Και ποιος δεν θέλει να πατήσει το πόδι του εκεί όπου ελάχιστοι άνθρωποι έχουν πατήσει έως σήμερα. Σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας, οι άνθρωποι φαίνεται να μην μπορούν να αντισταθούν στη γοητεία των άκρων του πλανήτη: Από τα υψηλότερα βουνά έως τους βαθύτερους ωκεανούς ή ακόμα και το όριο της ατμόσφαιρας της γης.
Στους ανθρώπους που έχουν τέτοια όνειρα και το πορτοφόλι να τα στηρίξουν απευθύνεται η βιομηχανία του ακραίου τουρισμού (extreme tourism), δίνοντάς τους την ευκαιρία να κοιτάξουν τον θάνατο κατάματα – με ένα σημαντικό, βέβαια, δίχτυ ασφαλείας. Εάν μπορείτε να το πληρώσετε, τότε μπορείτε να βρεθείτε σε κάθε απάτητη γωνιά του πλανήτη. Όμως, όπως φάνηκε τις τελευταίες ημέρες, κάποιες φορές, το ακριβό δίκτυ ασφαλείας που έχουν αγοράσει οι πελάτες του ακραίου τουρισμού αποτυγχάνει.
Οι επιβάτες του υποβρυχίου Titan που σκοτώθηκαν προσπαθώντας να δουν από κοντά το ναυάγιο του Τιτανικού, είχαν πληρώσει 250.000 δολάρια ο καθένας. Στο Έβερεστ, όπου τα ταξίδια με ξεναγό κοστίζουν τουλάχιστον δεκάδες χιλιάδες δολάρια, 17 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται από την έναρξη της φετινής σεζόν, η οποία ενδεχομένως να αποδειχθεί η πιο θανατηφόρα στην ιστορία. Την περασμένη άνοιξη, πέντε άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένου του 56χρονου Τσέχου δισεκατομμυριούχου Petr Kellner, έχασαν τη ζωή τους σε δυστύχημα, καθώς έκαναν heliskiing (σκι με ελικόπτερο) στην Αλάσκα.
Όπως σημειώνει το CNN, αυτά τα υποβρύχια ταξίδια, η ορειβασία σε μεγάλο υψόμετρο και το σκι με ελικόπτερο δεν έχουν πολλά κοινά, αλλά μοιάζουν σε δύο σημεία: Τα κάνουν κυρίως οι πλούσιοι και έχουν πολύ στενά περιθώρια λάθους. Και εάν αυτοί οι τουρίστες χρειαστεί να διασωθούν σε μερικά από τα πιο δύσβατα μέρη του κόσμου, τα έξοδα της επιχείρησης μπορούν να αυξηθούν γρήγορα.
Όμως για τους περισσότερους από αυτούς τους ταξιδιώτες, ο κίνδυνος είναι ακριβώς το ζητούμενο. «Μέρος της απήχησης του Έβερεστ – και νομίζω ότι είναι το ίδιο για τον Τιτανικό, τα ταξίδια στο διάστημα ή οτιδήποτε άλλο – είναι ο κίνδυνος», λέει στο CNN ο Lukas Furtenbach, ιδρυτής της ορειβατικής εταιρείας Furtenbach Adventures.
«Και νομίζω ότι όσο άνθρωποι πεθαίνουν σε αυτά τα μέρη, αυτό κάνει τον κόσμο να θέλει να πάει εκεί», σημειώνει ο Furtenbach. Η εταιρεία του προσφέρει ένα premium πακέτο αξίας 220.000 δολαρίων για να ανέβει κάποιος στο Έβερεστ με απεριόριστο οξυγόνο και δικό του οδηγό.
Σύμφωνα με την εκτίμησή του, η ζήτηση για αναβάσεις στο Έβερεστ θα εκτιναχθεί του χρόνου, έπειτα από τη φετινή, ιδιαίτερα θανατηφόρα σεζόν.
Πραγματικά, οι άδειες για το Έβερεστ αυξήθηκαν σημαντικά τα χρόνια μετά το 1996, μια σεζόν στην οποία έχασαν τη ζωή τους 12 ορειβάτες, με το βουνό να προσελκύει την προσοχή των διεθνών μέσων ενημέρωσης. «Αν η αναρρίχηση στο Έβερεστ ήταν 100% ασφαλής, νομίζω ότι αυτό θα ήταν το τέλος της περιπέτειας», λέει ο Furtenbach.
