Για τριάντα και πλέον χρόνια πάλευε καθημερινά με τις φλόγες και τις καταστροφές. Λίγους μήνες μετά την αποστρατεία του από τα υψηλά κλιμάκια της Πυροσβεστικής, λύγισε από την κόλαση της Τουρκίας και με ένα ποστάρισμα έκανε παγκόσμιο viral την ψηφιακή δημιουργία του. Μέχρι και η Μαντόνα την ανέβασε στο προσωπικό της Instagram με τους 19 εκατομμύρια ακολούθους, ενώ και το BBC σχολίασε την εικόνα που έφτιαξε με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο υποστράτηγος ε.α. Παναγιώτης Κοτρίδης, ο γιος του θρυλικού ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού, Μπάμπη Κοτρίδη, με αυτό το post στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που απεικονίζει έναν άνδρα της ΕΜΑΚ με την ελληνική σημαία στο μπράτσο να κρατά στην αγκαλιά του ένα μικρό παιδάκι χτυπημένο από τα Ρίχτερ, τάραξε τα νερά…
Χιλιάδες σχόλια πλημμύρισαν τα social media, «δικαστές του Διαδικτύου» έφτασαν στο σημείο να καταγγέλλουν για fake news και να χαρακτηρίζουν τον δημιουργό «εθνικιστή», «φασίστα», «εμετικό»! Ο ίδιος, μιλώντας στο «ΘΕΜΑ», χαρακτηρίζει τη δημιουργία του «digital art», δείχνει πικραμένος για όλους όσοι έσπευσαν να τον καταδικάσουν και εξηγεί: «Βλέποντας στην τηλεόραση όλες αυτές τις εικόνες από την καταστροφή, ζωντάνεψαν στο μυαλό μου οι εικόνες που έζησα το 1992 στο Ερζιντζάν και το 1999 στο Ιζμίτ.
Ακριβώς ίδιες εικόνες, ακριβώς ίδιες αντιδράσεις, ακριβώς ίδια μηνύματα, ακριβώς ίδιο συναίσθημα. Μόνο τα πρόσωπα άλλαζαν. Αρχισα να ξαναζώ όσα είχα ζήσει τότε. Σαν να ήμουν εκεί. Και επειδή δεν μπορούσα να είμαι εκεί, ήθελα να τους στείλω το μήνυμά μου και τα συγχαρητήρια για την υπερπροσπάθεια που κάνουν να εντοπίσουν τη ζωή μέσα από τα συντρίμμια του θανάτου, αποτυπώνοντας το συναίσθημα σε μια φωτογραφία που έφτιαξα. Επίσης ήθελα να στείλω και μήνυμα στους Τούρκους που μου στέλνουν εδώ και 24 χρόνια κάθε 17 Αυγούστου μήνυμα αγάπης, ευχαριστιών και ευγνωμοσύνης για την τότε βοήθεια που τους προσφέραμε σαν ΕΜΑΚ».
Η εικόνα
Ολα ξεκίνησαν λίγες ώρες μετά τον σεισμό των 7,8 Ρίχτερ στη ΝΑ Τουρκία. Ο απόστρατος αξιωματικός και πρώην μέλος της ΕΜΑΚ ανέβασε μια εικόνα που απεικονίζει έναν Ελληνα πυροσβέστη να κρατά στην αγκαλιά του ένα κοριτσάκι, με την τουρκική σημαία στο μπλουζάκι του και φόντο τα ερείπια που άφησε πίσω του ο Εγκέλαδος. Η φωτογραφία αμέσως κατέκλεισε τα social media – και μάλιστα όχι μόνο της Ελλάδας.
«Εγραψα το μήνυμά μου και με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης που μας δίνει η τεχνολογία και του photoshop έφτιαξα μια εικόνα η οποία δεν έχει αληθινά πρόσωπα. Είναι κατασκευασμένα από τον υπολογιστή, γιατί δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω μια φωτογραφία με ένα παιδάκι το οποίο είτε ήταν τραυματισμένο είτε νεκρό. Υπήρχε και το ηθικό στοιχείο και το έγραψα αυτό σε κάποιους που έσπευσαν να εκδηλώσουν το μίσος και την τοξικότητά τους.
Δηλαδή θα ήταν καλύτερο να βγάλω ένα παιδάκι τραυματισμένο; Αυτό θέλουμε; Να βλέπουμε αίμα; Δεν θα μπορούσα να το κάνω. Δεν πήγαινε στην καρδιά και το μυαλό μου να φτιάξω μια τέτοια φωτογραφία. Υπάρχουν χιλιάδες φωτογραφίες από εκεί και έχω και δικές μου από τις επιχειρήσεις, όμως δεν το έκανα γιατί δεν είναι ωραίο. Κι έτσι, αποφάσισα να φτιάξω αυτή τη φωτογραφία. Φωτογραφία με το μήνυμα συμπαράστασης και προς τον τουρκικό λαό, γι’ αυτό και γράφτηκε σε τρεις γλώσσες.
