Το 1901, σφουγγαράδες στα ανοιχτά των Αντικυθήρων, στην Ελλάδα, έκαναν μια ανακάλυψη που θα μπερδέψει τους επιστήμονες για πάνω από έναν αιώνα. Ανάμεσα στα συντρίμμια ενός αρχαίου ελληνικού πλοίου, σήκωσαν ένα διαβρωμένο κομμάτι μπρούτζου γεμάτο με εργαλεία. Στην αρχή, κανείς δεν ήξερε τι ήταν – μέχρι που η πιο προσεκτική εξέταση αποκάλυψε κάτι εκπληκτικό. Αυτό δεν ήταν απλώς άλλο ένα αρχαίο τεχνούργημα. ήταν μια περίπλοκη μηχανή που κινούνταν με γρανάζια, σε αντίθεση με οτιδήποτε άλλο από τον αρχαίο κόσμο.
Τώρα γνωστή ως Μηχανισμός των Αντικυθήρων, αυτή η συσκευή πιστεύεται ότι είναι μια αστρονομική αριθμομηχανή, που χρονολογείται πριν από περισσότερα από 2.000 χρόνια – πολύ πριν υπήρχε τέτοια τεχνολογία. Το περίπλοκο σύστημα των χάλκινων γραναζιών και καντράν μπορούσε να προβλέψει ηλιακές και σεληνιακές εκλείψεις, να παρακολουθεί τις κινήσεις των πλανητών και ακόμη και να ακολουθεί το ημερολόγιο των Ολυμπιακών Αγώνων. Αυτό το επίπεδο μηχανικής πολυπλοκότητας δεν θα εμφανιζόταν ξανά παρά τον 14ο αιώνα, σχεδόν 1.500 χρόνια αργότερα.
Το μυστήριο βαθαίνει με ερωτήματα που δεν έχουν ακόμη απαντήσει οι επιστήμονες. Ποιος το έχτισε; Ορισμένες θεωρίες προτείνουν ότι σχεδιάστηκε από οπαδούς του Αρχιμήδη ή του Ίππαρχου, δύο από τα μεγαλύτερα μυαλά της αρχαίας Ελλάδας. Πώς υπήρχε τόσο προηγμένη τεχνολογία σε μια εποχή που οι περισσότεροι πολιτισμοί εξακολουθούσαν να βασίζονται στα ηλιακά ρολόγια και στα υποτυπώδη μαθηματικά; Και ίσως το πιο ενδιαφέρον—υπήρχαν άλλοι σαν κι αυτό; Αν ναι, γιατί δεν έχουν βρεθεί ποτέ παρόμοια μηχανήματα;
Οι σύγχρονες σαρώσεις ακτίνων Χ και οι τρισδιάστατες ανακατασκευές έχουν αποκαλύψει ακόμη περισσότερα μυστικά, δείχνοντας ότι κάποτε είχε τουλάχιστον 37 αλληλοσυνδεόμενα γρανάζια, το καθένα σχεδιασμένο με ακρίβεια για να χαρτογραφεί τις ουράνιες κινήσεις. Αλλά μερικά κομμάτια εξακολουθούν να λείπουν και πολλές από τις λειτουργίες τους παραμένουν άγνωστες. Ήταν ένα εργαλείο πλοήγησης, εκπαίδευσης ή κάτι εντελώς άλλο;
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του αρχαίου κόσμου. Μια συσκευή τόσο προηγμένη που αμφισβητεί όλα όσα νομίζαμε ότι γνωρίζαμε για την αρχαία τεχνολογία. Ήταν έργο μιας μοναχικής ιδιοφυΐας, ενός χαμένου πολιτισμού ή απόδειξη ότι η ιστορία είναι πολύ πιο περίπλοκη από ό,τι φανταζόμασταν ποτέ;
