Ο κρατικός προϋπολογισμός αποτελεί τον ετήσιο απολογισμό της κυβερνητικής πολιτικής και ταυτόχρονα τον οδηγό για το μέλλον. Ωστόσο, ο προϋπολογισμός του 2015, τον οποίο αρνήθηκε να υπερψηφίσει ακόμα και ο τότε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Αντώνης Σαμαράς, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στις πολιτικές εξελίξεις. Η στάση αυτή όχι μόνο ανέδειξε τις αντιφάσεις εντός του κόμματος που στήριζε την κυβέρνηση, αλλά και την ανησυχία για την πορεία που είχε χαράξει η οικονομική πολιτική της εποχής.
Η επίσημη εικόνα: Ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού, η ελληνική οικονομία βρισκόταν σε πορεία ανάκαμψης: αύξηση του ΑΕΠ, αποκλιμάκωση της ανεργίας, βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος, και μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Αυτή η αισιόδοξη εικόνα όμως δεν συμβάδιζε με την πραγματικότητα που βίωναν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα. Η καθημερινότητα ήταν γεμάτη με υψηλή ανεργία, ακρίβεια στα βασικά αγαθά και έλλειψη κοινωνικών δαπανών.
Η πραγματικότητα των αριθμών
Μια προσεκτική ανάλυση των οικονομικών στοιχείων αποκάλυπτε σοβαρές ανισορροπίες:
1. Υψηλή ανεργία: Παρά τη μικρή πτώση, η ανεργία παρέμενε σε διψήφιο ποσοστό, πλήττοντας κυρίως τη νεολαία και τους μακροχρόνια ανέργους.
2. Φορολογική επιβάρυνση: Οι έμμεσοι φόροι αυξάνονταν σημαντικά, ενώ οι μειώσεις στους άμεσους φόρους περιορίζονταν σε μικρές επιχειρήσεις και μισθωτούς.
3. Περικοπές κοινωνικών δαπανών: Οι δαπάνες για την παιδεία, την υγεία και την κοινωνική πρόνοια παρέμεναν στάσιμες ή μειώνονταν.
Πολιτική απογοήτευση και κοινοβουλευτική κριτική
Ο Νίκος Νικολόπουλος και άλλοι βουλευτές της αντιπολίτευσης άσκησαν σφοδρή κριτική στον προϋπολογισμό, εστιάζοντας:
• Στη συνέχιση μιας φορολογικής πολιτικής που εξυπηρετούσε τους ισχυρούς.
• Στην ανικανότητα πάταξης της φοροδιαφυγής και στη σκανδαλώδη προστασία των εφοπλιστικών προνομίων.
• Στη διατήρηση των μνημονιακών πλεονασμάτων, που στραγγάλιζαν την ελληνική οικονομία και την κοινωνία.
Η ανάγκη για αλλαγή πορείας
Ο προϋπολογισμός του 2015 ήταν ένα ακόμη κεφάλαιο στην επιβολή πολιτικών λιτότητας. Η οικονομική στασιμότητα, η αποδυνάμωση των κοινωνικών δομών και η διεύρυνση των ανισοτήτων έδειχναν την ανάγκη για μια ριζική αλλαγή.
Μια διαφορετική πολιτική πρόταση θα έπρεπε να περιλαμβάνει:
• Μείωση έμμεσων φόρων: Ιδιαίτερα στα βασικά είδη πρώτης ανάγκης.
• Αύξηση κοινωνικών δαπανών: Στην υγεία, την παιδεία και την κοινωνική πρόνοια.
• Πραγματική φορολογική δικαιοσύνη: Με δίκαιη φορολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων και των εφοπλιστών.
• Αναπτυξιακή στρατηγική: Επενδύσεις σε παραγωγικούς τομείς που δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Ένα μήνυμα για το μέλλον
Η ψήφιση ενός προϋπολογισμού είναι πράξη ευθύνης, αλλά και πολιτικής τοποθέτησης. Το 2015 ανέδειξε τη βαθιά κρίση εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα και την ανάγκη για έναν νέο δρόμο που θα βάζει στο επίκεντρο τον άνθρωπο, την κοινωνική δικαιοσύνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
