) Προτομή του Ν. Κατούντα στην οδό Αριστομένους της Καλαμάτας.
β) Μνημείο του στην ΠΛΑΤΕΙΑ ΗΡΩΩΝ στην Πάτρα.
Να σημειώσουμε, ότι ο πατέρας του Ν. Κατούντα Παναγιώτης καταγόταν από την Αρκαδία και η μητέρα του Σωτηρία από την Κεφαλλονιά.
Η δράση του Ν. Κατούντα στην Κύπρο
Ο Νικόλαος Κατούντας μετατέθηκε στην Κύπρο το 1973 με τον βαθμό του Υπολοχαγού. Στις 20 Ιουλίου 1974 έλαβε μέρος ως διοικητής του 31ου Λόχου Καταδρομών της 33ης Μοίρας Καταδρομών, με καταδρομικές επιχειρήσεις στην επιχείρηση κατάληψης του φρουρίου του Αγίου Ιλαρίωνα. Παρά την επιτυχία της κατάληψης του υψώματος Πετρομούθκια, το πρωί της επόμενης μέρας η Μοίρα αναγκάστηκε να συμπτυχθεί λόγω έλλειψης πυρομαχικών και της μη έλευσης ενισχύσεων. Στη μάχη αυτή σκοτώθηκε και ο Διοικητής της Μοίρας Ταγματάρχης Γεώργιος Κατσάνης από το Σιδηρόκαστρο Σερρών. Ο Κατσάνης κηδεύτηκε μόλις τον Φεβρουάριο του 2020, καθώς η Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους εντόπισε τα οστά του λίγο καιρό πριν. Να σημειώσουμε, ότι η μάχη στα υψώματα γύρω από τον Άγιο Ιλαρίωνα άρχισε στις 11 το βράδυ της 20/7/1974 και ολοκληρώθηκε το πρωί της 21/7.
Η αποστολή αυτοκτονίας του Κατούντα
Στις 22 Ιουλίου 1974, τρίτη μέρα της τουρκικής εισβολής, ο Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Κομπόκης, Διοικητής των Ειδικών Δυνάμεων στην Κύπρο και από τους πρωταγωνιστές του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974 στην Κύπρο έδωσε στην 33η Μοίρα Καταδρομών τη διαταγή για αποστολή αυτοκτονίας.
Συγκεκριμένα, διέταξε δύο Λόχους της Μοίρας να μεταβούν στην ακτή της Κερύνειας, όπου είχαν αποβιβαστεί οι Τούρκοι, για να διαλύσουν το προγεφύρωμα του εχθρού και να αποκρούσουν το δεύτερο αποβατικό κύμα που είχε ξεκινήσει με το όνομα: Ειδική Αποστολή Bora. Επικεφαλής των δύο Λόχων ήταν οι Έλληνες Λοχαγοί Βασίλειος Ροκάς και Νικόλαος Κατούντας. Και οι δύο είχαν πολεμήσει στα υψώματα γύρω από τον Άγιο Ιλαρίωνα. Ο Λοχαγός, τότε Ροκάς, επέζησε, αλλά δεν υπάρχει συνέντευξή του στο βιβλίο για τον Κατούντα. Στο ίντερνετ διαβάσαμε μόνο μια λακωνική δήλωσή του: «Εδώ δεν θα περιγράψω τι έγινε. Ο αχός του θανάτου είναι ακόμα στ’ αφτιά μου».
Ο Κατούντας με 62 άνδρες (!) έφτασε στο χωριό Άγιος Γεώργιος. Εκεί συνάντησε στρατιώτες από το διαλυμένο 251 Τάγμα Πεζικού και ρώτησε έναν στρατιώτη: «Πού είναι ο εχθρός;». Ο στρατιώτης απάντησε: «Είναι πολλοί κύριε Λοχαγέ, είναι παρά πολλοί! Καλύτερα να φύγετε. Το δικό μας Τάγμα διαλύθηκε». Οι Τούρκοι ήταν περίπου 3.200 και συνοδεύονταν από άρματα μάχης! Η απάντηση του Κατούντα πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία: «Δεν σε ρώτησε πόσοι είναι, αλλά πού είναι;». Μετά τον Άγιο Γεώργιο, ο Κατούντας, με τους 62 καταδρομείς έφτασαν ανάμεσα στα χωριά Κάρμι και Τέμπλος. Εκεί δόθηκε μάχη με τους Τούρκους, οι οποίοι, όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, οπισθοχώρησαν!