Η ζήτηση για τον Τιτανικό
Αντίστοιχα, η τραγωδία αυτής της εβδομάδας στον Βόρειο Ατλαντικό δεν αναμένεται να περιορίσει τη ζήτηση για τα ταξίδια στον Τιτανικό. Αντίθετα, η παγκόσμια προβολή μπορεί να τροφοδοτήσει το ενδιαφέρον.
Ο Philippe Brown, ιδρυτής της εταιρείας πολυτελών ταξιδιών Brown and Hudson, είπε ότι η εταιρεία του έχει ακόμη μια μακρά λίστα αναμονής για τις περιηγήσεις της στον Τιτανικό, τις οποίες πραγματοποιεί σε συνεργασία με την OceanGate, την εταιρεία πίσω από το υποβρύχιο Titan που διαλύθηκε.
«Δεν έχουμε διαπιστώσει κανένα ιδιαίτερο άγχος, κανείς δεν έχει ακυρώσει τίποτα μέχρι στιγμής και το ενδιαφέρον για τις υπηρεσίες μας έχει αυξηθεί», είπε ο Brown στο CNN. «Έχουμε δει μια σημαντική αύξηση στα αιτήματα» για συνδρομές, οι οποίες κοστίζουν μεταξύ 12.000 και 120.000 δολαρίων ετησίως, προσθέτει.
Η αναζήτηση για το υποβρύχιο προσέλκυσε την προσοχή των διεθνών μέσων ενημέρωσης και όλη αυτή η κάλυψη υπενθύμισε σε δυνητικούς εξερευνητές ότι μπορούν να δουν τον Τιτανικό από πρώτο χέρι. Ο Brown εκτιμά ότι οι ταξιδιώτες μπορεί να ενδιαφερθούν περισσότερο τώρα, επειδή πιστεύουν ότι το περιστατικό θα φέρει αυστηρότερους κανόνες ασφαλείας και βελτιωμένη τεχνολογία. «Δυστυχώς, μερικές φορές οι τραγωδίες είναι οι καταλύτες για την πρόοδο», λέει.
Ποιος πληρώνει τον λογαριασμό της διάσωσης
Το ενδιαφέρον για αυτό τον ακραίο τουρισμό συντηρεί μία δημόσια συζήτηση για το πώς, ή ακόμη και το εάν, θα πρέπει να πραγματοποιούνται αποστολές διάσωσης σε αυτές τις περιπτώσεις.
Όταν το Titan χάθηκε, την περασμένη Κυριακή, ξεκίνησε σε μια μεγάλη επιχείρηση έρευνας υπό την ηγεσία της Ακτοφυλακής των ΗΠΑ, με τη συμβολή των γαλλικών και καναδικών αρχών. Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν αποκαλύψει δημόσια το κόστος της πενθήμερης αποστολής, αν και οι ειδικοί εκτιμούν ότι το νούμερο ανέρχεται σε εκατομμύρια.
«Όταν τα πράγματα πάνε στραβά για τον ταξιδιώτη σε μέρη του λεγόμενου ακραίου τουρισμού, τότε το οικονομικό κόστος της διάσωσης και της αντιμετώπισης πέφτει συχνά στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ή στις φιλανθρωπικές οργανώσεις που έχουν αναλάβει να βοηθήσουν τους ανθρώπους», δηλώνει ο Philip Stone, διευθυντής του Institute for Dark Tourism Research στο Πανεπιστήμιο του Central Lancashire. Τελικά, σε περιπτώσεις σημαντικών αποστολών διάσωσης, όπως το περιστατικό του Titan, ο λογαριασμός των εκατομμυρίων δολαρίων βαραίνει τους φορολογούμενους.
«Οι κυβερνήσεις έχουν καθήκον να προστατεύουν ζωές και παρά την ανοησία ορισμένων ατόμων που καταδύονται για να δουν τον Τιτανικό με ένα μη ελεγμένο σκάφος, αυτές οι ζωές αξίζουν να σωθούν», τονίζει ο Stone.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε η Ακτοφυλακή ούτε η Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων χρεώνουν τους ανθρώπους για τη διάσωσή τους. Αλλά ορισμένες πολιτείες, όπως το Νιου Χάμσαϊρ και το Όρεγκον, αναγκάζουν τους πεζοπόρους που διασώζονται από τα κρατικά πάρκα να πληρώσουν τον λογαριασμό για τη διάσωσή τους, εν μέρει για να αποτρέψουν τους άπειρους τουρίστες από το να απομακρυνθούν πολύ από το ασφαλές μονοπάτι.
