Στόχος των κυρώσεων που επέβαλε η Δύση στη Ρωσία από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία ήταν – όπως έχει επανειλημμένως σημειωθεί από τους παγκόσμιους ηγέτες – να σταματήσουν «τον πόλεμο του Πούτιν», παραλύοντας την ρωσική οικονομία. Και βέβαια το μεγαλύτερο χτύπημα που θα μπορούσε να προκαλέσει η Δύση είναι στον τομέα της ενέργειας, όπου και έχουν εστιάσει οι προσπάθειες.
Τις προσπάθειες αυτές όμως φαίνεται πως εμποδίζουν ορισμένες χώρες, οι οποίες συνεχίζουν να επιδοτούν εμμέσως τον πόλεμο. Συγκεκριμένα, η Κίνα και η Ινδία, οι οποίες δεν έχουν πάρει ξεκάθαρη θέση απέναντι στην ρωσική εισβολή συνεχίζουν να προμηθεύονται την ίδια ή και μεγαλύτερη ποσότητα ρωσικής ενέργειας και διατηρούν λίγο – πολύ την ίδια εμπορική τους σχέση.
Ενδεικτικά, η Ινδία τις τελευταίες εβδομάδες αύξησε την ποσότητα του πετρελαίου που προμηθεύεται από την Ρωσία, το οποίο μάλιστα αγοράζει σε προνομιακή τιμή σε σχέση με τις τιμές της αγοράς που έχουν εκτοξευθεί. Ειδικότερα, όπως μετέδωσε το Reuters πριν από μερικές ημέρες, από το τέλος Φεβρουαρίου η Ινδία προμηθεύτηκε τουλάχιστον 13 εκατ. βαρέλια ρωσικού πετρελαίου, ενώ ολόκληρο το 2021 είχε αγοράσει 16 εκατ. βαρέλια.
Η Κίνα από την άλλη πλευρά, η οποία μέχρι στιγμής αποφεύγει να χρησιμοποιήσει τον όρο «εισβολή», συνεχίζει κανονικά την εμπορική της σχέση με την Ρωσία, τηρώντας και τα υφιστάμενα συμβόλαια για προμήθεια πετρελαίου. Βέβαια, οι βιομηχανίες της χώρας δεν έχουν προχωρήσει στην σύναψη νέων συμβολαίων από την έναρξη του πολέμου.
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου, καθώς – σύμφωνα με τα στοιχεία της κινεζικής κυβέρνησης – το 2021 προμηθεύτηκε σχεδόν 1,6 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Παράλληλα αποτελεί και έναν από τους μεγαλύτερους αγοραστές φυσικού αερίου της Ρωσίας, έχοντας προμηθετεί περίπου 16,5 δισ. κ.μ. το 2021, δηλαδή περίπου το 7% της παραγωγής της Ρωσίας.
Σιγή ιχθύος
Σύμφωνα με σχετική μελέτη του Intelligence Economist Unit από τις αρχές του μήνα, το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού μένει σε κάποια χώρα, η οποία κρατά ουδέτερη στάση απέναντι στον πόλεμο. Στις χώρες αυτές συγκαταλέγεται και η Ινδία, αλλά και μεταξύ άλλων και η Βραζιλία, η Σαουδική Αραβία, η Νότιος Αφρική και τα ΗΑΕ.
Επίσης, ένα 32% του παγκόσμιου πληθυσμού μένει σε χώρες, οι οποίες είτε έχουν πάρει ξεκάθαρα το μέρος της Ρωσίας στον πόλεμο είτε εμμέσως πλην σαφώς την υποστηρίζουν, με τους αξιωματούχους να επαναλαμβάνουν χαρακτηριστικές φράσεις της ρωσικής προπαγάνδας. Στις χώρες αυτές περιλαμβάνεται και η Κίνα.
Ο ρόλος της Δύσης
Βέβαια, ακόμη και με ισχυρή πολιτική βούληση, αλλά και συγκεκριμένα σχέση, η Δύση δεν έχει καταφέρει να απεξαρτηθεί πλήρως από την ρωσική ενέργεια, ώστε να καταφέρει ισχυρό πλήγμα στην οικονομία της χώρας. Οι ΗΠΑ μπόρεσαν μεν να επιβάλουν εμπάργκο στις εισαγωγές από την Ρωσία, αλλά η Βρετανία ανακοίνωσε ότι θα απεξαρτηθεί σταδιακά και η Ε.Ε., η οποία έχει και μεγάλη εξάρτηση, δυσκολεύεται να πραγματοποιήσει ένα τέτοιο βήμα.
Συνολικά, σύμφωνα με ανάλυση που δημοσίευσε το Bloomberg στην αρχή του Απριλίου, εάν οι αγοραστές της ρωσικής ενέργειας συνεχίζουν να προμηθεύονται με τον ίδιο ρυθμό, τότε τα έσοδα της Ρωσίας από την εξαγωγή ενέργειας πρόκειται να ανέλθουν περίπου στα 321 δισ. δολάρια μέχρι το τέλος του 2022.