Στα Ελληνικά, στα Αγγλικά και στα Τουρκικά. Με το μήνυμα, παρά τις διαφορές που έχουμε, “τώρα που με έχεις ανάγκη, έρχομαι σαν συνάνθρωπος να σου δώσω την αγκαλιά μου”», λέει στο «ΘΕΜΑ».
Σχεδόν αμέσως ξεκίνησε ένας χείμαρρος σχολίων. Οι περισσότεροι χρήστες του Ιντερνετ είδαν με ενθουσιασμό και θετική ματιά την ανάρτηση του Ελληνα πυροσβέστη. Ομως υπήρξαν και πάρα πολλοί που την είδαν αρνητικά. «Fake news», «φωτό απάτη με τον πυροσβέστη με τα έξι δάχτυλα», «εθνικιστικό ξέσπασμα» ήταν μερικά από τα σχόλια που κατέκλεισαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Δεν πήρε πολλή ώρα να τη φτιάξω. Γίνεται μέσω λέξεων-κλειδιών στο artificial intelligent (τεχνητή νοημοσύνη) και από εκεί και πέρα με το photoshop έγιναν κάποιες μικρές παρεμβάσεις. Γι’ αυτό κάποιοι το έκριναν μόνο σαν φωτογραφία. Ψάχνανε να βρουν λάθη για να τα κρίνουν. Είπαν για έξι δάχτυλα και κάποιο θέμα στο μάτι του παιδιού, όμως δεν το πρόσεξα γιατί δεν με ένοιαζε η τελειότητα. Δεν ήταν αυτό το ζητούμενο. Με ένοιαζε το κείμενο. Και επειδή η φωτογραφία με την πρώτη ματιά με ικανοποιούσε, την ανήρτησα.
Το Messenger και ο τοίχος κάτω από τη φωτό είχαν γίνει δεξαμενή τοξικών. Με πήραν από τα Hoax του Facebook για τα fake news και με “ανέκριναν” για την εικόνα. Λέω ότι δεν είναι πραγματική και ερωτώ “τι πρόβλημα υπάρχει;”, και μου λένε: “Εσεις δεν έχετε πρόβλημα γιατί αναφέρετε πώς τη φτιάξατε. Ομως προσπαθούμε να προστατεύσουμε και εσάς. Γιατί κάποιοι είτε τη βάζουν στα σάιτ τους για να κερδίσουν επισκεψιμότητα, είτε στο Instagram για να αυξήσουν τους ακολούθους τους, με αποτέλεσμα η φωτογραφία σας να έχει γίνει ανεξέλεγκτη και να έχει γίνει viral μέσα σε λίγες ώρες”».
«Τώρα την πατήσαμε…»
Ο υποστράτηγος του Πυροσβεστικού Σώματος δεν είχε συνηθίσει στην τεράστια δημοσιότητα που πήρε η εικόνα του και η απογοήτευση και ο φόβος τον κυρίευσαν. «Προσπάθησα να διαχειριστώ όλη αυτή τη στενοχώρια από τα μηνύματα, γιατί ό,τι έκανα το έκανα με αγνό σκοπό. Και όταν είδα αυτά τα σχόλια και τις αναρτήσεις που με αποκαλούσαν “βάνδαλο της τέχνης” στεναχωρήθηκα.
Κάποιοι μου είπαν να ηρεμήσω γιατί θα κρατήσει λίγες μέρες. Κάποιοι δε συνάδελφοί σας, δημοσιογράφοι, που θεώρησαν ότι ήταν πραγματική η φωτογραφία, με πήραν να ζητήσουν το τηλέφωνο της συζύγου του πυροσβέστη για να την καλέσουν να τη ρωτήσουν πώς αισθάνεται. Και λέω “μισό λεπτό να το ζητήσω από το photoshop”», περιγράφει και συνεχίζει:
«Πέρασαν δύο ημέρες και όπως καθόμουν στο κρεβάτι, μου στέλνουν μήνυμα ότι το έκανε repost η Μαντόνα στο Instagram. Τότε στρέφομαι στη σύζυγό μου και της λέω: “Τώρα την πατήσαμε”. Εκεί που πήγαινε να ξεχαστεί, ξεκίνησε και πάλι το ίδιο πράγμα. Εκανε και repost η Μαντόνα και λέω τώρα θα ξαναρχίσουν πάλι. Θα αρχίσει ο κανιβαλισμός. Βέβαια η Μαντόνα το έκανε για καλό σκοπό, να συγκεντρωθούν χρήματα, όμως δεν έβαλε την υπογραφή μου, το όνομα του δημιουργού.