Ο τελευταίος άνθρωπος που είδε ζωντανό τον Κατούντα ήταν ο Καταδρομέας Χαράλαμπος Κυρίλλου. Να πώς περιγράφει τις τελευταίες στιγμές του με τον «Λεωνίδα της Κερύνειας».
«Οι Τούρκοι έκαναν πίσω και τότε ο Λοχαγός μας φώναξε όλους και μας διέταξε ότι τώρα πρέπει να φύγουμε προς άλλη κατεύθυνση, λέγοντας: «Μωρέ φύγετε. Οι μανάδες της Κύπρου θα μαυροφορεθούν και δεν θέλω να’ ναι οι δικές σας». Εγώ (ο Κυρίλλου) και ο Λοχαγός καλύπταμε τους υπόλοιπους για έξοδο από τη χαράδρα μέχρι να βγει κι ο τελευταίος. Μείναμε στο τέλος μόνοι μας, κοιταχτήκαμε στα μάτια για λίγο. Το πρόσωπό του είχε μια υπερκόσμια λάμψη. Αμέσως ένα χαμόγελο, φώτισε το πρόσωπό του.
Τέτοιο χαμόγελο δεν νομίζω ν’ αντικρίσω ποτέ στη ζωή μου ολόκληρη. Ένα χαμόγελο σιγουριάς, αγάπης και αυτοθυσίας. Υπήρχαν δύο άνθρωποι, δύο φίλοι. Μου είπε να φύγω και ότι θα με καλύπτει. Έφυγα. Ήταν η τελευταία φορά που είδα τον Λοχαγό μου…». Επισήμως, ο Αντιστράτηγος Νικόλαος Κατούντας είναι ακόμα αγνοούμενος…
Επίλογος
Ο Κυρίλλου στάζει μέλι για τον Κατούντα: «Ποτέ δεν θύμωσε. Ποτέ δεν παραφέρθηκε. Ουδείς εξ αυτού (από αυτόν) αδικήθηκε. Ήμουν πεπεισμένος πως μπροστά μας βρισκόταν ο ηγήτωρ. Πολεμήσαμε και κρατηθήκαμε μαζί του».
Ο Κατούντας ήταν πολύ ερωτευμένος με τη σύζυγό του Ρούλα (Σταυρούλα), η οποία λίγους μήνες μετά τα γεγονότα της Κύπρου έφερε στον κόσμο και τη δεύτερη κόρη τους, που δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα της…Ο Κατούντας ήταν ιδιαίτερα αγαπητός από τους στρατιώτες του. Είχε ευφυΐα και χιούμορ και ήταν βαθιά σκεπτόμενος άνθρωπος. Κλείνουμε το άρθρο αυτό με ένα απόσπασμα απ’ όσα γράφονται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Νικόλαος Κατούντας: Ο Λεωνίδας της Κερύνειας».
«Πρότυπο ανδρός, ακατάβλητος πολεμιστής, ανυπέρβλητο παράδειγμα αρετής και ανδρείας, ίνδαλμα του ελληνισμού όπου γης, αθάνατος μέσα στους αιώνες, ο Νικόλαος Κατούντας αποτελεί τη συνέχεια του αρχαιοελληνικού πνεύματος και ήθους στη σύγχρονη Ιστορία και φωτεινό παράδειγμα για τις νεότερες γενιές».
Πηγή: «Νικόλαος Κατούντας: Ο Λεωνίδας της Κερύνειας», ινφογνώμων ΕΚΔΟΣΕΙΣ, 1η έκδοση: Ιανουάριος 2019
