Νέοι δρόμοι ανοίγονται πλέον στην Ελλάδα για τη μείωση του δημόσιου χρέους. Στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές μπαίνουν και νέα εργαλεία που μέχρι πρότινος ήταν ταμπού, όπως το ενδεχόμενο να ανοίξει ο κλειστός λογαριασμός των 15 δισ. ευρώ, που μπορούν να… πειράξουν μόνο οι δανειστές και αποτελεί μέρος από το λεγόμενο «μαξιλάρι» των ταμειακών διαθεσίμων της κυβέρνησης, που σήμερα ξεπερνούν τα 30 δισ. ευρώ.
Λόγω των σημαντικών επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας, οι δανειστές είναι διατεθειμένοι συζητήσουν και την περίπτωση να αξιοποιήσουν τα κονδύλια της εγγύησης που φτάνουν συγκεκριμένα τα 15,6 δισ. ευρώ. Και αυτή είναι μία μόνο από τις πολλές κινήσεις που ετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο για να μειώσει σημαντικά το φορτίο που έχει επωμιστεί λόγω δανεισμού – και μάλιστα με καλύτερους όρους, όπως απορρέουν από τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που συμφώνησε το ECOFIN.
Σύμφωνα με παράγοντες του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με τους παλιούς κανόνες η Ελλάδα θα έπρεπε να μειώνει κάθε χρόνο το δημόσιο χρέος κατά περίπου 5%, ενώ με τους νέους δύσκολα θα πρέπει να ξεπερνάει το 1%. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως ούτως ή άλλως οι προβολές δείχνουν μείωση του χρέους κατά περίπου 11 μονάδες του χρόνου, άλλες 8 μονάδες το 2025 και άλλες 7,5 μονάδες το 2026, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι προτιμότεροι οι νέοι κανόνες.
Επιπλέον, το ΥΠΕΘΟ προσανατολίζεται στις εξής κινήσεις:
■ Πρόωρη αποπληρωμή και άλλων δανείων που πήρε από την Ευρωζώνη.
■ Μείωση του βραχυπρόθεσμου δανεισμού μέσω των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ώστε να επιμηκυνθεί η μέση διάρκεια αποπληρωμής του χρέους, που σήμερα είναι τα 17,7 χρόνια. Μάλιστα στο πρόγραμμα δανεισμού για το 2024 που θα ανακοινωθεί λίγο πριν από τα Χριστούγεννα προγραμματίζεται μια πρώτη μείωση της τάξης του 20%. Το απόθεμα των εντόκων γραμματίων ανέρχεται σήμερα σε περίπου 11,5 δισ. ευρώ και θα μειωθεί κατά 2 δισ. ευρώ το 2024.
■ Στο μέτωπο του βραχυπρόθεσμου δανεισμού σχεδιάζεται η έκδοση εντόκων γραμματίων ύψους 11,8 δισ. ευρώ για το 2024 να αποκτήσει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά ως προς τη συμμετοχή των φυσικών προσώπων, ώστε μεγαλύτερος όγκος πολιτών να τοποθετήσει μέρος των χρημάτων του σε κρατικά χρεόγραφα, τα οποία προσφέρουν υψηλότερη απόδοση σε σύγκριση με τα υφιστάμενα επιτόκια καταθέσεων.
Πρόσφατα η Ελλάδα προχώρησε στην πρόωρη αποπληρωμή ακόμα 5,29 δισ. ευρώ προς τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης από το σκέλος του δανείου που είχε λάβει με το πρώτο μνημόνιο. Αφορά τις δόσεις που έπρεπε να πληρωθούν τα έτη 2024-2025, ύψους 2,65 δισ. ευρώ η καθεμία. Μέχρι σήμερα η χώρα μας έχει ήδη εξοφλήσει πρόωρα ποσό ίσο με περίπου 13 δισ. ευρώ σε σύνολο δανείου ύψους 52,9 δισ. ευρώ που είχε λάβει κατά τη διάρκεια του πρώτου προγράμματος διάσωσης. Υπενθυμίζεται ότι ήδη η Ελλάδα έχει αποπληρώσει το ΔΝΤ, το οποίο της χορήγησε δάνειο 20,1 δισ. ευρώ, δύο χρόνια νωρίτερα από το αρχικό χρονοδιάγραμμα.