Δεν αναφέρεται πουθενά το δικό μου όνομα. Οτι εγώ έχω δημιουργήσει τη φωτό. Και το δεύτερο χτύπημα έρχεται από ένα μήνυμα που έλαβα, ότι σε άρθρο του BBC αναφέρεται πως απατεώνες έχουν πάρει τη φωτογραφία μου και τη χρησιμοποιούν για να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο και να εισπράξουν χρήματα δήθεν για οικονομική συνδρομή στους σεισμόπληκτους της Τουρκίας. Και αυτό, το να χρησιμοποιούν τη φωτογραφία μου σε τέτοιες παράνομες και ανήθικες ενέργειες, με στενοχώρησε ακόμη πιο πολύ.
Γιατί σε κάποια διαβάζω ότι αναφέρεται πως αυτή τη φωτογραφία την έχει φτιάξει ο Κοτρίδης Παναγιώτης από την Ελλάδα, υποστράτηγος εν αποστρατεία, και αν δεν καταλαβαίνει και κάποιος θα νομίζει ότι εγώ είμαι ο απατεώνας. Και είναι λυπηρό. Δεν κατανοούν ότι δεν είναι fake αλλά digital art. Δηλαδή τα έργα του Πικάσο ή οποιουδήποτε ζωγράφου είναι fake; Κάποιοι ζωγραφίζουν με λάδι, άλλοι με ακρυλικό, εγώ ζωγραφίζω με το ποντίκι. Ποτέ δεν είπα ότι η φωτογραφία είναι αληθινή. Χρειάστηκε μισή ώρα να φτιάξω κάτι και έγινε παγκόσμιο θέμα. Σε μισή ώρα έγινε παγκόσμιο viral».
Ο δημιουργός
Ο Παναγιώτης Κοτρίδης αποστρατεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2022 μετά από 31 χρόνια στην Πυροσβεστική. «Την πρώτη χρονιά ήμουν στην ΕΜΑΚ, μετά στη Σχολή Αξιωματικών από το 1993 μέχρι και το 1996 και στη συνέχεια ακολούθησα μια πορεία με διοικητικές θέσεις και αποστρατεύτηκα από τη θέση του Περιφερειακού Διοικητή Νοτίου Αιγαίου. Το θετικό που κρατάω και το μεγαλύτερο μετάλλιο είναι η αγάπη των συναδέλφων μου. Γιατί τα γαλόνια έρχονται και παρέρχονται. Και όσοι θυμούνται ότι στη μάχη, στην πυρόσβεση, στη διάσωση, ήσουν μαζί τους σαν πατέρας, σαν καθοδηγητής, σαν φίλος, σαν συνάδελφος, σαν αδερφός, τις δύσκολες στιγμές που σε είχαν ανάγκη», λέει και στη συνέχεια αναφέρεται στην ιστορία του πατέρα του:
«Είχα την τύχη και την ατυχία να έχω πατέρα τον Μπάμπη Κοτρίδη, παίκτη του Ολυμπιακού και της Εθνικής Ελλάδος στη δεκαετία του ’50-’60. Και λέω ατυχία γιατί ήθελα ό,τι έκανα να είναι μελετημένο προσεκτικά για να μην κάνω κάτι και αμαυρωθεί το όνομα του πατέρα μου που ήταν ένας αξιοσέβαστος άνθρωπος. Τον έχασα το 2009, όμως αν ζούσε θα ήταν υπερήφανος για μένα, γιατί τίμησα στο ακέραιο το όνομά του. Η δική μου επιθυμία αρχικά ήταν η εισαγωγή στην Αστυνομία.
Ηθελα να γίνω αστυνομικός. Οταν ήμουν φαντάρος στην Ελευσίνα στην 112 Πτέρυγα Μάχης ως σμηνίτης, ήταν η έδρα της ΕΜΑΚ και επειδή ήμουν στην πύλη τους έκανα έλεγχο και κάποιες φορές κατέβαινα και έτρωγα στην καντίνα. Οταν απολύθηκα από φαντάρος είπα: “Εγώ εδώ μέσα δεν ξαναπατάω”. Εκείνη την περίοδο έπαιζα κι εγώ ποδόσφαιρο και ο προπονητής μου ήταν πυροσβέστης. Και μου λέει: “Δεν γίνεσαι πυροσβέστης;”. Είχα δώσει εξετάσεις στην Αστυνομία και είχα περάσει, αλλά δεν μπόρεσα να εισαχθώ λόγω ενός λάθους στο πατρώνυμο. Και μου λέει: “Δώσε, δεν χάνεις τίποτα”. Εδωσα, και μετά από έναν χρόνο ήμουν στο ίδιο στρατόπεδο που είχα πει κάποτε ότι “εγώ δεν ξαναπατάω…”».
