Ο παγκόσμιος πληθυσμός ξεπέρασε σήμερα τα 8 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις του ΟΗΕ, ο οποίος θεωρεί ότι πρόκειται «για ένα σημαντικό ορόσημο στην ανθρώπινη ανάπτυξη» και μια υπενθύμιση «της κοινής μας ευθύνης να φροντίζουμε τον πλανήτη μας».
Για τον ΟΗΕ «αυτή η άνευ προηγουμένου ανάπτυξη» του παγκόσμιου πληθυσμού είναι αποτέλεσμα «μιας προοδευτικής αύξησης του προσδόκιμου ζωής χάρη στις προόδους που έχουν επιτευχθεί στους τομείς της δημόσιας υγείας, της διατροφής, της προσωπικής υγιεινής και της ιατρικής». Σημειώνει δε ότι το 1950 στη Γη υπήρχαν μόλις… 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι!
Αλλά η δημογραφική αύξηση εγείρει και μεγάλες προκλήσεις για τις πιο φτωχές χώρες, όπου παρατηρείται και η μεγαλύτερη αύξηση του πληθυσμού.
Την ώρα που η Γη μετρούσε λιγότερο από ένα δισεκατομμύριο κατοίκους ως τη δεκαετία του 1800, χρειάστηκαν μόνο 12 χρόνια για να αυξηθεί ο πληθυσμός από τα 7 στα 8 δισεκατομμύρια.
Ένδειξη της δημογραφικής επιβράδυνσης, θα χρειαστούν περίπου 15 χρόνια για να φτάσει ο πληθυσμός τα 9 δισεκατομμύρια το 2037. Ο ΟΗΕ προβλέπει ότι ο πληθυσμός θα φτάσει τα 10,4 δισεκατομμύρια τη δεκαετία του 2080, προτού σταθεροποιηθεί ως το τέλος του αιώνα.
Καθοριστική η συμπεριφορά μας για το περιβάλλον
Το όριο των 8 δισεκατομμυρίων ξεπεράστηκε την ώρα που διεξάγεται η διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP27) στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, στην οποία καθίσταται για μία ακόμη φορά ξεκάθαρη η αδυναμία των πιο πλούσιων χωρών, που ευθύνονται κυρίως για την υπερθέρμανση του πλανήτη, και των φτωχών, που υφίστανται κυρίως τις επιπτώσεις και ζητούν βοήθεια για να αντεπεξέλθουν, να συμφωνήσουν για να μειωθούν σημαντικά οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου.
Όμως, όπως υπενθυμίζει ο ΟΗΕ, «αν και το δημογραφικό επιδεινώνει τις επιπτώσεις της οικονομικής ανάπτυξης στο περιβάλλον», «οι χώρες όπου η κατανάλωση φυσικών πόρων και οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου είναι μεγαλύτερες ανά κάτοικο είναι γενικά αυτές όπου το εισόδημα ανά κάτοικο είναι πιο υψηλό και όχι αυτές στις οποίες παρατηρείται γρήγορη αύξηση του πληθυσμού».
«Ο αντίκτυπός μας στον πλανήτη καθορίζεται περισσότερο από τη συμπεριφορά μας απ’ ό,τι από τον αριθμό μας», εξήγησε η Τζένιφερ Σκιούμπα ερευνήτρια στο Wilson Center.
Μεγάλος ο αντίκτυπος σε Ινδία και Κίνα
Η δημογραφική έκρηξη προκαλεί μεγαλύτερα προβλήματα στις χώρες όπου υπάρχει ήδη μεγάλη φτώχεια.
«Το συνεχώς αυξημένο επίπεδο γεννητικότητας, το οποίο προκαλεί τη γρήγορη δημογραφική ανάπτυξη, είναι ταυτόχρονα σύμπτωμα και αιτία της αργής προόδου στην ανάπτυξη», αναφέρει ο ΟΗΕ.
Η Ινδία, μια χώρα με 1,4 δισεκ. κατοίκους η οποία θα γίνει η πιο πολυπληθής παγκοσμίως το 2023 ξεπερνώντας την Κίνα, τις επόμενες δεκαετίες θα γνωρίσει ραγδαία άνοδο του αστικού πληθυσμού της, την ώρα που οι μεγαλουπόλεις της είναι ήδη υπερπλήρεις και αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε βασικές υποδομές.
Στο Μουμπάι περίπου το 40% του πληθυσμού ζει σε παραγκουπόλεις, περιοχές με συνωστισμό όπου οι άνθρωποι ζουν σε αυτοσχέδια καταλύματα και τις περισσότερες φορές δεν έχουν τρεχούμενο νερό, ηλεκτρικό ή εγκαταστάσεις υγιεινής.
Οι παγκόσμιοι δείκτες κρύβουν μια τεράστια δημογραφική ποικιλομορφία. Περισσότερη από τη μισή αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού ως το 2050 θα προέρχεται από 8 μόνο χώρες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ: τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ινδία, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες και την Τανζανία.
Στο τέλος του αιώνα οι τρεις πιο πολυπληθείς πόλεις παγκοσμίως θα βρίσκονται στην Αφρική: το Λάγος στη Νιγηρία, η Κινσάσα στη ΛΔ Κονγκό και η Νταρ Ες Σαλάμ στην Τανζανία.
