Μόνο που ο λευκός καπνός που κατέκλυσε χθες το απόγευμα την Πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό, αν και έτυχε σχεδόν φρενήρους κάλυψης από τα αμερικανικά ΜΜΕ, «συστημικά» και μη, συνιστά για αρκετούς αναλυτές μια επιλογή με ισχυρά γεωπολιτικά κριτήρια. Μολονότι ο νέος Ποντίφικας δεν υπήρχε ανάμεσα στα ονόματα της μικρής λίστας με τα φαβορί, εντούτοις φαίνεται πως επιβεβαίωσε με την εκλογή του την παροιμία «Chi entra papa al conclave, esce cardinale – Αυτός που εισέρχεται στο κονκλάβιο ως Πάπας, φεύγει ως καρδινάλιος», με την επιλογή του Ρόμπερτ Πρέσβοστ να χαρακτηρίζεται από μεγάλη μερίδα του ευρωπαϊκού Τύπου ως «απροσδόκητη».
Ματαιώνοντας τις αρχικές προσδοκίες ούτε ο γραμματέας του Βατικανού, Πιέτρο Παρόλιν, ούτε ο ευρέως γνωστός καρδινάλιος Λουίς Αντόνιο Τάγκλε αναδείχθηκαν νικητές, ενώ εκτός πραγματικότητας αποδείχθηκαν και τα προγνωστικά που ήθελαν τον νέο Πάπα να προέρχεται από την Αφρική ή την Ασία, σηματοδοτώντας ένα άνοιγμα του Ρωμαιοκαθολικισμού προς τις αναδυόμενες χώρες του πλανήτη. Η «παγκοσμιοποιημένη» εκδοχή του Καθολικισμού ηττήθηκε από την εκλογή του πρώτου Αμερικανού Πάπα στην Ιστορία, μια επιλογή «αν και όχι χωρίς πιθανές εντάσεις στην εποχή Τραμπ», σύμφωνα με το Euronews.
Στην πράξη, εξάλλου, καταρρίφθηκε και το επιχείρημα που ήθελε τους καρδινάλιους να απορρίπτουν έναν Πάπα προερχόμενο από τις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω της υπερβολικά μεγάλης παγκόσμιας επιρροής τους. Πρακτικά, όμως, συνέβη μάλλον το αντίθετο, με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ να σπεύδει να σχολιάσει στα κοινωνικά δίκτυα πως «συγχαρητήρια στον Καρδινάλιο Ρόμπερτ Φράνσις Πρέβοστ, ο οποίος μόλις χρίστηκε Πάπας». «Είναι μεγάλη τιμή να συνειδητοποιούμε ότι είναι ο πρώτος Αμερικανός Πάπας. Τι ενθουσιασμός και τι μεγάλη τιμή για τη χώρα μας. Ανυπομονώ να συναντήσω τον Πάπα Λέοντα ΙΔ΄. Θα είναι μια πολύ σημαντική στιγμή!», κατέληξε ο «Πλανητάρχης».
Την ίδια στιγμή, όπως μεταδίδει η Washington post, εκ του αποτελέσματος φάνηκε πως «ορισμένοι επικριτές του (Πάπα) Φραγκίσκου — ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη — επιθυμούν κάτι εντελώς διαφορετικό: έναν Πάπα που θα ευθυγραμμίσει την εκκλησία με τη δεξιά πολιτική στη Δύση». «Ταυτόχρονα, ορισμένες φωνές στην αριστερά παρουσιάζουν την πιθανή επιλογή ενός υποστηρικτή του Φραγκίσκου ως πλήγμα κατά του MAGA», συνεχίζει το δημοσίευμα, με δεδομένο μάλιστα ότι λογαριασμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το ονοματεπώνυμο του νέου Ποντίφικα φέρεται να έχει σχολιάσει αρνητικά τις δηλώσεις του Αντιπροέδρου της χώρας, Τζέι Ντι Βανς λέγοντας πως κάνει λάθος. «Ο Ιησούς δεν μας ζητά να αξιολογήσουμε την αγάπη μας για τους άλλους» φέρεται να είχε περιγράψει ο Πάπας Λέων ΙΔ’.
Πολύ περισσότερο, όταν ο Λέων ΙΔ’ είναι ο πρώτος Πάπας με καταγωγή από τις ΗΠΑ που ηγείται στο εξής μιας εκκλησίας με περίπου 1,4 δισεκατομμύρια μέλη παγκοσμίως. «Αλλά η δύναμή του θα ξεπεράσει τη θρησκευτική κοινότητα καθώς ο Λέων αναλαμβάνει έναν ρόλο με τεράστια διπλωματική και κοινωνική επιρροή» όπως θεωρούν εκ των υστέρων πολλοί αναλυτές, παρότι πίστευαν προηγουμένως ότι ήταν απίθανο ο νέος πάπας να κατάγεται από την Αμερική.
Για το ειδησεογραφικό δίκτυο Bloomberg, «ένας Πάπας που προέρχεται από τις ΗΠΑ, κάνει να φαίνεται ότι ο εμπορικός του πόλεμος παράγει απτά αποτελέσματα», όπως τονίζεται, υπογραμμίζοντας τη γεωπολιτική διάσταση της εκλογής, την ώρα που βασικό κριτήριο για την ανάδειξη του νέου Ποντίφικα υπήρξε, κατά τη δεξαμενή σκέψης Atlantic Council, η σύνθεση του νέου κονκλάβιου. Συγκεκριμένα, φέτος περίπου το 32% των Καρδιναλίων στο κονκλάβιο προερχόταν από χώρες που είχαν βρεθεί στο κάτω μισό του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) κατά κεφαλήν, μια αξιοσημείωτη αύξηση από περίπου 22% το 2013. Υπό τη θητεία του Φραγκίσκου, το προφίλ του «μέσου καρδινάλιου εκλέκτορα» μετατοπίστηκε προς τα έθνη με χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, η πλειοψηφία των εκλεκτόρων προέρχεται από χώρες μεσαίου εισοδήματος στο κάτω μισό του ευρωπαϊκού πήχη, αντανακλώντας εν μέρει τη γεωγραφική συγκέντρωση των 1,4 δισεκατομμυρίων Καθολικών στον κόσμο. «Αυτή η μετατόπιση μεταξύ των καρδινάλιων εκλεκτόρων αντικατοπτρίζει την ευρύτερη τάση: η ανάπτυξη της Καθολικής Εκκλησίας, και επομένως το μέλλον της, βρίσκεται ολοένα και περισσότερο στις αναδυόμενες οικονομίες» υποστηρίζει το Atlantic Council, καταλήγοντας πως «ο Πάπας Λέων ΙΔ΄ θα πρέπει να συνεχίσει να προσαρμόζεται στη νέα δημογραφική πραγματικότητα της Εκκλησίας».