Η συναρπαστική ιδέα ότι δύο άνθρωποι μπορούν να παρακολουθήσουν την ίδια ταινία και να βγουν με εντελώς διαφορετικές –ίσως και εντελώς αντίθετες– ετυμηγορίες για αυτό που μόλις είδαν ισχύει πολλές φορές σίγουρα, από την άλλη όμως υπάρχουν και πολλά αντικειμενικά κριτήρια που δεν γίνεται να τα παραβλέψουμε.
Ποτέ δεν πρόκειται να υπάρξει ένα αριστούργημα που να ευχαριστεί όλους όσοι το βλέπουν, έτσι αυτομάτως και οι ταινίες δεν γίνεται να αρέσουν σε όλους. Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, οι απόψεις τείνουν να ομαδοποιούνται και να εγκαθιδρύονται, σχηματίζοντας έναν κανόνα που καμιά φορά απλά… δεν ισχύει.
Τι συμβαίνει όμως όταν αυτή η ετυμηγορία είναι εκτός βάσης;
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, υπήρξαν αμέτρητα παραδείγματα ταινιών που έχουν λάβει διθυραμβικές κριτικές και ενθουσιώδεις επαίνους δυσανάλογους με τα πραγματικά θέλγητρα της ίδιας της ταινίας ή για το πόσο τελικά relevant είναι στο σήμερα.
Ακολουθούν επτά τέτοιες περιπτώσεις, ταινίες που έχουν βραβευτεί με επαίνους που ίσως να ήταν λιγάκι υπερβολικοί τώρα που ο χρόνος έχει περάσει από πάνω τους. Κάποιες έχουν ανυψωθεί από τους κριτικούς, άλλες από τους φορείς των βραβείων και άλλες απλώς από τη λαϊκή ετυμηγορία.
7. Fight Club (1999)
Το προκλητικό ψυχόδραμα κατά του κατεστημένου του Ντέιβιντ Φίντσερ έγινε καλτ κλασικό σχεδόν αμέσως μετά την κυκλοφορία του. Αλλά το Fight Club, παρ’ όλη τη δακρύβρεχτή του υπερβολή, πάντα πάλευε σε λάθος κατηγορία: τα μηνύματα είναι σήμερα λίγο αυτάρεσκα και προφανή και η ιστορία επιτηδευμένα σκοτεινή και κουραστική.
6. Good Will Hunting (1997)
Υπάρχει μια παλιά φήμη του Χόλιγουντ ότι ο Μπεν Άφλεκ και ο Ματ Ντέιμον έκαναν σκόπιμα την ταινία τους Good Will Hunting όσο το δυνατόν πιο εμπορική και φιλική προς τα Όσκαρ, καθαρά για να χρηματοδοτηθούν και να γίνουν διάσημοι. Η ταινία μετέτρεψε τον Affleck και τον Damon σε γνωστά ονόματα και τους χάρισε ένα Όσκαρ. Είναι επίσης από τα λιγότερο ενδιαφέροντα πράγματα που έχουν κάνει ποτέ (μαζί και ο σκηνοθέτης Γκας Βαν Σαντ), ένα απίστευτα κοινότυπο δράμα που ποτέ δεν δικαιολογούσε τη δόξα που το περιβάλλει μέχρι σήμερα.
5. Amélie (2001)
Το twee romance Amélie είναι μια καλή και εφευρετική ταινία, αλλά καμία ταινία δεν θα μπορούσε να αντέξει τη διαφημιστική εκστρατεία που υπέστη η ταινία του Jean-Pierre Jeunet. Για μια γενιά, η Amélie δεν ήταν απλώς μια γαλλική ταινία, αλλά η απόλυτη γαλλική ταινία, μια ταινία που έφτασε να αντιπροσωπεύει συντομογραφικά μια ολόκληρη κουλτούρα μιας χώρας – πράγμα που δεν ισχύει σε καμία περίπτωση.
4. Grease (1978)
Πότε ήταν η τελευταία φορά που καθίσατε να παρακολουθήσετε το Grease; Και με το Grease εννοώ και τα 110 λεπτά του όλου πράγματος, και όχι μόνο τα τραγούδια. Ναι, αυτά τα τραγούδια είναι υπέροχα αλλά το υπόλοιπο Grease είναι ένα «κακό» χάος και δεν έχει τίποτα που να μπορεί να εκτιμηθεί σήμερα.
3. The Notebook (2004)
Ζητήστε από οποιονδήποτε να σας προτείνει ένα καλό κινηματογραφικό ρομαντικό ειδύλλιο και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σας οδηγήσουν αναπόφευκτα στο The Notebook. Αλλά αυτός ο νερόβραστος αγώνας του Ράιαν Γκόσλινγκ και της Ρέιτσελ Μακ Άνταμς δεν είναι καν ρομαντικός. Είναι βαθιά απαίσιος. Η ταινία ακολουθεί δύο νεαρούς εραστές που κρατούνται χωριστά από τις αντίστοιχες κοινωνικές τους τάξεις: ο Νόα είναι φτωχός, η Άλι είναι αριστοκρατική και πλούσια. Την ερωτεύεται με την πρώτη ματιά αφού την εντοπίζει σε μια βόλτα στο καρναβάλι, πριν την πείσει ότι πρέπει να «μάθει να εμπιστεύεται». Στη συνέχεια την κυνηγάει ανατριχιαστικά για το υπόλοιπο της ζωής του μέχρι να παντρευτούν. Την ιστορία τους της την αφηγείται ολόκληρη ενόσω εκείνη ζει με άνοια. Σκέτη απελπισία.
2. The Shawshank Redemption (1994)
Η μεταφορά του βιβλίου του Στίβεν Κινγκ σε ταινία είναι μια «τέλεια καλή» ταινία. Έχει καλές ερμηνείες (από τους Tim Robbins και Morgan Freeman) και μια δυνατή, συγκινητική ιστορία. Είναι όμως πραγματικά η καλύτερη ταινία που έγινε ποτέ, όπως λένε τόσοι και τόσοι; Φυσικά και όχι. Κι όμως, το Shawshank βρίσκεται εδώ και καιρό στην κορυφή της λίστας με τις καλύτερες ταινίες του IMDB. Άκυρο.
1. Gladiator (2000)
Μέχρι σήμερα, ένα από τα μεγαλύτερα κλισέ στον κινηματογράφο παραμένει ο Ρίντλεϊ Σκοτ καθώς πείθει τους πάντες ότι ο Μονομάχος ήταν ένα ιστορικό έπος που αξίζει τα Όσκαρ που πήρε, και όχι απλώς μια συνηθισμένη ταινία δράσης με μεγάλο προϋπολογισμό και βαρύ σενάριο. Ο αείμνηστος, θρυλικός κριτικός κινηματογράφου Ρότζερ Έμπερτ το αποκάλεσε όπως το είδε: «Ο Μονομάχος δεν έχει καμία χαρά. Χρησιμοποιεί την κατάθλιψη ως υποκατάστατο της προσωπικότητας και πιστεύει ότι αν οι χαρακτήρες είναι αρκετά πικροί και τρελοί, δεν θα παρατηρήσουμε πόσο θαμποί είναι». Ο Μονομάχος είναι απλά κάτι σαν το Φονικό Όπλο απλά στην αρχαία Ρώμη. Τέλος.