Σοκάρουν τα στοιχεία για τους πνιγμούς στη χώρα μας και μέσα στον Ιούλιο που ζήσαμε και έναν παρατεταμένο καύσωνα οι νεκροί έχουν φτάσει τους 98.
O Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), επισημαίνει και φέτος στις 25 Ιουλίου, Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης Πνιγμού, τη σημασία του ζητήματος για τη Δημόσια Υγεία, με την υπόμνηση σε όλους ότι ο καθένας μπορεί να πνιγεί, αλλά κανείς δεν πρέπει να πνιγεί.
Κάθε χρόνο, σχεδόν 1/4 του εκατομμυρίου άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο πνιγμός αποτελεί την 3η κύρια αιτία ακούσιου τραυματισμού και αντιπροσωπεύει το 7% όλων των θανάτων που σχετίζονται με τραυματισμούς παγκοσμίως.
Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο, περίπου 360 άτομα χάνουν τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον, με τη συντριπτική πλειονότητα (98%) αυτών των πνιγμών να συμβαίνουν στη θάλασσα.
Πνιγμοί: Οι ηλικιωμένοι στην κορυφή της πυραμίδας
Γιατί, όμως, κινδυνεύουν περισσότερο οι ηλικιωμένοι; Με μια πρώτη “ανάγνωση” τα καρδιακά και παθολογικά θέματα, (π.χ. έμφραγμα) βρίσκονται στην κορυφή της λίστας με τους κινδύνους. Ο καύσωνας και οι υψηλές θερμοκρασίες, όμως, διατηρούν σημαντική μερίδα στους θανάτους και ο λόγος είναι απλός, σύμφωνα με τους γιατρούς:
Ο οργανισμός των ηλικιωμένων ανθρώπων με το πέρασμα των δεκαετιών χάνει τα “φυσικά θερμομονωτικά” υλικά του, όπως το δέρμα, το υποδόριο λίπος και τη μυική μάζα, με αποτέλεσμα οι άνω των 60 ετών -κυρίως μετά από πολύωρη παραμονή μέσα κι έξω από τη θάλασσα- να παθαίνουν ευκολότερα υποθερμία, αφυδάτωση και θερμοπληξία.
Τα λιποθυμικά επεισόδια εντός του νερού δεν είναι σπάνια και καταλήγουν σε εισρόφηση και δυστυχώς στον θάνατο.
Οι περισσότεροι πνιγμοί, μεταξύ 12.00 και 13.00 το μεσημέρι
Σύμφωνα με τα δεδομένα του 2023, το 68% των θανάσιμων ατυχημάτων έλαβε χώρα σε παραλίες μη φυλασσόμενες από ναυαγοσώστη, καταδεικνύοντας τη μεγάλη σημασία της επαρκούς ναυαγοσωστικής κάλυψης των παραλιών.
Τα τελευταία πέντε έτη, ο μήνας που καταγράφονται τα περισσότερα θαλάσσια ατυχήματα είναι ο Ιούλιος ακολουθούμενος από τον Αύγουστο, ενώ η ώρα της ημέρας στην οποία συμβαίνουν οι περισσότεροι πνιγμοί είναι μεταξύ 12:00 και 13:00 το μεσημέρι.
Όσον αφορά στα θανάσιμα ατυχήματα που συμβαίνουν σε εσωτερικά ύδατα (λίμνες, ποτάμια, κολυμβητικές δεξαμενές κλπ.), σημειώνεται ότι το 50% αυτών λαμβάνει χώρα σε κολυμβητικές δεξαμενές ξενοδοχείων.
Σύμφωνα με προσωρινά δεδομένα του Παρατηρητηρίου Ατυχημάτων του Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού Safe Water Sports, με τον οποίο συνεργάζεται ο ΕΟΔΥ, από την αρχή του έτους έως τις 23 Ιουλίου 2024, έχουν καταγραφεί 215 θανάσιμα ατυχήματα στις θάλασσες (εκ των οποίων τα 98 εντός του Ιουλίου).
Ο ξαφνικός και σιωπηλός πνιγμός
Ο πνιγμός είναι ξαφνικός, σοκαριστικός και σιωπηλός με τους ανθρώπους συχνά να μην συνειδητοποιούν ότι συμβαίνει μέχρι να είναι πολύ αργά.
Χρειάζονται μόνο λίγα δευτερόλεπτα για να συμβεί.
Κύριες αιτίες είναι:
- η άγνοια κολύμβησης,
- η έλλειψη στενής και αδιάλειπτης επίβλεψης παιδιών,
- η έλλειψη περίφραξης σε κολυμβητικές δεξαμενές,
- η κατανάλωση αλκοόλ,
- η μη λήψη ιατρικής συμβουλής όταν υφίσταται ιστορικό υποκείμενων νοσημάτων που αυξάνουν τον κίνδυνο πνιγμού (π.χ. καρδιολογικές παθήσεις, άνοια, επιληψία ή άλλες νευρολογικές παθήσεις),
- η αγνόηση της πρόγνωσης του καιρού
- η αποτυχία ορθής χρήσης σωσιβίων και προστατευτικού εξοπλισμού σε υδάτινες δραστηριότητες.
Με τις σωστές ενέργειες, αυτό που μπορεί να συμβεί σε λίγα δευτερόλεπτα, μπορεί επίσης να αλλάξει προς το καλύτερο.
Μέτρα προστασίας για ασφαλή κολύμβηση
Ο ΕΟΔΥ συστήνει να:
- κολυμπάμε πάντα με παρέα
- μπαίνουμε και βγαίνουμε σταδιακά από το νερό
- κολυμπάμε πάντα παράλληλα με την ακτή
- μην κολυμπάμε μετά από φαγητό ή ποτό
- αποφεύγουμε να κολυμπάμε σε άγνωστα νερά
- επιβλέπουμε αδιάλειπτα τα μικρά παιδιά
- συμβουλευόμαστε τον ιατρό μας και λαμβάνουμε πρόσθετα προληπτικά μέτρα σύμφωνα με τις οδηγίες του
- μην υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας
Ο ΕΟΔΥ παροτρύνει το κοινό να συνδεθεί στην δωρεάν ηλεκτρονική εφαρμογή του Safe Water Sports, διαθέσιμη μέσω του διαδικτύου όσο και μέσω των εφαρμογών (Apps) για φορητές συσκευές για πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά ασφαλείας και αναψυχής περισσότερων από 3.400 παραλιών σε Ελλάδα και Κύπρο.
«Ας απολαύσουμε τη θάλασσα και δραστηριότητες αναψυχής όπως η κολύμβηση και τα υδάτινα σπορ με ασφάλεια!», καταλήγει ο ΕΟΔΥ.
